اندیشکده بلفر: بحران کرونا، شکاف در سیستم رهبری آمریکا را نمایان کرد
«اندیشکده بلفر» اواخر هفته گذشته با گرد‌آوری تحلیل‌هایی از متخصصان و اندیشکده‌های مختلف، مقاله‌ای را منتشر کرد و در آن به بررسی اختلافات بین آمریکا و چین به خصوص در هفته‌های اخیر پرداخت.
«گراهام الیسون»، استاد مدرسه دولتی جان اف کندی در دانشگاه هاروارد و عضو هیئت مدیره اندیشکده بلفر چهارشنبه هفته گذشته، در تحلیلی که این اندیشکده منتشر کرد گفت: «شیوع ویروس کرونا رقابت بین چین و آمریکا را شدید‌تر و تفاوت‌های ساختاری آنان را نمایان ساخت.»
تحلیلگران «مؤسسه چین» در نیویورک آمریکا عنوان کرده‌اند «سیستم استبدادی چین در برخی موارد و تاکنون در واکنش به گسترش ویروس کرونا بهتر از دموکراسی آمریکا عمل کرده است.» با وجود اینکه آمریکا اوایل شیوع بیماری کرونا اشتباهاتی داشت، اما زود است بخواهیم از این کشور چشم‌پوشی کنیم.
«گراهام الیسون»، استاد علوم سیاسی در دانشگاه هاروارد و نویسنده کتاب «مقدرشده برای جنگ» عنوان می‌کند: «به طور کل، دموکراسی کشور‌ها در اولین دوره فعالیت خود، عملکرد خوبی ندارند.» وی در ادامه گفت: «من پیشنهاد، "وارن بوفت"، یکی از موفق‌ترین سرمایه‌گذاران جهان را تصدیق می‌کنم که می‌گوید: هیچ کشوری با کم ارزش شمردن آمریکا، ثروتمند نشده است.»
در کتابی که «گراهام الیسون» با عنوان «مقدرشده برای جنگ» منتشر کرده بحثی مطرح شده که توجه بسیاری را به خود جلب کرد: «زمانی که قدرت نوظهوری مانند چین تلاش می‌کند خود را جایگزین قدرتی مانند آمریکا کند، نتیجه تقریباً همیشه جنگ می‌شود.»
استاد دانشگاه هاروارد گفت: «ویروس کرونا این رقابت نگران‌کننده (بین آمریکا و چین) را شدید‌تر و تفاوت‌های ساختاری آنان را آشکار ساخته است.»
«اندیشکده بلفر» در این تحلیل نوشت، همزمان که چین قابلیت‌ها و توانایی‌هایی خود را در دهه‌های اخیر تقویت کرده است، همان گونه که این کشور ثروتمند‌تر شده، اما آمریکا وسعت نهاد‌های فدرال خود را کاهش داده است. هزینه‌ای که این سیاست بر آمریکا تحمیل کرده در هفته‌های اخیر مشهود بوده است؛ با توجه به اینکه این کشور تخصص لازم برای مدیریت بحران را ندارد و دستگاه‌های تنفسی و دیگر تجهیزات ضروری دیگر نیز محدود هستند.
این اندیشکده در ادامه نوشت کارشناسان سیاست خارجی گفته‌اند سؤال مهم این است که آیا واشنگتن از بحران فعلی درس خواهد گرفت، از جمله اینکه لزوم تقویت آمادگی و اهمیت همکاری در سطح جهانی را درک می‌کند؟ به گفته تحلیلگران، شیوع بیماری‌ها، گرم شدن کره زمین، گسترش مواد هسته‌ای و اختلافات تجاری، به جای رویکرد «اول آمریکا» نیازمند راه‌حل‌های جهانی هستند.
«کیشور محبوبانی»، عضو «پژوهشکده تحقیقات آسیا» در دانشگاه ملی سنگاپور می‌گوید: «شیوع ویروس کرونا نشان می‌دهد که ما در یک دهکده کوچک زندگی می‌کنیم. آمریکا می‌تواند به جای شرکت در یک رقابت بازی با حاصل جمع صفر ژئوپلیتیک، سلامت مردم خود را با همکاری با سایر نقاط جهان بهبود بخشد.»
