مهارت آموزی رکن اصلی ایجاد اشتغال

امروزه یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های موجود در کشور بحث اشتغال‌زایی برای جوانان و کاهش بیکاری در جامعه است.

از آنجایی که اشتغال از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است هر یک از ارگان‌های موجود در کشور وظایف خاصی برای ایجاد اشتغال در حوزه‌های مختلف دارند و برای حصول نتیجه مناسب و بهتر باید یک هم‌افزایی و هماهنگی بین دستگاه‌های اجرایی موجود در کشور ایجاد شود.

در این بین یکی از موثرترین راهکارها برای ایجاد اشتغال پایدار مهارت‌آموزی به نیروی کار در جامعه است که این امر می‌تواند از سوی دستگاه‌های مرتبط با آموزش آغاز شده و با یک هماهنگی مناسب با سایر دستگاه‌های مرتبط با اشتغال و کارآفرینی به نتیجه‌ای مناسب برسد.

مهارت آموزی در رشته‌های مختلف و سطوح دانشگاهی باعث می‌شود که تعامل بین دانشگاه و بازار کار بیشتر شده و فارغ التحصیلان دانشگاهی پس از اتمام درس به راحتی با علم به یک مهارت و حرفه با یک دید مثبت و ذهنی آماده‌تر وارد بازار کار شده و خروجی مطلوب‌تری داشته باشند.

پس از اعمال تحریم‌های اقتصادی علیه ایران موضوع اشتغال و رونق تولید و حمایت از تولیدات داخلی بیش از پیش مورد توجه مسؤولان قرار گرفت و از آنجایی که مهارت‌آموزی نیز اهمیت بالاییی دارد، این مساله در ایجاد اشتغال پایدار در دستور کار مسؤولان کشوری و استانی قرار گرفت.

افزایش سطح مهارت و کارآفرینی که منجر به افزایش بهره‌وری، ایجاد خلاقیت در نیروی کار، پیشرفت شغلی، ایجاد تحرک در جامعه و... خواهد شد و در چنین شرایطی اهمیت کار آفرینی به همراه مهارت‌آموزی صحیح بیش از گذشته احساس می‌شود و البته مهارت‌آموزی صرفا مربوط به مهارت فردی در یک رشته خاص محدود نشده و مهارت در تصمیم‌گیری، مدیریت بازار، آموزش و... نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار بوده و نمی‌توان از نقش تعیین کننده آن در توسعه جامعه چشم پوشید.

توجه به حکم‌رانی محلی آموزش های مهارتی لازم و ضروری است

سلیمان پاک سرشت، معاون وزیر و رییس سازمان فنی‌حرفه‌ای کشور گفت: موضوع حکمرانی محلی آموزش‌های مهارتی پدیده بسیار مهمی است که باید مورد توجه جدی مسؤولان قرار گیرد و باید نظمی در نظام مهارت آموزشی ایجاد شود.

وی افزود: ستون فقرات آموزش‌های مهارتی بحث هماهنگی بین عرضه و تقاضا است و باید نیازسنجی‌ها در خصوص آموزش مهارتی انجام و لازمه آن تدوین برنامه‌هایی بر اساس نیازهای بلند مدت استان برای تربیت نیروی انسانی به تناسب فعالیت‌ها و پروژه‌های موجود در استان است از همین رو تدارک سندی برای حوزه مهارت آموزی استان لازم و ضروری است.

رییس سازمان فنی‌ وحرفه‌ای عنوان کرد: مهارت آموزی و نقش آن در توسعه اقتصاد و رونق تولید از اهمیت بالایی برخوردار است و مجموعه فعالیت‌هایی که در این حوزه انجام می‌شود نیاز به یک معماری مجدد داشته تا این آموزش‌ها به شکل همگرایی در قالب محور توسعه استان آثار ملموسی داشته باشند.

معاون وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تصریح کرد: فعالیت‌های مناسبی در استان اردبیل در این حوزه انجام می‌گیرد اما سوال اصلی اینجاست که چرا با وجود این فعالیت‌ها حاصل و نتیجه‌ای هویدا در استان ندارد؟ باید توجه کرد که آموزش مهارتی در استان به چه سمتی حرکت می‌کند و نیاز است تا فعالیت‌های جزیره‌ای در استان به یکدیگر پیوند بخورند و هماهنگی لازم بین دستگاه‌های مرتبط انجام گیرد.

