چه چیزی باعث می‌شود بعضی‌ها باهوش‌تر به دنیا بیایند؟
پژوهشی تازه نشان می‌دهد که حالت خاصی از فعالیت مغزی که با عنوان «بحرانی بودن مغزی» شناخته می‌شود، به شدت تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است و با توانایی‌های شناختی انسان پیوند نزدیکی دارد.
دانشمندان در این تحقیق که در مجله PNAS منتشر شده است، دریافته‌اند که پویایی مغز و قابلیت‌های شناختی دارای ریشه‌های ژنتیکی مشترکی هستند.
این مطالعه به سرپرستی پروفسور نینگ لیو و پروفسور شان یو از مؤسسه زیست‌فیزیکی آکادمی علوم چین انجام شده و از داده‌های تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی در حالت استراحت (rs-fMRI) بهره گرفته است. داده‌های مورد استفاده شامل اسکن‌های مغزی ۲۵۰ دوقلوی همسان، ۱۴۲ دوقلوی ناهمسان و ۴۳۷ فرد بدون نسبت خانوادگی بود که به پژوهشگران این امکان را داد تا تأثیر ژنتیک را بر بحرانی بودن مغز بررسی کنند.
بحرانی بودن مغز، تعادل حساسی میان تحریک و مهار عصبی را توصیف می‌کند که پیش از این با پردازش مؤثر اطلاعات و توانایی سازگاری شناختی مرتبط دانسته شده بود. یافته‌های جدید نشان می‌دهد که این وضعیت مغزی به طور قابل توجهی ارثی است و ژن‌ها در شکل‌گیری آن نقش کلیدی دارند. بررسی‌ها همچنین نشان دادند که تأثیر ژنتیک در نواحی حسی اولیه مغز پررنگ‌تر از نواحی ارتباطی مرتبه بالاتر است.
در بخش دیگری از این تحقیق، دانشمندان داده‌های تصویربرداری مغزی را با نقشه‌های بیان ژن در اطلس مغز انسان ترکیب کردند. این تحلیل توانست الگوهای خاصی از بیان ژنتیکی را شناسایی کند که با بحرانی بودن مغزی در نواحی مختلف مغز در ارتباط است و به‌ویژه در فرآیندهای زیستی مرتبط با اختلالات عصبی نقش دارند.
نتایج این پژوهش همچنین نشان می‌دهد که بین بحرانی بودن مغز و عملکرد شناختی، یک پایه ژنتیکی مشترک وجود دارد که می‌تواند به توضیح چگونگی انتقال صفات شناختی از نسل به نسل کمک کند. پروفسور لیو گفته است حفظ حالت بحرانی برای عملکرد طبیعی مغز حیاتی است و کشف مبنای ژنتیکی آن می‌تواند مسیرهای جدیدی برای فهم بهتر شناخت و بیماری‌های عصبی فراهم کند.
