دریاچه زریوار، نگین غرب ایران
بدون شک یکی از انواع مختلف گردشری که طرفداران بسیاری در سرتاسر دنیا دارد، گردشگری طبیعت محور است. دغدغه های زندگی در شهرهای بزرگ و روزمرگی آن که روز به روز بیشتر نیز می شود، نیاز ما انسان ها به بازگشت به دامان طبیعت را بیش از پیش نمایان می کند.
اگر شما هم از کسانی هستید که به طبیعت گردی علاقه دارید، یکی از پیشنهادات به شما دریاچه زیبای زریوار در استان کردستان می باشد که می تواند در فصول بهار و تابستان اوقات فرح بخشی را برای شما رقم بزند. لذت بودن در کنار خانواده و دوستان، قایق سواری و آب بازی، عکاسی از مناظر زیبا، برپایی چادر و کمپ در کنار دریاچه و تماشای آسمان پر ستاره شب در کنار این نگین زیبا، بدون شک برای لحظاتی شما را از این دغدغه ها و روزمرگی ها جدا خواهد ساخت. دریاچه زریوار در ۲۰ بهمن ۱۳۸۹ در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت.
دریاچه آب شیرین زریبار یا زریوار در ۳ کیلومتری غرب شهر مریوان، از جمله جاذبه های طبیعت گردی منحصر به فرد استان کردستان می باشد. این دریاچه از زیباترین منابع طبیعی کردستان به شمار می رود که در ارتفاع ۱۲۸۵ متری از سطح دریا قرار گرفته است. زریوار با قرار گرفتن در میان کوه های پوشیده از درخت های بلوط ایرانی، گلابی وحشی، زالزالک و بادام، چشمان هر بیننده ای را متحیر خواهد کرد.
طول این دریاچه زیبا ۵ کیلومتر و عرض آن حدود ۱٫۶ کیلومتر است و عمق آن در عمیق ترین قسمت، ۵٫۵ متر است. هوای این منطقه در فصول بهار و تابستان بسیار متعدل و دلچسب و در پاییز و زمستان سرد و خشک می باشد. در بیشتر زمستان ها به دلیل سرد بودن هوا و همچنین شیرین بودن آب دریاچه، اکثر سطح این دریاچه یخ می بندند. شاید برای دوستداران طبیعت برفی، سفر به این منطقه در فصل زمستان هم دل انگیز باشد. به طور تقریبی حجم آب این دریاچه ۳۰ میلیون متر مکعب برآورد شده است . میزان متوسط بارندگی در این منطقه نیز ۷۸۶ میلیمتر در سال است.
آب این دریاچه از تعدادی چشمه های خودجوش در کف دریاچه و البته ذوب شدن برف کوهای اطراف تامین می شود و هیچ رودخانه ای به آن نمی ریزد. تنها نقاطی از این دریاچه که در فصل زمستان یخ نمی زند هم همین محل قرارگیری چشمه های خودجوش کف دریاچه می باشد.
نام اصلی این دریاچه در گذشته “زیراوبار” بوده است که با گذشت زمان به “زریبار” و “زریوار” تغیییر یافته است. این نام یادگاریست از دوران باستان و زبان پهلوی، که مردم این منطقه قبل از اسلام به آن تکلم می کردند. زری به معنی دریاچه و پسوند “وار” به معنی کنار می باشد که در کنار هم به معنی کنار دریاچه به کار می روند.
سرسبزی و چشم انداز زیبا، شرایط آب و هوایی خنک و معتدل و در نهایت امکاناتی مثل پارکینگ مناسب، هتل ۴ ستاره زریوار در کنار دریاچه، امکانات چادر زدن در کنار دریاچه، رستوران هایی با غذاهای متنوع و مهم تر از همه امنیت، باعث شده است که این منطقه به یک قطب مهم گردشگری در کردستان تبدیل شود.
یکی از شگفتی ها و زیبایی های بی پایان دریاچه زریوار، جزیره های کوچکی است که در میان آب وجود دارد. قایق سواری با قایق های پدالی در میان این جزایر و در هوای مطبوع بهار و تابستان می تواند لذت بی شماری را برای شما به ارمغان آورد.
