هسته این میوه خوشمزه تابستانه سمی است/ قورت ندهید
خوردن دانه‌های گیلاس (یا آلبالو) می‌تواند خطرناک باشد، زیرا حاوی ترکیباتی به نام آمیگدالین هستند که در بدن به سیانید هیدروژن (یک سم قوی) تبدیل می‌شود.
درست است که این سم با اختلال در سیستم تنفسی سلولی (مسدود کردن زنجیره انتقال الکترون در میتوکندری) مانع از استفاده سلول‌ها از اکسیژن می‌شود و در دوزهای بالا می‌تواند کشنده باشد.
نکات کلیدی درباره خطرات دانه گیلاس:
میزان سم:
هر دانه گیلاس حاوی مقدار کمی آمیگدالین (حدود ۰٫۰۱۷ گرم) است.
دوز کشنده سیانید برای انسان حدود ۱–۲ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن است (مثلاً ۵۰–۱۰۰ میلی‌گرم برای یک فرد ۵۰ کیلوگرمی).
خطر اصلی زمانی است که دانه‌ها جویده، خرد یا آسیاب شوند (آمیگدالین تنها در این حالت آزاد می‌شود). بلعیدن دانه درسته معمولاً خطری ندارد، زیرا بدون هضم دفع می‌شود.
علائم مسمومیت با سیانید:
سردرد، سرگیجه، تنفس سریع، استفراغ.
ضعف، افت فشار خون، تشنج و در موارد شدید کما یا مرگ (نادر).
خطر برای کودکان:
کودکان به دلیل وزن کم و کنجکاوی در خوردن دانه‌ها، بیشتر در معرض خطر هستند. مصرف حتی ۱–۲ دانه جویده شده ممکن است برای آن‌ها خطرناک باشد.
پخت‌وپز یا فرآوری:
حرارت بالا (مثل پختن در مربا) بخشی از سم را تجزیه می‌کند، اما باز هم توصیه می‌شود دانه‌ها پیش از پخت خارج شوند.
توصیه‌های ایمنی:
دانه‌ها را نجوید و نخورید.
هنگام خوردن گیلاس، دانه‌ها را دور بیندازید.
به کودکان درباره خطر جویدن دانه‌ها آموزش دهید.
در صورت بلع اتفاقی چند دانه درسته، نگران نباشید (خطری ندارد). اما اگر دانه‌های جویده شده بلعیده شد، فوراً با مرکز مسمومیت تماس بگیرید.
نتیجه‌گیری:
اگرچه مسمومیت شدید با دانه گیلاس نادر است (به دلیل نیاز به مصرف حجم زیادی از دانه‌های جویده شده)، اما احتیاط ضروری است. هرگز عمداً دانه‌های گیلاس یا میوه‌های مشابه (مثل سیب، زردآلو، هلو) را نخورید.