ضعف در رابطه جنسی: چرایی و راه‌های مقابله با چالش‌های زناشویی

مواجهه با مشکلات جنسی در زندگی مشترک، غالباً با احساساتی نظیر تنهایی و درماندگی همراه است. شرم، ترس و خجالت، از متداول‌ترین حس‌هایی هستند که همسران در صورت روبرو شدن با اختلالات جنسی تجربه می‌کنند. بسیاری از زوجین، ماه‌ها و حتی سال‌ها در سکوت رنج می‌برند و از این مشکل چنان شرمگین و نگران هستند که جرئت صحبت درباره آن را با هیچ‌کس، حتی نزدیک‌ترین افراد، ندارند. در حالی که مشاوره رابطه جنسی می‌تواند به آن‌ها کمک شایانی کند.

این مشکلات جنسی بسیار شایع هستند و به دلایل متعددی بروز می‌یابند. در اکثر موارد، این مسائل با مشکلات و چالش‌های دیگر در زندگی فرد یا رابطه زوجین در ارتباط است. چنانچه مشکل جنسی بازتابی از مشکلات دیگر باشد، این اثر معمولاً موقتی و خفیف است و به زودی از بین می‌رود. اما اگر مشکل جنسی شدیدتر و پیچیده‌تر باشد، می‌تواند تأثیرات بلندمدت و قوی‌تری بر صمیمیت زناشویی، کیفیت رابطه جنسی و سبک زندگی مشترک بگذارد.

مشکلات جنسی چیست؟

منظور از مشکل یا اختلال جنسی، مسئله‌ای است که هنگام یکی از مراحل چرخه واکنش جنسی رخ می‌دهد. چرخه واکنش جنسی، پیامد تغییرات جسمی و عاطفی است که پس از برانگیختگی جنسی و درگیر شدن در یک فعالیت جنسی تحریک‌کننده (مانند مقاربت یا خودارضایی) بروز می‌یابد. این چرخه چهار مرحله کلیدی دارد: برانگیختگی، تداوم برانگیختگی جنسی، ارگاسم و آرامش. چنانچه بدن نتواند به یکی از این مراحل یا تمام آن‌ها پاسخ دهد، این ناتوانی، علامت وجود مشکل جنسی است.

دلایل ضعف روابط زناشویی

دلایل بسیار متفاوتی برای بروز مشکلات جنسی وجود دارد، اما این قبیل مشکلات عموماً در اثر ترکیبی از عوامل جسمی، هیجانی، روانشناختی و موقعیتی ایجاد می‌شود. درک این عوامل می‌تواند به زوجین و مشاوران کمک کند تا ریشه‌های مشکل را یافته و راهکارهای مناسبی ارائه دهند.

۱. عوامل جسمی:

ناتوانی‌ها و بیماری‌هایی نظیر دیابت، ناراحتی قلبی، الکلیسم و سوءمصرف مواد مخدر می‌توانند در ایجاد اختلال جنسی نقش داشته باشند. همچنین، انجام یک جراحی بزرگ، بارداری و یائسگی نیز از علل شایع بروز مشکلات جنسی به شمار می‌آیند. این عوامل به طور مستقیم بر فیزیولوژی بدن و پاسخ‌های جنسی تأثیر می‌گذارند.

۲. عوامل روانشناختی:

مسائل مربوط به سلامت روان نقش بسزایی در کیفیت روابط جنسی ایفا می‌کنند. اضطراب، افسردگی و سایر مشکلات سلامت روان می‌توانند تأثیر منفی قابل توجهی بر واکنش‌های جنسی داشته باشند. مغز نقش کلیدی در برانگیختگی و رضایت جنسی ایفا می‌کند و اختلال در عملکرد آن، می‌تواند این فرآیند را مختل کند.

۳. عوامل هیجانی:

سلامت هیجانی فرد و پویایی عاطفی در رابطه، مستقیماً بر رضایت جنسی تأثیر می‌گذارد. غم و اندوه مستمر، خیانت، احساس خوشبختی نکردن در رابطه و اعتماد به نفس پایین، همگی می‌توانند بر رابطه جنسی زوجین و رضایت آن‌ها از این رابطه تأثیر منفی بگذارند. برای مثال، چنانچه فردی سانحه یا آسیبی مانند سوءاستفاده جنسی را تجربه کرده باشد، شاید احساس کند که نمی‌تواند نقش خود را به طور کامل در رابطه زناشویی ایفا کند.

۴. عوامل موقعیتی:

تغییرات در شرایط زندگی یا قرار گرفتن در موقعیت‌های پرتنشی، می‌تواند منجر به بروز مشکلات جنسی شود. عواملی مانند اسباب‌کشی برای زندگی با خانواده همسر، زایمان یا مشکلات اقتصادی، همگی می‌توانند استرس‌زا باشند و به طور غیرمستقیم بر سلامت جنسی زوجین تأثیر بگذارند. این عوامل موقعیتی، می‌توانند فشارهای روانی و هیجانی ایجاد کنند که بر صمیمیت و میل جنسی تأثیر منفی می‌گذارند.