سفر آبه به چین، رویگردانی ژاپن از آمریکا

 شاید دونالد ترامپ رییس جمهوری آمریکا هرگز تصور نمی کرد که فشارهای فزاینده ای که به چین و ژاپن وارد می کند، روزی باعث نزدیک شدن مناسبات دو کشوری خواهد شد که دستکم در یک دهه گذشته مناسبات بسیار شکننده و پرفراز و فرود و پر مناقشه ای داشته اند.

در واقع اتحاد ضد آمریکایی که چین و ژاپن بتدریج در حال شکل دادن به آن هستند، محصول و معلول سیاست ها و راهبردهای ترامپ در قبال این دو کشور و دیگر کشورهای جهان است.

ژاپن که سال ها دارای یک اتحاد نظامی قوی با آمریکا بوده است، از زمانی که احساس کرد ترامپ به دنبال راهبردها و رویکردهای تازه ای در قاره آسیاست که می تواند اقتصاد توکیو را نیز به خطر بیندازد، بالاجبار به سمت چین رفت و حالا شینزو آبه نخست وزیر ژاپن در پکن تاکید کرده که توکیو و پکن «نه دشمن و نه تهدید بلکه دوستان یکدیگر هستند».

در واقع در یک سال گذشته چین و ژاپن آماج حملات و تعرفه های سنگین تجاری آمریکا قرار گرفته اند و مناسباتی بسیار پرتنش با واشنگتن را تجربه کرده اند و شاید خیلی طبیعی به نظر می رسد وقتی دو اقتصاد بزرگ دنیا بخواهند به اتحادی قوی دست یابند که بتواند خنثی کننده تلاش های واشنگتن برای به انزوا کشیدن آنها در اقتصاد و تجارت باشد.

امروز دو کشور به این نتیجه رسیده اند که دیگر وقت پایان دادن به تنش های دیپلماتیک و سیاسی فرا رسیده است و ابزار اقتصاد برای مقابله با آمریکا باید بیش از هر زمانی بکار گرفته شود نمونه آن را خیلی شفاف می توان از سفر سه روزه شینزو آبه به پکن دریافت که بیش از 500 توافق اقتصادی و تجاری در جریان آن با چین امضا شد که یکی از آنها سوآپ ارزی مهم سه ساله به ارزش 30 میلیارد دلار بود که سال ها بدون امضا روز میز مذاکرات قرار داشت.

امروز دو کشور می روند تا اکتشاف منابع گازی در دریای شرقی را از سر گیرند شرکت آبه در اجلاس طرح های زیربنایی پکن و دعوت چین از توکیو برای ملحق شدن به راه ابریشم، تحرکاتی است که دو کشور شروع کرده اند و می تواند بتدریج اوضاع را تغییر داده و راهبرد ترامپ را بر ضد خود عملی کند و بجای چین و ژاپن، این آمریکا باشد که در انزوای اقتصادی قرار می گیرد.

دو کشور می خواهند توافق کشورهای آسیا و اقیانوس آرام را با حدود 16 کشور و بدون آمریکا نهایی کنند که اگر این طور شود ضربه بزرگی به پیکره اقتصاد آمریکا وارد خواهد شد و این کشور متحدان اقتصادی اش را یک به یک از دست خواهد داد.

امروز دو کشور چین و ژاپن می گویند که «دوران رقابت جایش را به دوره همکاری داده است». بیش از هزار بازرگان و تجار در همایش دو کشور در پکن شرکت کرده اند که 500 نفر از آنها جزو هیات همراه آبه به چین بوده اند.

دوران بی اعتمادی راهبردی میان چین و ژاپن رو به پایان است و وقتی مناسبات جدید بر اساس همکاری و پایان دادن به تخاصمات شکل گیرد، ضربه ناشی از آن را طبیعتا دولت دونالد ترامپ در آمریکا بیشتر از دیگران احساس خواهد کرد.

دو کشور نه تنها برای خود اتحاد ایجاد می کنند بلکه خواستار آن شده اند که کره جنوبی را نیز به این حلقه مرتبط سازند و افزوده اند در بازارهای ثالث هم با همکاری خواهند کرد به نظر می رسد که این حلقه بزرگ اتحاد کشورهای منطقه، هدفی جز مقابله و رویارویی با هجمه های تجاری و تعرفه های فزاینده آمریکا ندارد.

'یانگ جونگ وی' از مسئولان و کارشناسان وزارت بازرگانی چین می گوید که ما با این اقدامات از مخصمه های تجاری خلاصی می یابیم و قدرت بیشتری در نبرد تجاری پیدا می کنیم.

وی می افزاید وقتی وارد جنگ تجاری با آمریکا شدیم بیشتر از هر زمان دیگری احساس کردیم باید به توانایی های خود و کشورهای منطقه اتکا کنیم و امروز سه کشور به دنبال گسترش همکاری های تجاری هستند.

وی تسریع در مذاکرات تجارت آزاد میان این سه کشور را در شرایطی که آمریکا با یکجانبه گرایی خود نظام های تجاری چند جانبه را به خطر می اندازد و تهدید می کند، مهم توصیف کرد.

'هایاشی کازوتاکا' از دیپلمات ها و کارشناسان سفارت ژاپن در پکن بر این باور است که رهبران ژاپن و چین و حتی کره جنوبی خواستار گسترش همکاری های اقتصادی و تجاری و رسیدن به قرارداد تجارت آزاد هستند.

'سونگ هونگ' از آکادمی علوم اجتماعی چین هم تاکید می کند چین باید برای نزدیکتر شدن به کره جنوبی و ژاپن تلاش کند و سفرهای متقابل رهبران دو کشور برای رسیدن به این هدف و تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.

این ناظران بر این نکته تاکید می ورزند که کشورهای چین و ژاپن بتدریج وارد مراحل نوینی از مناسبات می شوند که این روند می تواند بیش از همه دولت آمریکا را به مخمصه انداخته و در انزوا قرار دهد طبیعتا امروز واشنگتن گسترش روابط کشورهای منطقه را تلاشی بر خلاف رای خود می پندارد و از آن عصبانی است.

به هر صورت نزدیک شدن ژاپن به چین و پایان دادن به منازعات طرفین در دریاهای شرقی و جنوبی چین، شروع اکتشاف مشترک منابع انرژی، امضای قراردادهای بزرگ تجاری و رسیدن به تفاهم برای تقویت همکاری های اقتصادی، از دید واشنگتن دور نخواهد ماند در این صورت آمریکا بیش از هر زمان دیگری باید در اندیشه راهبردهای مصالحه جویانه با اقتصادهای بزرگ دنیا باشد و یا اینکه خود را برای مقابله با دیوار مستحکم دفاعی اقتصادی و تجاری چین، ژاپن و کره جنوبی آماده کند.