ماجرای پذیرش دانشجو در دانشگاه جعلی طب سنتی در ایران/وزارت بهداشت پاسخگو باشد

 یک پیامک تبلیغاتی با تیتر اغواکننده‌ «افتتاح دانشگاه پزشکی ارمنستان، شعبه ایران» سرآغاز پرونده‌ای شد که آینده یک دختر جوان 18 ساله را برای همیشه تغییر داد؛ پرونده‌ای که امروز پس از سال‌ها کش‌وقوس، با حکم قطعی دادگاه درباره کلاهبرداری مؤسسان این به‌اصطلاح دانشگاه، همچنان باز است و منجر به صدور حکم جلب سیار برای متهم پرونده شده است. 

ماجرا از سال 1389 آغاز شد. زمانی که زهرا، دختر جوانی که با معدل بالا و رؤیای پزشکی، منتظر اعلام نتایج کنکور بود با پیامکی تبلیغاتی روبه‌رو شد؛ پیامی که مدعی بود «دانشگاه پزشکی ارمنستان» در شعبه‌ای در تهران، از طریق مصاحبه علمی دانشجو جذب می‌کند.

نام این مؤسسه با فردی به نام «ح.خ» چهره شناخته‌شده طب سنتی گره خورده بود و همین باعث شد زهرا با اعتماد کامل از شهرستان محل زندگی خود راهی تهران شود.

مصاحبه‌ با شهریه دلاری، راهکار کلاهبرداران برای جلب اعتماد جوانان!

آن طور که زهرا می‌گوید، مصاحبه علمی در ساختمانی در غرب تهران برگزار شد؛ ساختمانی که ظاهر آن شبیه یک مرکز آموزشی رسمی بود. «ح.خ» در جلسه مصاحبه ادعا کرده بود که این مرکز «شعبه رسمی دانشکده علمی - تحقیقاتی طب سنتی و مکمل ارمنستان در ایران» است و با مجوز فعالیت می‌کند. برای انجام مصاحبه، از زهرا خواسته شد 1070 دلار به حساب دختر مؤسس واریز کند؛ مبلغی که همان روز پرداخت شد.

پدر زهرا برای تأمین هزینه‌های سنگین تحصیل، ملک خود در تهران را فروخت تا مسیر خانم دکتر شدن دخترش هموار شود. زهرا پنج سال در این مرکز تحصیل کرد و نکته عجیب‌تر آن که حتی بخشی از واحدهای درسی خود را نیز در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گذراند و کارت دانشجویی با زبان ارمنی نیز دریافت کرد.

در سال 1394، زمانی که زهرا قصد داشت برای ادامه تحصیل در خارج از کشور اقدام کند، دانشگاه برگه‌ای با سربرگ «دانشکده علمی - تحقیقاتی طب سنتی و مکمل ارمنستان (شعبه ایران)» صادر کرد اما ماجرا از اینجا پیچیده‌تر شد. زهرا برای گرفتن مُهر سفارت ارمنستان، به این سفارتخانه مراجعه کرد. آنجا بود که همه چیز فرو ریخت. مقام سفارت پس از بررسی مدارک به او گفت که این سربرگ‌ها جعلی هستند و اصلاً چنین دانشگاهی وجود ندارد.

دارالترجمه نیز مدارک را بی‌اعتبار دانست. پنج سال تحصیل زهرا، همه سرمایه خانواده و آینده علمی او در یک لحظه به پوچی تبدیل شده بود و همین سرآغازی برای شکایت وی از استاد خودخوانده طب سنتی شد. 

ابعاد بزرگ‌تر یک کلاهبرداری عجیب از زبان معاون نظام پزشکی

پس از انتشار گزارش از این پرونده عجیب، دکتر سیدمحمد میرخانی، معاون اجتماعی سازمان نظام پزشکی کشور در همایش طب سنتی که با حضور پزشکان متخصص طب سنتی و دارای مجوز از وزارت بهداشت برگزار شد، به شدت از ورود مداخله‌گران طب سنتی فاقد مجوز و مدرک پزشکی به این حوزه تخصصی، ابراز نگرانی و انتقاد کرد و با اشاره به خبر تسنیم اظهار کرد: «روز گذشته یکی از خبرگزاری‌ها اسنادی منتشر کرد درباره کسانی که به جریان علمی و طبی کشور آسیب می‌زنند. این دانشگاه هیچ ارتباطی با طب سنتی ایرانی نداشته است و پس از استعلام مشخص شده که دانشگاه مذکور اصلاً مجوزی برای این فعالیت‌ها نداشته است.»

