روکش دندان چیست و مراحل انجام آن چگونه است؟

تا به حال احساس کرده‌اید که حتی ابرقهرمان‌ها نیز به یک یار وفادار و دائمی نیاز دارند؟ برای یک دندان آسیب‌دیده یا ضعیف، روکش دندان دقیقاً چنین نقشی را ایفا می‌کند! آن را مانند یک کلاه‌خود سفارشی در نظر بگیرید که کاملاً متناسب با دندان شما طراحی شده و به آن استحکام، محافظت و ظاهری کاملاً جدید می‌بخشد.

این راهنما که برگرفته از سایت گومگ می‌باشد، شما را با زبانی ساده و روان با تمام آنچه لازم است درباره روکش دندان بدانید، از چرایی نیاز به آن گرفته تا چگونگی انجام کل فرآیند، آشنا می‌کند.

روکش دندان چیست؟

تصور کنید دندان شما روزهای سختی را پشت سر گذاشته است. شاید ترک خورده، شکسته، پرکردگی وسیعی دارد یا صرفاً ظاهر دلچسبی ندارد. روکش دندان مانند یک پوشش قدرتمند است که به خوبی روی تمام قسمت قابل مشاهده دندان طبیعی شما قرار می‌گیرد. این تنها یک ترمیم زیبایی نیست؛ بلکه یک بازسازی قوی و بادوام است که شکل، اندازه، استحکام و ظاهر اولیه دندان شما را بازمی‌گرداند.

این روکش‌ها با مواد مخصوصی روی دندان موجود شما چسبانده می‌شوند و اساساً به یک سطح خارجی جدید و محکم تبدیل می‌گردند. پس از قرارگیری در محل، روکش دندان دقیقاً مانند یکی از دندان‌های طبیعی شما به نظر می‌رسد و احساس می‌شود و به شما امکان می‌دهد با اطمینان غذا بخورید، صحبت کنید و لبخند بزنید.

چه زمانی به روکش دندان نیاز دارید؟

دلایل متعددی وجود دارد که دندانپزشک شما ممکن است روکش دندان را توصیه کند. بیایید به برخی از سناریوهای رایج نگاهی بیندازیم:

• دندان با پوسیدگی شدید: زمانی که یک حفره برای پرکردگی معمولی بیش از حد بزرگ است، روکش می‌تواند از ساختار باقیمانده دندان محافظت کرده و از پوسیدگی یا شکستگی بیشتر جلوگیری کند.

• دندان ترک خورده یا شکسته: حوادث اتفاق می‌افتند و دندان‌ها ممکن است ترک بخورند یا بشکنند. روکش می‌تواند قطعات شکسته را کنار هم نگه دارد و یکپارچگی دندان را بازگرداند.

• دندان پس از درمان ریشه (عصب‌کشی): پس از درمان ریشه، دندان ممکن است شکننده شود. روکش، استحکام و محافظت لازم را برای جلوگیری از شکستن آن فراهم می‌کند.

• دندان ساییده شده: با گذشت زمان، دندان‌ها ممکن است به دلیل دندان قروچه (براکسیسم) یا عادات دیگر ساییده شوند. روکش می‌تواند ارتفاع و عملکرد اولیه دندان را بازیابی کند.

• دندان بدشکل یا با تغییر رنگ شدید: اگر دندانی به طور قابل توجهی کوچکتر، بدشکل یا دارای تغییر رنگ سرسختی است که به سفید کردن پاسخ نمی‌دهد، روکش می‌تواند ظاهر آن را بهبود بخشد.

• برای حمایت از بریج (پل) دندانی: بریج دندانی جایگزین دندان‌های از دست رفته می‌شود. روکش‌ها روی دندان‌های سالم مجاور قرار می‌گیرند تا بریج را مهار کنند.

• برای پوشاندن ایمپلنت دندانی: ایمپلنت یک ریشه دندان مصنوعی است. پس از قرار دادن ایمپلنت، یک روکش به آن متصل می‌شود تا یک دندان جایگزین با ظاهر طبیعی ایجاد کند.

اساساً، اگر دندانی به گونه‌ای آسیب دیده باشد که یک پرکردگی ساده آن را ترمیم نکند، روکش دندان اغلب بهترین راه‌حل برای بازگرداندن عملکرد و ظاهر آن است. دندانپزشک، دندان شما را به دقت ارزیابی کرده و مناسب‌ترین درمان را برای نیازهای خاص شما توصیه خواهد کرد.