رییس سازمان فنی حرفه ای کشور ادامه داد: گزارش سالانه آموزش و مهارت استان باید وجود داشته باشد و در کنار آن مراکز سنجش که صلاحیت نیروی کار را ارزیابی و تایید می‌کنند باید به وجود آید زیرا در کشورهایی که توسعه یافته هستند  نظامی پشتیبانی در حوزه مهارت آموزی، برخورداری از صلاحیت فنی و حرفه‌ای را الزام آور کرده است که متاسفانه در کشور ما در این حوزه کوتاهی وجود داشته و مقررات الزام آور در این مسیر وجود ندارد.

پاک سرشت گفت: با توجه به اینکه استان اردبیل در حال تحرک اقتصادی و صنعتی است باید از امروز فکری برای تربیت نیروی انسانی مورد نیاز در آینده انجام داد و چون منابع دولتی برای تربیت نیروی انسانی کافی نیست و باید نسبتی بین بنگاه‌های اقتصادی با امور آموزشی ایجاد شود.

ضرورت وجود برنامه جامع آموزشی و مهارت آموزی در استان

اکبر بهنام‌جو، استاندار اردبیل گفت: برای هرچه بهتر شدن بحث مهارت آموزی باید برنامه جامع آموزشی برای استان داشته باشیم و از تمام ظرفیت‌ها و امکانات موجود، در این راستا استفاده شود.

وی افزود: یکی از مواردی که باید در آموزش عالی استان و ارتباط بین دانشگاه و بازار کار انجام گیرد این است که دانشجویان قبل از ورود به بازار کار مهارت‌های لازم از جهات مختلف  را فرا گیرند و بدین ترتیب ارتباط بین دانشگاه و بازار کار افزایش یابد تا نیروی کار ماهر وارد بازار کار شود.

استاندار اردبیل با تاکید بر ضروری بودن مشارکت مدیران دستگاه های مرتبط برای مهارت آموزی به جوانان تشریح کرد: در استان اردبیل حرکت بسیار خوبی در راستای ایجاد اشتغال و توسعه استان آغاز شده که از نمونه فعالیت‌های مثمر ثمر می‌توان به احداث کارخانه کامیون سازی برای اولین بار در استان اردبیل با اشتغال‌زایی نزدیک به ۶۰۰ نفر اشاره کرد.

بهنام جو با اشاره به اهمیت مهارت آموزی در توسعه اشتغال و رفع بیکاری در استان ادامه داد: در سایر حوزه‌ها نیز جهش‌های بسیار مناسبی داشتیم و با توجه به وضعیت اقتصادی موجود در کشور و تحریم‌های اقتصادی باید به صورت فشرده برای تحقق این امر و مهارت آموزی به جوانان در راستای ایجاد اشتغال و رفع معضل بیکاری تمرکز بیشتری داشته باشیم.

وی گفت: یکی از مواردی که برای توسعه اشتغال و تولید در استان باید مورد توجه قرار گیرد تسهیل‌‌‌گری در روند سرمایه‌گذاری مجوزهایی نیاز است که این امر در استان اردبیل با تلاش تمامی مسؤولان و دستگاه‌های اجرایی در حال تحقق بوده و گام‌های بسیار مناسبی در راستای بهتر نمودن فضای کسب و کار در استان و جذب سرمایه‌گذاران بخش خصوصی برای احداث واحدهای تولیدی انجام یافته است.

نقش بی بدیل آموزش های مهارتی در کاهش بیکاری

عزیز حبیبی، رییس دانشگاه محقق اردبیلی گفت: آموزش‌های مهارتی و گسترش آن در کاهش بیکاری و ایجاد اشتغال نقش بی‌بدیلی دارد به‌طوریکه در کشورهای پیشرفته آموزش‌های مهارتی و فنی و حرفه‌ای همپای سایر دانشگاه‌ها از اهمیت خاصی برخوردار است‌، اما در کشور ما به این سازمان تأثیرگذار کمتر بها داده می‌شود و باید توجه بیشتری به این سازمان انجام شود.

