استقلال، کلید توسعه: تداوم سیاست نه شرقی، نه غربی برای ایران

حشمت اله سلطانی؛ ایران، با تاریخ کهن و تمدن غنی خود، همواره در تقاطع تمدن‌های بزرگ قرار داشته است. این موقعیت استراتژیک، در طول تاریخ، فرصت‌ها و چالش‌های منحصر به فردی را برای این سرزمین به همراه داشته است. در دوران معاصر نیز، با ظهور قدرت‌های جهانی و تحولات بین‌المللی، اتخاذ یک سیاست خارجی مستقل و متوازن، بیش از پیش اهمیت یافته است.

سیاست "نه شرقی، نه غربی" که پس از انقلاب اسلامی به عنوان یک اصل بنیادین در سیاست خارجی ایران مطرح شد، در واقع تبلوری از همین ضرورت استقلال و حفظ منافع ملی در برابر قطب‌های قدرت جهانی است. این رویکرد، نه به معنای انزوا و قطع ارتباط با جهان، بلکه به مفهوم برقراری روابط متوازن و مبتنی بر احترام متقابل با تمامی کشورها، بدون وابستگی و تبعیت از هیچ قدرت خارجی است.

حفظ این استقلال، پیش‌شرط اساسی برای رشد و توسعه پایدار در تمامی ابعاد کشور محسوب می‌شود. در عرصه سیاسی، استقلال به معنای داشتن حق حاکمیت مطلق بر سرنوشت خویش، بدون دخالت و تحمیل اراده از سوی بیگانگان است. این استقلال سیاسی، زمینه‌ساز تصمیم‌گیری‌های ملی بر اساس منافع و اولویت‌های داخلی خواهد بود.

در حوزه اقتصادی، استقلال به معنای تلاش برای خودکفایی، توسعه صنایع داخلی، و ایجاد یک اقتصاد مقاوم و پویا است که در برابر تکانه‌های خارجی آسیب‌پذیر نباشد. این رویکرد، امکان بهره‌برداری بهینه از منابع داخلی و تحقق توسعه متوازن را فراهم می‌آورد.

در عرصه فرهنگی، استقلال به معنای حفظ و تقویت هویت ملی، پاسداری از ارزش‌های بومی و اسلامی، و تعامل سازنده با فرهنگ‌های دیگر بدون پذیرش سلطه فرهنگی است. این استقلال فرهنگی، ضامن پویایی و بالندگی فرهنگ ملی خواهد بود.

برای دستیابی به این رشد و توسعه همه جانبه، تحکیم سیاست "نه شرقی، نه غربی" امری حیاتی است. این تحکیم نیازمند هوشیاری در برابر تلاش‌های قدرت‌های خارجی برای نفوذ و تحمیل اراده، تقویت بنیه داخلی در تمامی زمینه‌ها، و اتخاذ رویکردی فعال و هوشمندانه در عرصه بین‌المللی است.

ایران می‌تواند با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی، تعامل سازنده با کشورهای مستقل و همسو، و حفظ استقلال سیاسی و اقتصادی خود، مسیر رشد و توسعه پایدار را طی کند و به جایگاه شایسته خود در عرصه جهانی دست یابد.

در نهایت، استقلال نه یک شعار، بلکه یک ضرورت راهبردی برای ایران است. حفظ و تحکیم سیاست "نه شرقی، نه غربی"، ضامن عزت، اقتدار، و پیشرفت همه‌جانبه کشور در دنیای پیچیده و متغیر امروز خواهد بود.