آن طور که دکتر میرخانی می‌گوید، طبق بررسی‌های بیشتر وی، «افرادی که دانشگاهی به نام «دانشگاه طب سنتی ارمنستان شعبه ایران» تأسیس کرده بودند، از هر دانشجو مبلغ 4700 دلار دریافت می‌کردند و گفته می‌شود حدود 150 نفر دانشجو گرفته بودند.»

دادگاه در نهایت، اتهام متهم ردیف اول (ح.خ) را کلاهبرداری تشخیص داد و این موضوع را تأیید کرد که نامبرده و هم‌دستانش، بدون داشتن مجوز قانونی اقدام به تاسیس موسسه‌ای آموزشی و دانشگاهی کرده و با انجام تبلیغات و امیدوار کردن اشخاص به اعطاء مدرک دانشگاهی معتبر مورد تایید وزارت، مبادرت به ثبت نام دانشجو و فعالیت آموزشی در رشته طب سنتی نموده‌‌اند و مبالغی نیز از شاکیان دریافت کرده‌اند.

اکنون در سال 1404 و پس از حدود یک دهه، پیگیری‌های زهرا، بالاخره به نتیجه رسیده و دستگاه قضا حکم جلب سیار متهم آقای ح خ را صادر کرده است. با وجود این، آن طور که شاکی این پرونده می‌گوید، به دلیل متواری بودن متهم، تاکنون دسترسی به او حاصل نشده است. 

زهرا تنها یکی از ده‌ها قربانی این دانشگاه جعلی است؛ قربانیانی که نه فقط پول، که سال‌های جوانی، اعتماد و آینده علمی‌شان را از دست دادند.

قصور وزارت بهداشت در دو بعد نظارت و آموزش، وزارتخانه باید پاسخگو باشد

در این میان، آنچه باید به آن توجه کرد، کم‌کاری وزارت بهداشت در نظارت بر فعالیت این مؤسسه آموزشی است و سؤال اساسی آن است که در شرایطی که حتی تحصیل در رشته تخصصی طب سنتی در مقطع PhD زیر نظر دانشگاه‌های علوم پزشکی، تنها برای افراد پزشک میسر بوده، چگونه یک مؤسسه توانسته به مدت پنج سال به جذب و تربیت دانشجو بپردازد و حتی برای برگزاری بخشی از کلاس‌های آموزشی خود دانشجویان را به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ارجاع دهد اما وزارت بهداشت، خود، در جریان این موضوع قرار نگیرد و درخواستی برای برخورد با فعالیت این مؤسسه غیرمجاز صادر نکند؟ این سؤال اذهان مخاطبان را پس از انتشار گزارش تسنیم به خود مشغول ساخته و لازم است حتماً وزارت بهداشت در قبال آن پاسخگو باشد.

در عین حال، اخیراً نفیسه حسینی یکتا، مدیرکل طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت اعلام کرده که براساس بررسی‌های صورت گرفته،‌ حدود 83 درصد مردم ایران از آموزه‌های طب سنتی استفاده می‌کنند که این آمار نشانگر استقبال خوب مردم از طب سنتی و ایرانی است. با وجود اطلاع وزارت بهداشت از استقبال زیاد مردم از طب سنتی، به اذعان مکبری‌نژاد، رئیس انجمن علمی طب سنتی ایران، در شرایطی که 18 سال از تأسیس اولین دانشکده‌های طب ایرانی و مکمل در وزارت بهداشت می‌گذرد تنها 516 نفر در رشته طب سنتی، 79 نفر در داروسازی سنتی و 115 نفر تاریخ پزشکی فارغ‌التحصیل شده‌اند که از این میان تنها 110 نفر هیئت علمی طب سنتی و 35 نفر نیز به‌عنوان اعضای هیئت علمی در رشته داروسازی طب سنتی فعالیت می‌کنند.

آماری که نشانگر ضعف شدید وزارت بهداشت در بهبود شرایط جذب و افزایش پذیرش دانشجویان پزشکی در رشته تخصصی طب سنتی و توزیع متخصصان طب سنتی در کشور است و این کم‌کاری و اهمال، در شرایطی که نیاز جامعه به طب سنتی مبتنی بر شواهد علمی به طور روزافزونی بیشتر می‌شود، بستر را برای رشد قارچ‌گونه مؤسسات آموزشی و درمانی فاقد مجوز و صلاحیت علمی با ادعای طب سنتی، فراهم کرده است.