وی عنوان کرد: در سال گذشته دانشگاه محقق اردبیلی اقدامات گسترده‌ای را در راستای آموزش‌های مهارتی انجام داده که از جمله آن می‌توان به ایجاد شورای آموزش مهارتی و اشتغال‌زایی و برگزاری دوره‌های متعدد با همکاری سازمان فنی و حرفه‌ای اشاره کرد و در کنار آن ۶۲ درس مهارت‌محور نرم و سخت با آموزش ۱۹ هزار و ۵۰۰ ساعت انجام یافته و علی‌رغم تمام محدودیت‌های مالی دانشگاه محقق اردبیل آمادگی سرمایه‌گذاری گسترده در این حوزه را دارد.

۱۲ محصول دانش بنیان در دانشگاه آزاد وجود دارد

اسحاق رسولی، رییس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل بیان کرد: دانشگاه آزاد اسلامی حدود ۴۰ درصد آموزش عالی را تحت پوشش خود دارد و حرکت به سمت دانشگاه فن آور و کارآفرین رویکرد جدید این دانشگاه است و با مطالعه در بحث زنجیره صنعت گردشگری تصمیم گرفته شد که مرکز سرعین به دانشگاه گردشگری تبدیل شده و هتل اسکول در این مرکز افتتاح شود که فاز اول اجرای این طرح آغاز شده است.

وی افزود: در کنار آن در حال حاضر ۱۲ محصول دانش بنیان از دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل وارد چرخه بازار شده اند که ۱۲ مورد آن در حیطه گیاهان دارویی و یک مورد نیز چراغ روشنایی هوشمند بوده است.

رسولی تصریح کرد: در راستای مهارت آموزی به دانشجویان درس کار آفرینی که پیشتر به عنوان درس اختیاری بود به عنوان درس الزامی ارائه می شود و با همکاری سازمان فنی حرفه ای استان چهار کارگاه در دانشگاه آزاد برای مهارت آموزی به دانشجویان مورد ارزیابی قرار گرفت پیش بینی می‌شود در هر سال ۳ هزار نفر در این مراکز آموزش داده شوند.

رییس دانشگاه آزاد اسلامی استان اردبیل عنوان کرد: در راستای حمایت از فارغ التحصیلان و احساس مسؤولیت نسبت به آنها شرکت تعاونی، تولیدی توزیعی دانشجویان و دانش آموختگان با همکاری اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی راه‌اندازی شده است.

۱۸۱ واحد هنرستاتی در اردبیل وجود دارد

احمد ناصری، مدیرکل آموزش و پرورش استان اردبیل گفت: ۱۸۱ واحد هنرستانی در استان اردبیل فعالیت می‌کنند که از این تعداد ۶۳ هنرستان با ۶۸۹۵ نفر در حوزه فنی‌ و حرفه‌ای و ۱۱۸ واحد با ۸۸۶۴ نفر هنرجو در حیطه کاردانش که مجموعه ۱۵ هزار و هفتصد و چهل و یک نفر مشغول به تحصیل هستند و این تعداد ۳۷.۲۲ درصد از دانش آموزان متوسطه دوره دوم را شامل می‌شود.

وی افزود: طرح‌های مشارکتی با سازمان فنی و حرفه‌ای در حوزه برون سپاری انجام می‌گیرد که طی آن ۵۶۲ نفر از دانش آموزان با عقد قراردادی به میزان ۴۰۰ میلیون تومان تحت نظر استادکاران مجرب آموزش می‌بینند و در کنار آن طرح ایران مهارت که ۱۰ درصد دانش‌آموزان دوره متوسطه اول تحت پوشش این آموزش قرار دارند انجام می‌گیرد.

مدیر کل آموزش و پرورش استان اردبیل تصریح کرد: در مجموع ۱۰۲ آموزشگاه با ۶۶۴۳ نفر دانش آموز دوره اول متوسطه با ترکیب ۲۹۰۰ نفر از پسران و ۳۷۰۰ نفر دختر ۱۰ تا ۵۰ ساعت مهارت می بینند و ۱۴۸ نفر از مدرسین از هنرآموزان ۸ نفر نیروی آزاد و ۳۴ نفر نیز از سازمان فنی و حرفه‌ای استان است.

