پیام مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری به مناسبت روز جهانی محیط‌زیست – ۵ ژوئن ۲۰۲۱

هر ساله روز جهانی محیط‌زیست مصادف با پنجم ژوئن و با اعلام موضوع و شعار سالانه از سوی کشورهای عضو سازمان ملل متحد گرامی داشته و برنامه‌هایی در سطح ملی، منطقه‌ای و بین المللی برگزار می‌شود.

امسال هم از سوی برنامه محیط‌زیست ملل متحد، شعار روز جهانی محیط‌زیست "تنوع زیستی؛ فراخوان اقدام به  مقابله با انقراض فزاینده گونه ها و تخریب  طبیعت" اعلام شده است. 

این راهنما با عنوان زمانی برای طبیعت شامل راهنمای عملی برای افراد، گروه‌ها، مشاغل، شهرها، دولت‌ها، مدارس، دانشگاه‌ها، جوانان و نوجوانان و جامعه مدنی برای حفظ تنوع زیستی است.

اما امروز ما در جهانی زندگی می‌کنیم که به‌طور عمیق در حال تغییر است، جهانی که تحت تأثیر شدید بحران‌های مختلف و متکثر است و با فشارهای رو به ازدیاد دست و پنجه نرم می‌کند. دگرگونی زیست‌محیطی هیچ‌گاه به اندازه امروز با جوامع ما مرتبط نبوده است.

محیط‌زیست در ارتباط نزدیک با ارزش‌ها و رفتارهای انسانی‌ای است که با معیشت ما، توسعه شهری، حفظ محیط زیست، الگوهای مهاجرت، نحوه مصرف آب و کاربری زمین و تأثیرگذاری بر ماندگاری گونه‌های خاص گیاهی و جانوری ارتباط مستقیم دارد.

پایداری فقط به واسطه راه‌حل‌های اقتصادی و فناوری‌ـ ‌محور تحقق پیدا نمی‌کند. برای خلق اقتصادی سبز، لازم است تا ابتدا جوامعی سبز ایجاد کنیم. باید به شکل فراگیر اقدام کنیم و اقدام‌های‌مان را از تک‌تک زنان و مردان شروع کنیم و باید سریع اقدام کرد.

ما به تدریج در حال تبدیل شدن به یک گونه شهری هستیم و تأثیر ما بر محیط‌زیست به‌طور قطع روزافزون از آثار حیات شهری ناشی می‌شود. این وضع تا حدودی نتیجه رشد جمعیت انسانی وتا حدودی نتیجه تغییرات فن‌آوری است.

رشد اقتصادی شهرنشینی را با خود به همراه دارد مردم از روستا به شهرها وسپس احتمالاً به حومه شهرها نقل مکان می‌کنند. شهرها وشهرک‌ها از نظر وسعت رشد می‌کنند ازآنجا که شهرها در کناره خط ساحلی یا حاشیه رودخانه‌ها قرار دارند رشد شهری اغلب زمین‌های مرغوب کشاورزی، جلگه‌های آبرفتی تا رودخان‌ها وتالاب‌های ساحلی را که زیستگاه‌های مهمی برای بسیاری از گونه‌های نادر و در حال انقراض است را می‌بلعد. با رشد شهر تالاب‌ها پر، جنگل‌ها قطع و خاک‌ها دفن می‌شوند وعملاً از دسترس هر گونه فعالیت تولیدی خارج می‌شوند.

اما آنچه این موضوع‌ها را به منابع طبیعی ارتباط می‌دهد نیازهای مردمی است که جمعیت آنها چند برابر شده ودر حقیقت زمینی برای زندگی وتأمین معیشت خود ندارند در واقع تعادل بین جمعیت و فضای زندگی آنها از بین رفته پس تخریب و تصرف عرصه‌های منابع طبیعی را بهترین راهکار برای ادامه زندگی می‌بینند و به آنچه که توحه نمی‌کنند منابع طبیعی و ارزش‌های زیست‌محیطی آن است. متاسفانه ظرفیتی هم برای زمین تعریف نشده که دولت‌ها تکلیف خود را بدانند.

علی‌ایحال این وظیفه من و شما دست‌اندرکاران حوزه فرهنگ‌سازی و رسانه است که منابع طبیعی  و ارزش‌های اقتصادی و زیست‌محیطی آن را برای مردم بازگو کنیم .

انسان‌ها بایستی بدانند جلوی رشد روز افزون جمعیت را نمی‌توان گرفت ولیکن می توان با فرهنگ‌سازی با تعامل می‌توان زندگی در این کره خاکی را قابل تحمل کرد به قول معروف چرا که ما همین یک زمین را داریم.

کشور ما از منابع طبیعی غنی و ارزشمندی برخوردار است ما باید بدانیم هر گونه‌تخریب آن بر کیفیت وچرخه طبیعی کشور اثر می‌گذارد.

و نتایج زیانباری رابرای انسان‌ها حیوانات و تمامی گونه‌های گیاهی و درختی نیز به همراه خواهد داشت .

دین مبین اسلام در روایات واحادیث متعدد به حفظ وآثار ناشی از تخریب عرصه‌های منابع طبیعی پرداخته که استفاده از آن می‌تواند به عنوان یک الگو در حفظ منابع طبیعی کشور مورد استفاده قرار گیرد امروز مردم بایستی بدانند منابع طبیعی نه تنها از نظر اقتصادی بلکه از نظر حفظ منابع آبی، حفظ خاک،  کاهش آلودگی‌ها، حیات‌وحش و از همه مهم‌تر تأمین بخشی اکسیژن مورد نیاز انسان نقش مهمی را در زندگی آنها ایفا می‌کند باید بدانند که منابع طبیعی در روان آنها نیز تأثیرگذار است بدین جهت که در مواقع خستگی برای رسیدن به آرامش به دل طبیعت پناه می‌برند باید بدانند این عرصه‌ها طبیعی وزیبائی‌های آن است که کشور را مهیای حضور گردشگر وتوریست می‌کند و... پس این منابع با ارزش بایستی حفظ شوند احیا وسپس توسعه یابند.

اما آنچه این روزها دل‌های ما جنگلبانان را به درد می‌آورد حریق است که عمدتاً در اثر ‌بی‌احتیاطی به جان جنگل‌هایمان افتاده علی‌رغم تمامی تمهیدات حفاظتی، آموزشی و اعتباری باز هم ما شاهد و قوع حریق هستیم ‌که خسارات جبران ناپذیری را بر جای می‌گذارد در مواردی هم حریق‌های عمدی داریم که بر اثر اختلافات قومی قبیله‌ای حادث می‌شوند.