خطرات جدید داروهای لاغری: خودکشی، افسردگی و کاهش اثربخشی قرصهای ضدبارداری
برخی مصرفکنندگان داروهای لاغری رفتار یا افکار خودکشی را گزارش کردهاند
استرالیا در پی انتشار برخی گزارشها درباره شکلگیری افکار خودکشی و نیز ایجاد اختلال در تاثیر قرصهای ضدبارداری، برای مصرفکنندگان داروهای لاغری جیالپیــ۱ (GLP-1) هشدارهای ایمنی تازهای صادر کرد.
به گزارش نیویورکپست، سازمان تیجیای (TGA) استرالیا، نهاد ناظر بر داروها و تجهیزات پزشکی در این کشور، پس از اینکه نتایج یک مطالعه سازمان بهداشت جهانی نشان داد تعدادی از مصرفکنندگان داروهای کاهش وزن اقدام به خودکشی کرده یا داشتن افکار خودکشی را گزارش کردهاند، این موضوع را بیشتر بررسی کرد.
تا سپتامبر امسال در سامانه گزارشدهی تیجیای در میان مصرفکنندگان داروهای جیالپیــ۱، تعداد ۷۲ گزارش از افکار خودکشی، ۶ مورد خودکشی مرتبط با افسردگی، چهار مورد اقدام به خودکشی ثبت شد. اگرچه شواهد موجود برای اثبات ارتباط مستقیم مصرف این داروها با این حوادث کافی نبود، با این حال تیجیای توصیه میکند پزشکان بیماران را از نظر بروز یا تشدید افسردگی، افکار یا رفتارهای خودکشی، و هرگونه تغییر غیرعادی در خلقوخو هم تحت نظر داشته باشند.
این سازمان همچنین در هشداری جداگانه، اعلام کرد داروی تزریقی لاغری مانجارو (Mounjaro) ممکن است اثر قرصهای ضدبارداری خوراکی را کاهش دهد.
این هشدار پس از آن مطرح شد که سازمان دارویی بریتانیا نیز اوایل امسال اعلام کرد داروی تیرزپاتاید (tirzepatide) که با نامهای مانجارو و زپباند (Zepbound) فروخته میشود، میتواند اثر قرصهای ضدبارداری خوراکی را کاهش دهد.
اگرچه مطالعه سازمان بهداشت جهانی نشان داد گزارش افکار خودکشی در مصرفکنندگان سماگلوتاید (semaglutide) کمی بیشتر بود، تمام داروهای جیالپیــ۱ از جمله ساکساندا (Saxenda)، ترولیسیتی (Trulicity)، مانجارو و همچنین خود سماگلوتاید که با نامهای اوزمپیک و ویگووی (Wegovy) فروخته میشوند، مشمول این هشدار شدهاند.
پژوهشهای قبلی درباره اینکه داروهای کاهش وزن و دیابت خطر افسردگی یا خودکشی را افزایش نمیدهند، نتایجی «اطمینانبخشی» نشان داده بود. سازمان غذا و داروی آمریکا نیز در سال ۲۰۲۴، گزارشهای مربوط به افکار یا رفتارهای خودکشی در مصرفکنندگان جیالپیــ۱ را بررسی کرد و هیچ شواهدی مبنی بر اینکه این داروها باعث چنین پیامدهایی میشوند، نیافت. با این حال برخی متخصصان معتقدند گروهی خاص از افراد ممکن است بیشتر در معرض این خطر باشند.
دکتر تریلین ساوث، از کالج سلطنتی پزشکان عمومی استرالیا، به گاردین گفت: «در حال حاضر به نظر میرسد کسانی که سابقه افسردگی یا اضطراب دارند یا در حال حاضر با چنین مشکلاتی درگیرند و داروهای ضدافسردگی مصرف میکنند، آسیبپذیرترند.» او یادآوری کرد که جراحی چاقی و کاهش وزن شدید نیز میتواند برای سلامت روان، محرکهایی بسیار جدی باشند.
تاثیر بر اثربخشی قرص ضدبارداری
طبق اعلام دانشکده سلامت باروری بریتانیا، درباره اینکه داروهای جیالپیــ۱ بر روشهای جلوگیری از بارداری غیرخوراکی مانند آییودی (IUD)، ایمپلنت و... اثر بگذارند، شواهدی وجود ندارد، اما چون این داروها سرعت تخلیه معده را کاهش میدهند، هرچه خورده میشود، تحت تاثیر قرار میگیرد، از جمله قرص ضدبارداری.
این داروها عبور غذا و هر چیز دیگری را که میخورید، از معده کند میکنند، بنابراین بر جذب قرص ضدبارداری هم تاثیر میگذارد و ممکن است اثربخشی آن را کاهش دهد. متخصصان به افرادی که این داروها را مصرف میکنند و نمیخواهد باردار شود، توصیه میکنند چهار هفته پس از شروع دارو و چهار هفته پس از هر افزایش دوز، برای جلوگیری از بارداری، از یک روش کمکی مثل کاندوم هم استفاده کند.
همچنین زنان باردار نباید از داروهای کاهش وزن استفاده کنند، زیرا درباره بیخطر بودن آنها در دوران بارداری، داده کافی وجود ندارد. اگرچه برخی مطالعات انسانی نشان دادهاند مصرف آنها در سه ماهه اول بارداری ضرری ندارد، آزمایشهای حیوانی نشان میدهد این داروها میتوانند خطر سقط جنین و ناهنجاریهای جنینی را افزایش دهند.
اگر شما یا یکی از نزدیکانتان به خودکشی فکر میکنید، لطفا در ایران، با اورژانس اجتماعی با شماره تلفن ۱۲۳، در افغانستان با شماره ۱۲۰ و در آمریکا و کانادا، با ۹۱۱ تماس بگیرید.