ناصری گفت: علاوه بر این برنامه‌های مهارت آموزی دیگری همچون طرح خود اتکایی در مدارس شبانه روزی انجام می‌گیرد و در کنار آن درسی با عنوان کار و فناوری در متوسطه دوره اول ارائه و بازارچه‌های کار و فناوری در مدارس برگزار می‌شود

هدف شورای مهارت آموزی توانمندسازی نیروهای کار است

محمد پورقلی، مدیرکل آموزش فنی حرفه‌ای استان اردبیل بیان کرد: هدف شورای مهارت آموزی توانمندسازی نیروهای کار بوده و وظیفه آن حمایت از توسعه و اشتغال پایدار است و با نیازسنجی و تعامل آموزشی با دستگاه‌های دولتی و غیر دولتی اقدامات موثری در سال گذشته انجام یافته است.

وی افزود: در حوزه دانشگاهی تمامی اعضای هیئت علمی و معاونان علمی و آموزشی از امکانات سخت افزاری و نرم افزاری مراکز آموزش فنی حرفه ای بازدید کرده‌اند در کنار آن مجوز ایجاد مرکز SCD در دانشگاه آزاد اسلامی اردبیل با ۴ رشته اتومکانیک، برق ساختمانی و صنعتی، آموزش بتن و فناوری صادر شده است.

مدیرکل آموزش فنی حرفه ای استان اردبیل تصریح کرد: در حال حاضر ۲۰ درصد کارآموزان فنی حرفه‌ای را فارغ‌التحصیلان دانشگاه‌های مختلف تشکیل می‌دهند و در حوزه آموزش به سربازان وظیفه نیز هزار و ۴۷۲ نفر از سربازان وظیفه به ترتیب ۴۳۰ نفر از سپاه و هزار و ۱۷ نفر از ناجا طی ۷۶ دوره آموزشی مهارت آموزی می‌شوند و در مراکز اصلاح تربیت و ندامتگاه ها نیز به تعداد ۱۴۲۸ نفر ۷۹ دوره آموزشی ارائه شده است.

پورقلی ادامه داد: در حوزه کار و دانش آموزش و پرورش نیز مهارت آموزی برای ۵۶۲ نفر در دستور کار قرار دارد و در کنار آن طرح ایران مهارت برای آموزش ۱۰ درصد مدارس دولتی و ۱۰۰ درصد مدارس غیردولتی به صورت ۲۰ الی ۶۰ ساعت دوره مهارت آموزی برای دانش آموزان متوسطه دوره اول انجام می‌شود.

وی تشریح کرد: در بخش صنایع و ایجاد اشتغال تفاهم‌نامه‌ای با شرکت شهرک‌های صنعتی استان منعقد شده که طی آن ۳۰ دوره آموزشی برای ۶۰۹ نفر برگزار می‌شود و در حوزه صنوف نیز ۲۵۵ نفر آموزش داده شده‌اند.

پورقلی گفت: در راستای حمایت از کارهای ساختمانی، قالی بافی و صنایع دستی در سال گذشته ۶۶۱۷ نفر در حوزه صنعت ساختمانی صدور پروانه و تمدید مجوز انجام یافته و ۱۷۰۰ نفر در حوزه قالی بافی و ۲۳۰۰ نفر در صنایع دستی آموزش دیده‌اند و در مجموع ۱۷ هزار و ۷۴۴ نفر در حرفه‌ی صنعت ساختمان و ۷۷۰۵ نفر در حوزه قالیبافان تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دارند.

فعالیت‌های مناسبی در راستای مهارت آموزی در استان اردبیل توسط دستگاه‌های مرتبط انجام یافته است اما با توجه به اهمیت این موضوع و نیاز جامعه برای ایجاد اشتغال نیاز به یک هم‌افزایی و ارتباط تنگاتنگ بین ارگان های مربوطه برای حصول یک نتیجه بهتر و مناسب برای استان اردبیل احساس می‌شود.