صدور رأی شاهکارِ قضایی برای دومین بیمارستان تاریخی کشور

بیمارستان تاریخی «مسیح مرادیان» یک بیمارستان قدیمی و شاید جزو یکی از نخستین بیمارستان‌ها در ایران و در غرب کشور بود که سه‌شنبه ۲۷ اسفند سال گذشته و همزمان با شبِ چهارشنبه‌سوری بخش‌هایی از آن به صورت عمدی در آتش سوخت،بنایی تاریخی که مالک آن حدود پنج سال قبل با شکایت به دیوان عدالت اداری، حکمِ خروج از ثبتِ‌اش صادر شد.

بعد از این اقدام،مالک بنا به شدت دنبال تغییر کاربری بنا و تخریب آن برای ساخت مجتمعی تجاری بود، هرچند بارها مدیرکل میراث فرهنگی استان به مالک درباره‌ نگهداری از این بنا اخطار داده بود. چون این بنا به واسطه‌ی واجد ارزش تاریخی بودن از نظر میراث فرهنگی و پایه‌گذاری کردن آن توسط یکی از خیرین گذشته‌ کرمانشاه «مسیح مرادیان» که به نوعی دراین شهر یک نماد بود، همچنان ارزشمند است و باید حفاظت شود.

اکنون بعد از گذشت حدود چهار ماه از آتش سوزی رخ داده در این بیمارستان تاریخی؛ با پیگیری‌های انجام شده از سوی بخش قضایی کرمانشاه؛ دستورهای جدیدی برای حفاظت از این بنای تاریخی صادر شده است.

صدیقه پرواره، با تاکید بر این‌که بر اساس اظهارنظر کارشناس آتش نشانی، آتش‌سوزی بیمارستان مسیح مرادی کرمانشاه، عمدی تشخیص داده شده است،  می‌گوید: در روزهای اخیر شاهد صدور یکی از آرای محکم قضایی در حوزه میراث فرهنگی در استان کرمانشاه بودیم که به نوعی می‌توان آن را یکی از شاهکارهای قضایی استان برای حمایت از آثار تاریخی استان دانست.

او با بیان این توضیح که بیمارستان مسیح یکی از بناهای شاخص در سطح استان کرمانشاه و دومین بیمارستان احداث شده و تاریخی کشور است که متاسفانه در سال ۸۹ بر مبنای آرای دیوان عدالت اداری از ثبت ملی خارج شد، ادامه می‌دهد: پس از آن مالک این بیمارستان، با روش‌های مختلف قصد تغییر کاربری بنا را داشت و حتی چندین بار نیز عامدانه، آسیب‌هایی به این بنا وارد شد که در آخرین اتفاق، در شب چهارشنبه بخشی از بیمارستان آتش گرفت و دچار آسیب‌هایی شد که این موضوع به صورت جدی در دستور کار پیگیری‌های قضایی حقوقی استان و مجموعه مدیریت اداره کل میراث فرهنگی استان قرار گرفت.

وی با اشاره به این‌که در مسیر پیگیری‌های قضایی، این بنای تاریخی از حمایت‌های کامل قضایی برخوردار شده و تحقیقات کاملی در این مسیر انجام شده است، می‌افزاید: براساس اظهارنظر تیم کارشناسِ آتش‌نشانیِ استان مبنی بر عمدی بودنِ حریق در ساختمان، رأی جامع و کامل از مرجع قضایی صادر شده است که بر این اساس میراث فرهنگی به عنوان متولی آثار تاریخی مکلف شده تا به قید فوریت اقدامات ثبت مجدد را برای این بیمارستان تاریخی انجام دهد.

او اضافه می‌کند: همچنین کمیسیون ماده ۵ شهرداری و شورای عالی شهرسازی نیز مجاب شده‌اند تا پرونده تشکیل شده برای تغییر کاربری این بنا که بر مبنای درخواست مالک بوده را به حالت تعلیق دربیاورند.

وی از دیگر الزامات رأی صادر شده را مربوط به دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه می‌داند و ادامه می‌گوید: این دانشگاه به عنوان متولی اصلی بیمارستان‌ها با همکاری میراث فرهنگی و شهرداری تدابیر حفاظتی این بنای ارزشمند تاریخی با کاربری بیمارستان را در همه‌ی زمینه‌ها، از حمایت‌های مالی و مرمت بنا گرفته تا تامین نیروی نگهبان در محلِ بیمارستان با هدف حفظ سازه انجام دهد.

پرواره، بخش اصلی رأی صادر شده را به الزام قضایی مالک بنا مربوط می‌داند و تاکید می‌کند: با اقدامات مفصل قضایی که در مرحله تحقیقات پرونده انجام شد و محرز شدنِ عمدی بودن آتش سوزی برای مرجع قضایی، دستور جلوگیری از تداوم و جرم نیز توسط مرجع رسیدگی کننده شبعه ۱۰ بازپرسی دادسرای استان صادر شده که مالک موظف به حفاظت از این بنای تاریخی شده است.

او این رأی را به دنبالِ نگاه ویژه کادر قضایی استان کرمانشاه، بازپرسی و حمایت نهایی دادستان در تایید چنین رأی جامع و کاملی می‌داند که بر مبنای حفاظت از یک بنا در سطح استان صادر شده است و ادامه می‌دهد: به طور قطع حمایت‌های قضایی در راستای صیانت از آثار تاریخی می‌تواند نقش نهایی برای بناهای تاریخی را ایفا کند.

وی با تاکید بر این‌که به دلیل ثبت ملی نبودن این بنا در زمان وقوع آتش سوزی؛ آن مشمول قوانین جزایی میراث فرهنگی نمی‌شود، اظهار می‌کند: با این وجود میراث فرهنگی در چهارچوب مواد قانونی دیگر، مالک را ملزم به تکالیف قانونی در رابطه با حفاظت از آثار تاریخی و جلوگیری از تکرارِ اقدامات متضررانه کرده است.