چگونگی رفتن به دندان پزشکی در ایام کرونا

در خصوص مراجعه به دندانپزشکی در دوران کرونا باید گفت تاخیر در مراجعه به مراکز دندانپزشکی چه به منظور معالجات لازم، چه برای معاینات دوره‌‌ای و پیشگیری به هیچ وجه بهانه‌‌ای جایز نیست؛ حتی در مورد بیمارانی که مبتلا به کووید ۱۹ می‌گردند، یکی از مهمترین پروتکل‌های درمانی زدودن جرم‌های دندانی و رفع عفونت‌های لثه و نسوج دهانی، درمان ضایعات پیشرفته و عفونی دندانی و رعایت بهداشت دهان و دندان‌ها در طول زمان بستری بودن در بخش‌های بیمارستانی به ویژه در بخش مراقبت‌های ویژه است؛ زیرا ثابت شده که تعداد بسیار زیادی از بیماران مبتلا به کرونا به علت انتقال میکروب‌های عامل بیماری زای دهان، لثه‌ها و دندان‌های عفونی به ریه‌ها به خصوص هنگام لوله گذاری برای تامین اکسیژن ریه‌ها دچار ذات‌الریه شده و شدت بیماری آنها و وخامت حال عمومی شان افزایش یافته است و احتمال مرگ بسیاری از این بیماران یا ضایعات غیرقابل درمانشان بعد از رهایی از کرونا بیشتر می‌شود.

نکته درخور تامل دیگر اینکه مرکز تخصصی قلب و عروق آمریکا و اروپا سالیان سال است که بر اثر تحقیقات پیشرفته خود نشان دادند که میکروب‌های محیط دهان و لثه خصوصا درباره پیوره و بیماری‌های پیشرفته دهان و دندان عواملی هستند که سبب سکته‌های قلبی و مغزی به ویژه درجوان‌ها می‌شوند. در واقع قلب جوانان عروق جانبی کمتری نسبت به افراد مسن دارد. هرچه سن بالاتر می‌رود، عروق قلب تنگ‌تر می‌شود و بدن مجبور به ساختن عروق جدید می‌گردد و تعداد و حجم عروقی که در قلب افراد مسن هست، از قلب جوانان بسیار بیشتر است. به همین جهت است که سکته‌ها در افراد مسن، مرگ و میر کمتری نسبت به جوانان دارد. چون تعداد عروق جایگزین در صورت بسته شدن عروق دیگر به منظور خون رسانی در افراد مسن نسبت به جوانان بیشتر است. بدین سبب میزان مرگ و میر جوانان نیز به علت وجود عفونت‌ها و میکروب‌های محیط لثه و دندان‌ها و مخاط دهان نسبت به افراد مسن بیشتر است. در قسمت مغز هم همین حالت حکمفرماست.

از طرفی با توجه به غیرقابل پیش‌بینی بودن زمان عادی شدن وضع این بیماری و پایان یافتن دوران پاندمی کرونا حتی با وجود واکسیناسیون عمومی کامل و موفق، یا ابتلای اکثریت به بیماری و اصطلاحا ایجاد ایمنی گله‌‌ای و اینکه درمان ضایعات محیط دهان و دندان‌ها در مراحل پیشرفته نسبت به مراحل اولیه ده‌ها و گاهی صداها برابر هزینه بیشتری دارد، حقیقت دیگر آن است که عمر درمان‌های پیشرفته نسبت به معالجات اولیه بسیار کوتاه‌تر خواهد بود و نسوج باقیمانده دندان‌ها پس از درمان‌های پیشرفته و دیرهنگام به حداقل میزان قابل قبول برای مقاومت در برابر فشارهای ناشی از اعمال جویدن و خرد کردن مواد غذایی می‌رسد و برای جبران این نقیصه، اکثرا نیاز به تجویز درمان‌های حفاظتی تکمیلی چون انجام روکش و گذاشتن پین‌های نگهدارنده در تاج دندان و ریشه و امثال آن گریزناپذیر خواهد بود و همه این موارد سبب هزینه، زمان و سختی درمان‌ها می‌گردد. علاوه بر تمام این موارد، امکان سرایت بیماری وضایعات مخاط و دندان‌ها به انساج و دندان‌های مجاور و مقابل هم حتمی و شایع است.

گرفتن رادیوگرافی‌های دندانی به خصوص نوع خارج دهانی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی در مراکز مجهز رادیولوژی هنگامی که دندانپزشک تجویز کند، کاملا لازم و بی‌خطر و الزامی است و با توجه به اینکه در یک دهان حتی با معاینات بسیار دقیق و با وسایل کاملا مجهز و کافی تنها می‌توان حدود حداکثر پنجاه درصد وضعیت موجود را بررسی کرد و قسمت‌های بین دندانی که بیشترین پوسیدگی‌های غیرقابل رویت در آن مکان‌ها به سبب نرسیدن پرزهای مسواک در نظافت آن ایجاد می‌گردد، همچنین نواحی زیر پرکردگی‌های موجود و زیر و اطراف روکش‌های دندانی و بریج‌های موجود و نیز بررسی وضعیت ریشه دندان‌های درمان ریشه شده و انساج نگهدارنده دندان‌ها در استخوان فکین بالا و پایین و ضایعات احتمالی استخوان فکین و مفصل فک پایین در محل مفصلی و وضعیت دندان‌های نهفته و بسیاری از مشکلات دیگر این نواحی تنها از طریق بررسی کلیشه‌های رادیوگرافی به ویژهOPG امکان پذیراست و معایناتی که به همراه بررسی رادیوگرافی نباشند، اغلب قابل قبول، کامل واطمینان بخش نیستند.