آنکارا –دمشق از تقابل تا تعامل

اکنون با گذشت یک هفته از این دیدار برخی مطالب مطرح شده در آن دیدار از سوی رسانه ها منتشر می شود که گویای توافق های مهمی بین دو طرف در ارتباط با بحران هشت ساله سوریه و گام برداشتن ترکیه در مسیر دوستی دوباره با سوریه است.

روزنامه جمهوریت در مقاله ای به قلم 'اورهان بورسالی' مقاله نویس با عنوان 'پیش به سوی دوستی با سوریه' نوشت: برگزاری جلسات فشرده مقامات ترکیه با وزیر خارجه روسیه در مورد آینده سوریه و نیز سفر خلوصی آکار وزیر دفاع ملی و هاکان فیدان رئیس سازمان اطلاعات ترکیه به روسیه و تاکید وزیر خارجه ترکیه درباره ساز و کار جداکردن مردم عادی از تروریست ها نشانه های تغییر موضع آنکارا درباره دمشق است.

این مقاله نویس مشهور ترک پیش بینی کرد که شهر ادلب در فرآیند پیش رو به دولت سوریه واگذار خواهد شد و دیدارهای مهمی درخصوص چگونگی جلوگیری از شورش و اعتراض تروریست ها درحال برگزاری است.

وزیر امور خارجه روسیه نیز در اظهاراتی که روز دوشنبه ازسوی خبرگزاری تاس از مسکو منتشر شد، تایید کرد، مذاکرات با ترکیه درباره سوریه به زودی برگزار خواهد شد.

وی با بیان این که روسیه با ایران و ترکیه به طور روزانه همکاری دارد، افزود: قرار است در چند روز آینده مذاکراتی با همتایان ترک خود داشته باشیم و در این مذاکرات تحقق اهدافی که در جریان تشکیل منطقه تنش زدایی شده در ادلب بر سر آنها توافق شده است، مورد توجه قرار خواهد گرفت.

پیش تر نیز 'میخائیل بوگدانوف' فرستاده رئیس جمهوری روسیه به خاورمیانه و آمریکا و معاون وزیر امور خارجه روسیه اعلام کرده بود: مسکو و آنکارا در آینده ای نزدیک مذاکرات مهمی درباره سوریه انجام خواهند داد.

انتشار این اخبار در روزهای اخیر حکایت از برخی تحولات مهم و اساسی در روزهای آینده در منطقه غرب آسیا و به طور مشخص در سوریه دارد.

واقعیت این است که سوریه از اسفندماه 1389 براساس طرح و نقشه از قبل تهیه شده از سوی برخی کشورهای همسایه این کشور مانند ترکیه، اردن، عربستان، کویت، لبنان و رژیم صهیونیستی با حمایت های برخی کشورهای غربی نظیر امریکا، انگلیس و فرانسه درگیری بحرانی شد که تا به امروز نیز ادامه دارد.

درجریان این بحران ، کشورهای مزبور انواع حمایت ها را از بیش از یکصد گروه تروریستی از 120 کشور جهان با 360 هزار نفر عضو انجام دادند و حتی با صدور برخی فتواها در ارتباط با جهاد نکاح در کشورهای عربی شماری از دختران به سوریه اعزام کردند و تروریست های مجروح را نیز برای مداوا به فلسطین اشغالی و ترکیه فرستادند.

دو اتاق بحران در ترکیه (اضنه) و دیگری در اردن (موک) ایجاد کردند تا با حضور مشاورانی از کشورهای غربی و عربی ضمن برنامه ریزی های لازم برای تروریست ها، حمایت های مالی ، تسلیحاتی و اطلاعاتی نیز از آنان انجام دهند و در پایان نیز با این همه اقدامات موفق شدند تا 80 درصد خاک سوریه را در مقطعی تصرف کنند ولی به دنبال تنگ شدن عرصه بر دولت سوریه و ادامه مقاومت این کشور، دوستان آن شامل ایران و روسیه به کمک مستشاری و نظامی پرداختند و درنهایت اکنون این کشور موفق شده است تا بیش از 60 درصد از خاک خود را از دست تروریست ها خارج کند.

این بحران موجب آوارگی بیش از 6 میلیون سوری شد که دو میلیون نفر از آنان وارد ترکیه شدند و در اردوگاه هایی که از قبل برایشان تدارک دیده شده بود، اسکان یافتند و با استفاده از رسانه ها که از قبل هماهنگ شده بود انواع تبلیغات را علیه سوریه و به نفع خود انجام دادند.

با آغاز بحران در سوریه طراحان آن به دنبال دستیابی به اهداف خود در چند ماه ابتدایی آن بودند و حتی از احیاء امپراتوری جدید عثمانی و اقامه نماز در مسجد جامع دمشق به همراه برخی از حامیان تروریست ها سخن می گفتند و بیانیه هایی در ارتباط با اوضاع سوریه از سوی وزارت خارجه خود صادر می کردند که گویا این خطه متعلق به آنان است ولی دیری نپایید که خواب ها و آرزوهای آنان آشفته شد و پی بردند که طرح های آنان در خارج از میدان نمی تواند در میدان عمل چندان موثر واقع شود و با وجود هزینه های میلیاردی که اکنون برخی منابع آن را 400 میلیارد دلار اعلام می کنند، راهی جز شکست ندارند.