مراحل انجام روکش دندان

فکر کردن به انجام روکش دندان ممکن است کمی دلهره‌آور به نظر برسد، اما درک فرآیند انجام آن می‌تواند هرگونه نگرانی را کاهش دهد. در اینجا شرحی از آنچه معمولاً می‌توانید در طول فرآیند روکش دندان انتظار داشته باشید، آورده شده است:

گام اول: معاینه و آماده‌سازی

• ابتدا، دندانپزشک دندان شما را به طور کامل معاینه می‌کند و احتمالاً برای ارزیابی ریشه‌ها و استخوان اطراف، عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام می‌دهد. این کار کمک می‌کند تا اطمینان حاصل شود که هیچ مشکل زمینه‌ای مانند عفونت یا پوسیدگی گسترده وجود ندارد که باید ابتدا به آن رسیدگی شود.

• پس از اینکه مشخص شد روکش درمان مناسبی است، دندان باید آماده شود. این شامل تغییر شکل دندان است تا روکش بتواند به درستی روی آن قرار گیرد. مقدار دندانی که برداشته می‌شود به نوع روکش مورد استفاده بستگی دارد. به طور کلی، دندانپزشک مقداری از لایه‌های خارجی دندان را از همه طرف و از بالا برمی‌دارد.

• معمولاً برای بی‌حس کردن ناحیه از بی‌حسی موضعی استفاده می‌شود تا در طول آماده‌سازی هیچ دردی احساس نکنید.

گام دوم: قالب‌گیری

• پس از آماده شدن دندان، دندانپزشک از دندان‌های شما قالب‌گیری می‌کند. این قالب‌ها را می‌توان با استفاده از ماده‌ای خمیر مانند یا به صورت دیجیتالی با اسکنر داخل دهانی تهیه کرد.

• قالب‌ها یک کپی دقیق از دندان آماده شده شما و دندان‌های اطراف ارائه می‌دهند. این امر بسیار مهم است زیرا لابراتوار دندانپزشکی از این قالب‌ها برای ساخت یک روکش سفارشی استفاده می‌کند که کاملاً متناسب با دهان شما باشد و با بایت (نحوه روی هم قرار گرفتن دندان‌ها) شما هماهنگ باشد.

گام سوم: روکش موقت

• در حالی که روکش دائمی شما در لابراتوار ساخته می‌شود (معمولاً چند هفته طول می‌کشد)، دندانپزشک یک روکش موقت روی دندان آماده شده شما قرار می‌دهد. این روکش موقت معمولاً از اکریلیک یا فلز ساخته شده و با سمان موقت چسبانده می‌شود.

• روکش موقت از دندان آماده شده محافظت می‌کند، به شما کمک می‌کند بایت خود را حفظ کنید و اطمینان می‌دهد که همچنان می‌توانید به طور نسبی عادی غذا بخورید و صحبت کنید. با این حال، روکش‌های موقت به اندازه روکش‌های دائمی قوی نیستند، بنابراین باید مراقب آنچه می‌خورید و نحوه مسواک زدن خود باشید.

گام چهارم: نصب روکش دائمی

• هنگامی که روکش دائمی سفارشی شما آماده شد، برای نصب نهایی به کلینیک دندانپزشکی باز خواهید گشت.

• دندانپزشک ابتدا روکش موقت را برمی‌دارد. سپس، روکش دائمی را با دقت روی دندان آماده شده شما قرار می‌دهد تا تناسب، شکل و رنگ آن را بررسی کند. او اطمینان حاصل می‌کند که به درستی با بایت شما هماهنگ است و در کنار سایر دندان‌های شما طبیعی به نظر می‌رسد.

• اگر همه چیز خوب به نظر برسد و احساس شود، روکش دائمی با استفاده از یک چسب دندانی قوی روی دندان شما سمان می‌شود.

گام پنجم: تنظیمات نهایی و دستورالعمل‌های مراقبت

• پس از سمان شدن روکش، دندانپزشک هرگونه تنظیمات نهایی لازم را برای اطمینان از بایت راحت و مناسب انجام می‌دهد.

