قاتل خاموش در آشپزخانه/ مواد غذایی که پس از تاریخ انقضا سم کشنده می‌شوند

دور ریختن غذا سخت است، اما هیچ‌چیز به‌اندازه مسمومیت غذایی دردناک و خطرناک نیست. طبق گزارش سازمان ایمنی غذایی اروپا (EFSA)، بعضی غذا‌ها بعد از تاریخ مصرف، عملاً به زهر تبدیل می‌شوند. در این راهنما یاد می‌گیرید کدام مواد غذایی پس از تاریخ مصرف همچنان بی‌خطرند و کدام‌ها را باید بی‌درنگ دور بریزید.

‌۱. فرق تاریخ انقضا، مصرف و بهترین زمان مصرف چیست؟

ویژه مواد فاسدشدنی مثل گوشت، مرغ، ماهی، شیر تازه و غذای نوزاد. بعد از این تاریخ، مصرف محصول می‌تواند مسمومیت شدید ایجاد کند.

نرم افزار حسابداری که میتونی بهش مطمئن باشی​

شبیه تاریخ انقیاست و روی محصولاتی مثل پنیر نرم، سالاد‌های آماده یا شیر تازه درج می‌شود. مصرف بعد از این تاریخ توصیه نمی‌شود.

تاریخ بهترین زمان مصرف (Best Before)

این تاریخ بیشتر درباره کیفیت است نه ایمنی. محصولات خشک، کنسروی، مربا، ماکارونی یا ادویه‌جات معمولاً این برچسب را دارند. بعد از این تاریخ ممکن است طعم یا ارزش غذایی کمی کاهش یابد، اما در شرایط نگهداری مناسب معمولاً بی‌خطر هستند.

‌۲. این مواد غذایی را هرگز بعد از تاریخ مصرف یا انقضا نخورید!

حتی اگر ظاهرشان عادی باشد، مصرفشان ممکن است خطر جانی داشته باشد:

گوشت و مرغ خام (تازه یا منجمد)

ماهی و میگو تازه

تخم‌مرغ خام یا سس‌های خانگی حاوی آن (مثل مایونز)

شیر پاستوریزه و غیراستریل

پنیر‌های نرم مانند بری، فتا، کاممبرت

سالاد‌های آماده مانند سالاد الویه یا سالاد کلم

غذای نوزادان

باقی‌مانده غذای پخته که بیش از دو ساعت بیرون از یخچال مانده

‌۳. این غذا‌ها بعد از تاریخ "بهترین زمان مصرف" شاید هنوز قابل‌استفاده باشند:

اگر شرایط نگهداری مناسب بوده باشد (در جای خشک، خنک و بدون آسیب به بسته‌بندی)، احتمالاً این خوراکی‌ها هنوز بی‌خطرند:

کنسروها: اگر باد نکرده، زنگ‌زده یا نشتی‌دار نیستند، تا مدت‌ها بعد هم قابل‌استفاده‌اند.

برنج، ماکارونی، جو دوسر: ممکن است کیفیت طعم کمی افت کند ولی سالم‌اند.

آجیل و خشکبار: اگر بوی تند یا کپک ندهند، قابل استفاده‌اند.

ادویه‌جات: عطرشان ممکن است ضعیف‌تر شود، اما مسموم نمی‌کنند.

سس‌های اسیدی (مثل گوجه، سویا، سرکه): معمولاً بعد از تاریخ هم سالم‌اند.

عسل: فاسد نمی‌شود، حتی اگر شکرک بزند.

شیر یا آبمیوه استریل (UHT): تا وقتی بسته‌بندی سالم است، ایمن‌اند. بعد از باز کردن باید سریع مصرف شوند.

‌۴. این نشانه‌ها را جدی بگیرید؛ حتی اگر تاریخ نگذشته باشد!

گاهی محصول قبل از رسیدن به تاریخ مصرف فاسد می‌شود. نشانه‌ها:

بوی غیرعادی: بوی ترش، گندیده یا کپک‌زده

ظاهر مشکوک: تغییر رنگ، لزج شدن سطح، کپک، وجود گاز یا حباب در مایعات

مزه ناخوشایند: طعم تلخ یا ترش غیرمنتظره

بسته‌بندی آسیب‌دیده: قوطی‌های بادکرده، زنگ‌زده، نشتی‌دار یا پاکت‌های سوراخ شده

‌۵. توصیه‌های کلیدی از منابع معتبر جهانی (FDA، EFSA، سازمان غذا و دارو ایران)

تاریخ انقضا (EXP) و تاریخ مصرف (Use By) جدی بگیرید. پس از این تاریخ، احتمال مسمومیت غذایی بالاست.

در مورد Best Before، اگر بسته‌بندی سالم است و نشانه فساد وجود ندارد، معمولاً خطرناک نیست.

یخچال و فریزر درست کار کنند: دمای یخچال باید زیر ۴ درجه و فریزر زیر -۱۸ درجه باشد.

غذای مشکوک را دور بریزید: تردید دارید؟ مصرف نکنید.

باقی‌مانده غذاها: حداکثر ۳ تا ۴ روز در یخچال بمانند و قبل از مصرف کامل گرم شوند.

جمع‌بندی نهایی

غذا‌هایی با تاریخ انقضا یا مصرف گذشته را دور بریزید. حتی یک بار مصرفشان می‌تواند باعث بیماری شدید شود.

مواد دارای تاریخ بهترین مصرف، اگر سالم نگهداری شده باشند، معمولاً قابل استفاده‌اند. اما نشانه‌های فساد را جدی بگیرید.

در مورد غذا تردید دارید؟ دور بریزید! سلامتی شما مهم‌تر از صرفه‌جویی در یک وعده غذاست.