این همه ارتباط درحالی بود که قبل از بحران در سوریه این کشور یکی از کشورهای نزدیک از نظر روابط و سطح آن با ترکیه بود و بازار سوریه به خاطر دسترسی آسان مملو از کالاهای ترک بود و حتی روسای جمهوری ترکیه شب نشینی های خود را در شهر حلب دومین شهر سوریه و پایتخت اقتصادی این کشور می گذراندند و هیات دولت دو کشور نیز جلسات مشترک در دو کشور برگزار می کردند تا سطح روابط بیش از پیش گسترش یابد.

با برگشتن ورق بحران در سوریه به نفع نظام سیاسی در این کشور رفته رفته ترکیه از خواسته های اولیه خود که به هیچ وجه کوتاه نمی آمد و خواستار برکناری بشار اسد رییس جمهوری قانونی این کشور بود، عقب نشست و به جرگه کشورهای حامی سوریه شامل ایران و روسیه پیوست و اقداماتی را همراه با آنان برای حل بحران سوریه از راه های سیاسی انجام داد.

در هفته های اخیر به دنبال بروز برخی تحولات در ارتباط با مناطق شمال شرق سوریه و اعلام کمک یکصد میلیون دلاری عربستان به کردهای این منطقه برای بازسازی مناطق تخریب شده در جریان حملات داعش، اختلافات بین آنکارا و ریاض شکل ملموس تری به خود گرفت و موجب اعتراض ترکیه به این اقدام عربستان شد.

امریکا نیز با اعلام حمایت از اقدام عربستان و درخواست از برخی کشورهای عربی برای ادامه کمک ها و اختصاص 200 میلیون دلار کمک دیگر اعلام کرد که 230 میلیون دلار کمک خود برای بازسازی این منطقه را لغو کرده است.

به نظر می رسد ادامه این تحولات و احساس خطر ترکیه از برخی تحولات در مناطق شمال شرق سوریه و جنوب ترکیه و هم مرز با سوریه به عنوان پاشنه آشیل آنکارا با توجه به برخی عقب نشینی های ترکیه موجب شده است تا این کشور تغییر سیاسی 180 درجه ای خود را نسبت به بحران سوریه رسانه ای کرده و اکنون روزنامه نگاران از تغییر این سیاست ها خبر می دهند.

در همین ارتباط به نوشته بورسالی روزنامه نگار ترک ، رجب طیب اردوغان پس از سالها بالاخره به جای شعار نوعثمانی گرایی اکنون شعار 'صلح در وطن، صلح در جهان' آتاتورک را بر زبان راند و با این موضع، پایان سیاست نوعثمانی گری احمد داوود اوغلو را اعلام کرد و به همین علت این روزها، پیوند جدید ترکیه با دولت بشار اسد به بحث روز محافل سیاسی ترکیه تبدیل شده است.

براساس پیش بینی های اعلام شده، در تحولات جدید در ارتباط با بحران سوریه بزودی استان ادلب ترکیه از وجود تروریست ها پاک شده و این منطقه در اختیار سوریه قرار خواهد گرفت و این کشور بار دیگر موفق خواهد شد تا تمامیت ارضی خود را حفظ کند.

در همین ارتباط نیز تروریست ها به تاریخ خواهند پیوست و با استقرار ارتش ترکیه در آن سوی مرزهای سوریه همان سناریوی اردن در انتظار تروریست های مستقر در شمال سوریه اجرا خواهد شد و آنان راهی جز مرگ و یا تسلیم در برابر ارتش سوریه با کوله باری از تجربه هشت ساله در مبارزه با تروریست ها نخواهند داشت و ترکیه نیز دیگر محلی برای استراحت و یا مداوای مجروحان آنان نخواهد بود.

به نوشته روزنامه جمهوریت، با توجه به تغییر نگرش ترکیه نسبت به سوریه، موضوع گروه هایی مانند ارتش آزاد و غیره برای این کشور چندان مهم نیست و آنکارا نباید صدها میلیون پول خود را به خاطر آنان به هدر دهد.

این هفته نیز رسانه ها از لشکرکشی ارتش ترکیه و استقرار برخی یگان های توپخانه و زرهی آنان در نزدیک مرزهای سوریه خبر دادند که با قراردادن قطعات پازل آخرین تحولات مربوط به سوریه و ملاقات آتی وزیر خارجه روسیه از ترکیه می توان چنین گفت که پرونده تروریست ها در سوریه بزودی بسته خواهد شد و آنان به کتاب های تاریخ خواهند پیوست.