بوژان، ماسوله رنگارنگ نیشابور

برای معنی نام بوژان چندین تعبیر وجود دارد  یک این که بوژان به معنی رشد یافته است. دوم این که گرفته شده از پسوند مناطقی به نام چشمه ساران است و آخرینشان نام گیاهی با برگ های ریز از است که تعداد زیادی از آن ها در روستا یافت می شود. بوژان ۱۲۰ کیلومتر با مشهد مقدس فاصله دارد و در ۱۳ کیلومتری شمال شرق نیشابور واقع شده است. جاده رسیدن به آن نیز آسفالت است.

ارتفاع آن ۱۶۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است و در میان کوه های پراقتدار بینالود بنا شده است. روستا در میان دره جنوبی رشته کوه است و هوای آن در فصل گرم معتدل و دارای زمستان هایی با سرمای شدید است. این موقعیت قرار گیری موجب شده که روستا از زیبایی های طبیعی خیره کننده ای بهره مند شود.

رودخانه ای پر آب و دائمی که از ارتفاعات بینالود و کوه های گودزرد، سیاه خانی و بوژان سرچشمه می گیرد زندگی را برای مردم اهالی روستا به ارمغان آورده و موجب رویش گیاهان رنگارنگ در مسیر گذر خود گشته است. رودخانه در مسیر عبود خود از ارتفاعات متعددی می گذرد که موجب ایجاد شدن چندین آبشار زیبا در مسیر خود شده و یکی از جاذبه های گردشگری بوژان به حساب می آید. رودخانه ۱۰ کیلومتر را طی می کند. در نقشه زیر می توانید محل قرار گرفتن روستا و راه دسترسی به آن را مشاهده نمایید.

قدمت روستا

بوژان شهری تاریخی با قدمت زیاد است که متاسفانه حدود ۷۰۰ سال پیش سیلی مخرب آن را کاملا ویران کرد و تنها قسمت بسیار کوچکی از آن باقی ماند. با رویش مجدد گیاهان مردم کم کم دوباره به شهر برگشتند و مجددا سیلی عظیم شهر را تخریب کرد. تخمین زده می شود عارف اسلامی ابوسعید ابوالخیر در چهار کیلومتر جنوب آن زندگی می کرده است. از حفاری های قبرستانی قدیمی نیز چندین قطعه سنگی و کاسه به دست آمده که متعلق به زرتشتیانی است که مرده ها را همراه با ظرف غذا دفن می کردند.

ساختار بوژان

بوژان معماری مشابه با چندین روستای پله کانی دیگر کشورمان دارد. تمامی این روستاها  در مناطقی کوهستانی و با شیب زیاد ساخته شده اند که باعث شده معماران آن سبک پله کانی را برای ساخت آنان در نظر بگیرند. بافت آن بسیار متمرکز و تمامی خانه ها به نحوی با هم در ارتباط هستند. کوچه های روستا پیچ در پیچ و گشت و گذار در آن حال و هوای خاصی دارد. به خصوص که در کنار این معماری ویژه گل ها و گیاهان، باغ ها و کشتزارها نیز زیبایی خاص خود را دارند. و در هر یک از فصول خاص چشم اندازی متفاوت را شکل می دهند.

آبشار

رودخانه زیبای روستا که از آن صحبت شد در ارتفاعات روستا آبشار بسیار زیبا و دیدنی را ایجاد کرده که دیدن آن خالی از لطف نیست. در سرتاسر پیرامون آبشار و مسیر رسیدن به آن گل ها و درخت های رنگارنگ روییده اند و باغ های میوه را پشت سر خواهید گذاشت. همچنین برای رسیدن به آبشار از کنار رودخانه گذر می کنید که چندین آبشار کوچک نیز در مسیر قرار دارند.

برای بازدید از آبشار پس از حرکت از بوژان حدود۲ ساعت پیاده روی پیش رو خواهید داشت. در مسیر امتداد رودخانه ۱۰ کیلومتری را پیش خواهید رفت ور از کنار مسجد روستا، جنگل های سرسبز و باغ های گردو عبور می کنید. توجه داشته باشید مسیر دشوار است و با سراشیبی های تندی مواجه خواهید شد بنابر این لوازم ضروری و تجهیزات ایمنی را به همراه داشته باشید.

کوهنوردی

روستای کوهستانی بوژان با قرار گرفتن در ارتفاعات دارای موقعیتی عالی برای شروع یک کوهنوردی هیجان انگیز است به خصوص که در جای جای آن چشمه هایی گوارا از دل زمین جوشیده اند و در اغلب مسیرها آب آشامیدنی را در دسترس افراد قرار می دهند. می توان از آن به ارتفاعات دریاچه مرتفع چشمه سبز، خط الراس پایور، قله شیر باد و … صعود کرد. تعداد زیادی از افراد مسیر چشمه شکراب به سمت قله شیرباد را انتخاب می کنند و در طی مسیر از طبیعت زیبا و بکر کوهستان بهره مند می شوند.

مردم بوژان

مردم فارسی زبان و مسلمان روستا مانند ساکنان بسیاری از دیگر روستاهای کشور زندگی خود را بر مبنای کشاورزی می گذرانند و در کنار آن به امور گردشگری، خدماتی و صنایع دستی می پردازند. باغ های میوه از جمله: آلبالو، گیلاس، گردو، آلو، زردآلو و انگور مهم ترین محصول آن ها می باشد.

مردم بوژان بیشتر زمان ها لباس های محلی می پوشند و اغلب مراسم باستانی و مذهبی روستا در امام زاده برگزار می شود. در ماه محرم شمایل خوانی از مراسم خاص آنان است. در مجالس شادی خود نیز از آوازهای محلی خود که همان آوازهای محلی خراسانی است بهره می گیرند و سازدوتار، دایره زنگی، قشمه، دهل و سرنا همراه با خواندن ترانه‌های محلی را با رقص زیبای چوب توسط جوانان شهر اجرا می کنند.

به دلیل قرار گرفتن در منطقه کوهستانی و غنی بودن گیاهان آن دام ها به راحتی می توانند از مراتع اطراف تغذیه کنند. بنابر این دامداری و محصولات آن از جمله پشم ریسی، تولید گوشت و تولید لبنیات جزو مشاغل مردم آن است. لباس مردان از پارچه های مرغوب در رنگ های تیره با دستدار و شال کمر است. زنان بوژان با لباس های رنگارنگ خود به قالی بافی و فرش بافی می پردازند و با دستان خود هنرمندانه صنایع دستی تولید می کنند تا کمک خرجی باشند برای خانواده.

غذاهای محلی  مخصوص بوژان که توصیه می شود در صورت سفر حتما آن ها را امتحان کنید بلغور شیر، کشک، کوکو قارچ، کله‌ جوش، حلوای محلی، فطیر مسکه، نان تفدون و انواع آش می باشد. روستای بوژان جزو توابع دهستان فضل قرار دارد و جمعیت آن حدود ۲۵۰ خانوار است.