خروپفی که با این حالت باشد خطرناک است!/ جراحی فقط برای این حالت جوابگو است

 ابراهیم رزم‌پا اظهار کرد: خروپف و آپنه خواب بیماری شایعی است و تعداد زیادی از افراد به آن مبتلا هستند. بیشترین افرادی که با این مشکل مواجه می‌شوند، کسانی هستند که اضافه وزن دارند. علاوه بر این، افرادی که گردن کوتاه و چاق دارند نیز بیشتر در معرض ابتلا هستند و با افزایش سن نیز احتمال بروز این مشکل افزایش می‌یابد.

وی با بیان اینکه دو علت اساسی برای این عارضه وجود دارد، افزود: یکی علت مرکزی یا سنترال است و دیگری علت محیطی یا انسدادی. در نوع انسدادی، هر عاملی که در مسیر راه تنفس انسداد ایجاد کند، مانند انحراف بینی، بزرگی شاخک‌های بینی، پولیپ یا تومور بینی، همچنین در حلق، بزرگی لوزه‌ها، بزرگی زبان کوچک یا قاعده زبان و نیز شلی و افتادگی مخاط حلق به‌ویژه در سنین بالاتر می‌تواند زمینه‌ساز بروز خروپف و آپنه انسدادی شود. در این حالت فرد در خواب ناگهان دچار توقف تنفس می‌شود، خرناس عمیقی می‌کشد و با احساس خفگی از خواب می‌پرد که تکرار این وضعیت بسیار خطرناک است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران ادامه داد: در برخی موارد، علت بروز این عارضه مغزی یا مرکزی است و دسته‌ای دیگر نیز ترکیبی از علت مرکزی و انسدادی دارند. در مواردی که مشکل انسدادی وجود داشته باشد، اقدامات جراحی می‌تواند به کنترل بیماری کمک کند، اما در نوع مرکزی جراحی نقشی ندارد.

این متخصص گوش و حلق و بینی درباره اقدامات درمانی گفت: اولین اقدام پیشگیرانه کاهش وزن است. اگر فرد بتواند ۱۰ تا ۲۰ درصد از وزن خود را کم کند، بخش زیادی از مشکلات برطرف می‌شود. دومین اقدام، اصلاح وضعیت خواب است. خوابیدن به پشت یا طاق‌باز وضعیت بیماری را تشدید می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود بیماران به پهلو بخوابند و هنگام خواب نیم‌تنه بالایی حدود ۲۰ تا ۳۰ درجه بالاتر از سطح بدن قرار گیرد، همچنین رعایت رژیم غذایی سالم، مصرف غذای سبک در وعده شام و پرهیز از خوردن دیرهنگام غذا اهمیت دارد.

رزم‌پا افزود: در مرحله بعد، بیمار باید تحت آزمایش تست خواب یا پولی‌سامنوگرافی قرار گیرد. این تست مشخص می‌کند که آیا خروپف و آپنه بیمار با جراحی قابل درمان است یا خیر. اگر علت بیماری انسدادی باشد، جراحی می‌تواند مشکل را برطرف کند، اما در آپنه مرکزی تنها راهکار مؤثر استفاده از دستگاه سی‌پپ است که جریان هوا را با فشار مثبت در حین خواب وارد می‌کند و بیمار باید این دستگاه را روی بینی و دهان خود قرار دهد.

وی معیار انتخاب جراحی را نتیجه تست خواب و معاینه بالینی دانست و خاطرنشان کرد: در معاینه، مشکلاتی مانند انحراف بینی، وجود پولیپ یا توده در بینی، بزرگی لوزه‌ها، تنگی حلق و افتادگی کام نرم، بزرگی زبان کوچک یا قاعده زبان بررسی می‌شود. اگر مشکلات انسدادی وجود داشته باشد، بیمار به جراحی معرفی می‌شود و در غیر این صورت باید از دستگاه سی‌پپ استفاده کند.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران درباره عوارض جراحی نیز توضیح داد: جراحی‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند؛ جراحی روی بینی و جراحی روی حلق. مراقبت‌ها و استراحت پس از جراحی بینی معمولاً کمتر است، اما جراحی‌های حلق، از عمل ساده لوزه و زبان کوچک گرفته تا جراحی‌های پیشرفته روی فک بالا و پایین، نیازمند مراقبت بیشتری است، البته در بسیاری از موارد این جراحی‌های سنگین ضرورت پیدا نمی‌کند. من در عمل‌های اخیرم معمولاً جراحی بینی و حلق را در یک مرحله انجام می‌دهم تا بیمار راحت‌تر باشد و از همان لحظه بعد از عمل بتواند با بینی تنفس کند.

رزم‌پا تأکید کرد: پس از عمل، بیماران باید به‌طور جدی از افزایش وزن جلوگیری کنند، از مصرف سیگار و الکل پرهیز داشته باشند و از داروهای آرام‌بخش و داروهایی که موجب شل شدن مخاط حلق می‌شوند، استفاده نکنند.

وی با اشاره به برخی مشکلات ناشی از جراحی گفت: برخی بیماران پس از جراحی بینی دچار عوارضی مانند چسبندگی یا باقی ماندن انسداد می‌شوند که ما تلاش می‌کنیم با جراحی‌های ترمیمی مسیر تنفسی را برایشان باز کنیم، اما متأسفانه یکی از آفات جامعه پزشکی دخالت افراد غیرمتخصص در جراحی است. برخی افراد غیرپزشک تحت نام و امضای پزشکان اقدام به جراحی می‌کنند و مردم نیز به دلیل تبلیغات و هزینه کمتر فریب می‌خورند. عوارض این جراحی‌های غیرمجاز متأسفانه دامنگیر بیماران می‌شود و پزشکان واقعی مجبورند پیامدهای این تخلفات را جبران کنند.