شاید بهترین ماهی کبابی در غرب ایران را بتوان در زریوار تجربه کرد. فقط تصور کنید در آلاچیق خود وکنار آتش و زیر آسمان پر ستاره زریوار نشسته اید و طعم این ماهی های تازه که از همین دریاچه صید می شوند را می چشید.
پیاده روی در مسیرهای مشخص و سنگ فرش شده کنار دریاچه و تماشای نیزارهای بلند و درختان سر به فلک کشیده از دیگر تفریحات سالمیست که می توانید در کنار دریاچه تجربه کنید.
پرنده نگری و البته ماهی گیری یکی دیگر از تفریحات متداول در کنار زریوار است. البته در فصول خاصی از سال امکان ماهی گیری در دریاچه زریوار وجود ندارد.
اما داستان های جالبی در رابطه با این دریاچه در بین بومیان منطقه رایج است که سینه به سینه از اجداد و گذشتگانشان به آن ها به ارث رسیده است. بیایید کمی به پای صحبت های این مردمان بنشینیم.
یکی از باورهایی که هنوز هم عده ای به آن اعتقاد دارند، وجود گنج در کف دریاچه است. یکی از دلایل نامگذاری این دریاچه به زریوار را هم همین موضوع دانسته اند. عده هم بر این باورند که نه تنها گنجی در کف دریاچه نهفته است بلکه در گذشته ای دور، شهری وسیع در زیر زمین این منطقه وجود داشته که مردمانی در آن زندگی می کرده اند.
این منطقه یکی از اکوسیستم های منحصر به فرد غرب ایران است که به دلیل شرایط آب و هوایی خاص، بستر رشد و زندگی گونه های گیاهی و جانوری زیادی می باشد. گیاهان شناوری چون سراتوفیلیوم و سریوقیلیوم، بلوط، زالزالک، بادام وحشی، گلابی وحشی، نیلوفر آبی، بارهنگ آبی، علف هفت بند، انواع نی، پیچک، نعناع و بزواش را می توان از جمله گونه های مهم گیاهی منطقه نام برد.
از جمله آبزیان موجود در دریاچه می توان عروس ماهی، سیاه ماهی معمولی و خالدار، ماهی کپور و یک نوع میگوی غول پیکر را نام برد. از جمله پرندگان با ارزش این منطقه می توان اردک سرحنایی و سرسبز، بوتیمار، انواع چنگر، پرستوهای دریایی، حواصیل خاکستری، پرندگان شکاری مانند دلیچه و سنقر را نام برد.
اما حیات جانوری زریوار به آبزیان و پرندگان ختم نمی شود و در سفر به این منطقه باید مراقب اطراف خود بر روی زمین هم باشید. چراکه پستاندارانی همچون گربه محشی، گراز، خوک، روباه، خرگوش و شغال نیز در حال تماشای شما هستند.
خانه خود را به مقصد سنندج ترک کنید. از آنجا ۱۳۵ کیلومتر تا شهر مریوان راه در پیش دارید. دریاچه زریوار در ۳ کیلومتری غرب این شهر به شما رخ نشان خواهد داد.
بهترین فصل برای سفر به این منطقه فصول بهار و تابستان هستند اما اگر اهل طبیعت گردی در زمستان هستید و با برف هم میانه خوبی دارید، سفر به زریوار در این فصل هم به شما پیشنهاد می شود. معمولا بومیان منطقه در روزهای آخر هفته به این مکان مراجعه می کنند. بنابراین اگر از شلوغی خوشتان نمی آید و قصد لذت بردن از سکوت و مناظر اطراف دریاچه را دارید، سفر به این منطقه در روزهای وسط هفته به شما پیشنهاد می شود.
دریاچه زریوار به دلیل تنواع زیستی، آب و هوای مطلوب در فصول گرم سال و چشم اندازهای منحصر به فرد خود، یکی از ظرفیت های مهم توسعه و رونق گردشگری در غرب ایران به شمار می رود. امید است که با سرمایه گذاری اصولی و برنامه ریزی در جهت توسعه پایدار این منطقه و برطرف کردن مشکلات موجود، بتوان حداکثر استفاده را در جهت بهبود گردشگری و زندگی مردم محلی برد.
