امکان تشخیص و درمان هپاتیت C در یک روز با سریعترین آزمایش جهان
دانشمندان دانشگاه نورثوسترن از توسعه سریعترین آزمایش تشخیص هپاتیت C در محل خبر دادهاند؛ روشی که تنها در ۱۵ دقیقه نتیجه میدهد و میتواند امکان تشخیص و آغاز درمان را در همان روز فراهم کند.
پژوهشگران میگویند این فناوری تازه میتواند نقش مهمی در نزدیکشدن کشورها به هدف حذف هپاتیت C تا سال ۲۰۳۰ ایفا کند؛ هدفی که از سوی سازمان جهانی بهداشت تعیین شده است.
هپاتیت C حدود ۵۰ میلیون نفر را در سراسر جهان درگیر کرده و هر سال بهطور متوسط موجب ۲۴۲ هزار مورد مرگومیر میشود؛ مرگهایی که عمدتاً به دلیل سیروز کبدی و سرطان کبد رخ میدهند. با وجود آنکه این بیماری با یک دوره دارویی ۸ تا ۱۲ هفتهای قابل درمان است، بسیاری از مبتلایان هرگز وارد چرخه درمان نمیشوند. به گفته کارشناسان، آزمایشهای کند، پرهزینه یا دشوار از نظر دسترسی، از مهمترین موانع تشخیص و درمان بهموقع هستند.
تیمی متشکل از مهندسان و پزشکان دانشگاه نورثوسترن برای رفع این مشکل، یک آزمایش PCR در محل را روی سکویی به نام DASH طراحی کردهاند. این سکو در ابتدا برای تشخیص کووید با استفاده از سواب بینی ساخته شده بود، اما پژوهشگران آن را برای شناسایی ویروس هپاتیت C با نمونه خون تطبیق دادهاند. به گفته محققان، این تغییر نشان میدهد که سامانه DASH از انعطافپذیری بالایی برای تشخیص عوامل بیماریزای مختلف برخوردار است.
سالی مکفال، مدیر مشترک مرکز نوآوری در فناوریهای سلامت جهانی دانشگاه نورثوسترن، گفته است این آزمایش بهگونهای طراحی شده که بتوان آن را در محل مراقبت و در جریان یک ویزیت بالینی انجام داد. به گفته او، این ویژگی امکان تشخیص و درمان در همان روز را فراهم میکند و میتواند از برنامههای حذف هپاتیت C پشتیبانی کند.
برای ارزیابی دقت این روش، دستگاههای DASH و کارتریجهای ویژه هپاتیت C به دانشگاه جانز هاپکینز ارسال شد. در آنجا ۹۷ نمونه بالینی مورد آزمایش قرار گرفت و نتایج بهدستآمده سازگاری کامل این روش را با پلتفرمهای تجاری موجود تأیید کرد. کلودیا هاوکینز، نویسنده همکار این مطالعه و رئیس مرکز بیماریهای واگیردار و نوظهور جهانی نورثوسترن، گفته است این آزمایش میتواند مراقبت از هپاتیت C را در ایالات متحده و سایر نقاط جهان متحول کند و موجب تسریع چشمگیر در تشخیص و آغاز درمان شود.
در حال حاضر، تشخیص هپاتیت C معمولاً شامل دو مرحله است؛ ابتدا آزمایش آنتیبادی برای تأیید مواجهه با ویروس و سپس آزمایش PCR برای تشخیص عفونت فعال. در بسیاری از کلینیکها، نمونههای PCR به آزمایشگاههای بیرونی ارسال میشوند و دریافت نتیجه ممکن است روزها یا حتی هفتهها طول بکشد. این تأخیر باعث میشود برخی بیماران برای پیگیری درمان بازنگردند.
در حالی که تنها یک آزمایش سریع مشابه در محل وجود دارد که به ۴۰ تا ۶۰ دقیقه زمان نیاز دارد، روش ۱۵ دقیقهای نورثوسترن این بازه را تا حدود ۷۵ درصد کاهش داده است. پژوهشگران معتقدند این کاهش زمان میتواند بهویژه در محیطهای کممنبع، شیوه مدیریت هپاتیت C را بهطور اساسی تغییر دهد.