زمانی که از «مایک پامپئو»، وزیر امور خارجه آمریکا، در جریان کنفرانس خبری روز سه‌شنبه 19 فروردین سؤال شد که آیا آمریکا در حال کاهش لفاظی‌های خود علیه چین است، وی پاسخ داد که همکاری مانند یک خیابان دو طرفه است. پامپئو گفت: «ایده همکاری تنها این نیست که بگوییم، بله مطمئناً ما با یکدیگر روابط دوستانه‌ای خواهیم داشت و ما خوشحال هستیم که رابطه این گونه می‌شود، اما این همکاری باید شفاف، به موقع و علنی باشد. ما در ارتباطات انتظاری داریم و با همین انتظار با دیگر کشور‌ها ارتباط برقرار می‌کنیم.»
«گراهام الیسون»، معاون اسبق وزیر دفاع آمریکا گفت: همزمان که رقابت چین و آمریکا بالا می‌گیرد و دو کشور زنجیره تأمین کالا‌های خود را از یکدیگر جدا می‌کنند و وابستگی فناوری خود را به یکدیگر کاهش می‌دهند، برنده کشوری خواهد بود که در حل مشکلات خود بهترین عملکرد را داشته باشد.
وی در ادامه گفت: «هر کدام از شما مشکل بزرگی دارید که احتمالاً در حل آن موفق نخواهید بود، بیشتر این مشکل در چهاردیواری شما قرار دارد، نه خارج از آن و نه با دیگران.»
الیسون همچنین گفت: «کشوری (چین) یک سیستم استبدادی دارد که از سوی یک حزب هدایت می‌شود، مانند یک سیستم عامل ساخت قرن 20 است که شما تلاش می‌کنید بر آن نرم‌افزار‌های قرن 21 را نصب کنید. این گونه کاری پیش نخواهد رفت. اما کشور دیگر (آمریکا) یک دموکراسی دارد که مشخصاً ناکارآمد است.»
وبگاه مرکز بلفر نوشت به گفته تحلیلگران، وقتی این دو کشور بزرگ تلاش می‌کنند وابستگی متقابل خود را کاهش دهند و در دریای جنوبی چین با یکدیگر روبرو شوند، احتمالاً آن کشور‌هایی بیشترین صدمه را می‌بینند که قدرت متوسطی دارند؛ کشور‌هایی مانند استرالیا و سنگاپور که بین این دو کشور گرفتار شده‌اند.
«کیشور محبوبانی»، رئیس اسبق شورای امنیت سازمان ملل در این باره گفت: «این مسئله، روشن نیست و در واقع بازی خیلی پیچیده‌ای است که بازیگران بسیاری دارد و نکات دقیق و ظریفی که در آینده متوجه آنان خواهیم شد. ما باید این پیچیدگی را بفهمیم تا جهان را درک کنیم.»
«گراهام الیسون»، در سخنان پایانی خود گفت: «اختلاف کوچکی که بین نیروی نظامی و قدرت جهانی واشنگتن و پکن وجود دارد، لزوماً به این معنی نیست که جنگ بین این دو کشور با دخالت مستقیم یکی از آنان به وجود می‌آید، بلکه یک بازیگر سوم وارد کار خواهد شد. بنابراین در شرایط کنونی تایوان مانند یک بمب ساعتی است. اگر تایوان قصد دارد استقلال خود را اعلان کند، پکن احتمالاً با اعمال زور این کشور را سر و سامان خواهد داد، که این موضوع می‌تواند واشنگتن را برانگیخته کند تا از این کشور خودگردان جزیره‌ای دفاع کند.»
وی در پایان نیز گفت: «از این منظر، پی بردن به تنشی که می‌تواند به یک جنگ هسته‌ای و انفجار بمب‌های هسته‌ای ختم شود، سخت نیست؛ ما نباید به کسی که خواهان جنگ هسته‌ای است فکر کنیم بلکه باید کسی را در نظر بگیریم که به این ماجرا کشانده شده است.»
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.
