هشدار درباره مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا در نوجوانان؛ تهدید سلامت نسل آینده
روند افزایشی مصرف نوشیدنی‌های انرژی‌زا میان نوجوانان، به‌ویژه در فصل امتحانات، نگرانی‌های جدی کارشناسان سلامت را برانگیخته است. متخصصان تغذیه نسبت به عوارض قلبی، عصبی و کبدی این محصولات هشدار داده و خواستار قوانین سخت‌گیرانه‌تر و آگاه‌سازی خانواده‌ها برای جلوگیری از آسیب به سلامت نوجوانان شده‌اند.
نوشیدنی‌های انرژی‌زا که ابتدا برای رفع خستگی و افزایش تمرکز در بزرگسالان طراحی شده بودند، امروزه در میان نوجوانان و دانش‌آموزان به صورت روزانه رواج یافته‌اند. طبق بررسی‌های انستیتو تحقیقات تغذیه‌ای کشور، بیش از ۳۵ درصد نوجوانان مدارس شهری حداقل هفته‌ای یکبار از این نوشیدنی‌ها استفاده می‌کنند، که این میزان در میان دانش‌آموزان دبیرستانی پسر حتی بالاتر است.
دکتر نرگس مرادی، متخصص تغذیه و پژوهشگر سلامت نوجوانان، می‌گوید این نوشیدنی‌ها دارای مقادیر بالای کافئین، تائورین، قند و محرک‌های عصبی هستند که مصرف مکرر آنها در نوجوانان می‌تواند موجب بروز تپش قلب، بی‌خوابی، اضطراب، پرخاشگری و در مواردی اختلالات جدی کبدی و کلیوی شود.
از سوی دیگر، ترکیب مصرف این نوشیدنی‌ها با رژیم غذایی پرچرب و سبک زندگی کم‌تحرک نوجوانان، خطر ابتلا به چاقی، افزایش فشار خون و آسیب‌های بافتی طولانی‌مدت را افزایش میدهد. باوجود هشدارهای پزشکی، این محصولات به راحتی در فروشگاه‌ها و حتی بوفه‌های مدارس در دسترس نوجوانان قرار دارند که کارشناسان بهداشت عمومی خواستار وضع قوانین سختگیرانه برای ممنوعیت فروش آنها به افراد زیر ۱۸ سال شده‌اند.
خانواده‌ها نیز باید نقش موثری در آموزش و آگاه‌سازی نوجوانان درباره مخاطرات مصرف این نوشیدنی‌ها ایفا کنند. جایگزین‌های سالم‌تر مانند آب، دوغ بدون نمک، آبمیوه‌های طبیعی و دمنوش‌های کم‌کافئین می‌توانند به عنوان راهکارهای مناسب مطرح شوند.
متخصصان تأکید می‌کنند که نوشیدنی‌های انرژی‌زا نباید به عنوان راه‌حلی برای رفع خستگی یا کم‌خوابی نوجوانان استفاده شود، زیرا در دوران رشد، بدن به استراحت و تغذیه مناسب نیاز دارد تا بتواند سلول‌های جدید بسازد. ادامه این روند می‌تواند سلامت نسل آینده را با خطرات جدی مواجه کند، بنابراین کنترل دقیق و آموزش مستمر ضروری است.