• شما دستورالعمل‌هایی در مورد نحوه مراقبت از روکش جدید خود دریافت خواهید کرد که بسیار شبیه به مراقبت از دندان‌های طبیعی شماست: مسواک زدن منظم، نخ دندان کشیدن و معاینات معمول دندانپزشکی.

انواع روکش دندان

روکش‌های دندان یکسان نیستند و برای همه مناسب نمی‌باشند. آن‌ها از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که هر کدام از نظر استحکام، زیبایی و هزینه مزایای متفاوتی را ارائه می‌دهند. درک انواع روکش‌های دندانی می‌تواند به شما کمک کند تا گفتگوی آگاهانه‌تری با دندانپزشک خود داشته باشید:

• روکش‌های سرامیکی با پایه فلزی (PFM): این روکش‌ها دارای یک پایه فلزی هستند که با لایه‌ای از پرسلن (چینی) پوشانده شده است. آنها تعادل خوبی بین استحکام و زیبایی ارائه می‌دهند. فلز، دوام را فراهم می‌کند، در حالی که پرسلن می‌تواند با رنگ دندان‌های طبیعی شما مطابقت داشته باشد. با این حال، لایه زیرین فلزی گاهی اوقات می‌تواند به صورت یک خط تیره در نزدیکی خط لثه، به خصوص با تحلیل رفتن لثه‌ها در طول زمان، قابل مشاهده باشد.

• روکش‌های تمام پرسلن یا تمام سرامیک: این روکش‌ها به طور کامل از مواد پرسلن یا سرامیکی ساخته شده‌اند. آن‌ها طبیعی‌ترین نتایج ظاهری را ارائه می‌دهند زیرا می‌توانند شفافیت و رنگ دندان‌های طبیعی را به خوبی تقلید کنند. این روکش‌ها گزینه بسیار خوبی برای دندان‌های جلویی هستند که زیبایی در آن‌ها اهمیت بالایی دارد. موادی مانند زیرکونیا و ایمکس (E-max) از انواع محبوب روکش‌های تمام سرامیکی هستند که به دلیل استحکام و دوامشان نیز شناخته شده‌اند.

• آلیاژهای طلا: روکش‌های طلا از ترکیبی از طلا و فلزات دیگر ساخته می‌شوند. آن‌ها بسیار قوی و بادوام هستند و با دندان‌های مقابل ملایم رفتار می‌کنند. با این حال، رنگ فلزی آن‌ها باعث شده است که برای دندان‌های قابل مشاهده کمتر محبوب باشند و اغلب برای دندان‌های آسیاب پشتی استفاده می‌شوند.

• آلیاژهای فلزات پایه: این روکش‌ها از فلزات غیر نجیب مانند نیکل-کروم یا کبالت-کروم ساخته می‌شوند. آن‌ها بسیار قوی و مقرون به صرفه هستند اما از نظر زیبایی شناسی به اندازه گزینه‌های پرسلن یا سرامیک جذاب نیستند. همچنین برای برخی افراد سازگاری زیستی کمتری دارند.

نحوه مراقبت از روکش دندان

هنگامی که روکش دندان دارید، مراقبت خوب از آن برای اطمینان از طول عمر و سلامت دندان زیرین و لثه‌ها بسیار مهم است. خبر خوب این است که مراقبت از روکش‌های دندانی بسیار شبیه به مراقبت از دندان‌های طبیعی شماست:

• مسواک زدن منظم: دندان‌های خود را حداقل دو بار در روز با مسواک نرم و خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. به ناحیه‌ای که روکش با خط لثه تماس پیدا می‌کند، توجه ویژه‌ای داشته باشید.

• استفاده روزانه از نخ دندان: نخ دندان کشیدن به حذف پلاک و ذرات غذا از بین دندان‌ها و اطراف لبه‌های روکش شما کمک می‌کند، مناطقی که مسواک شما نمی‌تواند به آن‌ها دسترسی پیدا کند.

• استفاده از دهان‌شویه ضد میکروبی: شستشو با دهان‌شویه ضد میکروبی می‌تواند به کنترل بیشتر باکتری‌ها در دهان شما کمک کند.

• اجتناب از غذاهای سفت و چسبناک: در حالی که روکش‌ها قوی هستند، گاز زدن به غذاهای بسیار سفت (مانند یخ یا آبنبات سفت) یا غذاهای چسبناک (مانند کارامل یا تافی) به طور بالقوه می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند یا باعث جابجایی آن‌ها شود.