عربستان مخالفان و منتقدان خارج‌نشین را به بازگشت ترغیب می‌کند

به نوشته روزنامه فایننشال تایمز، این طرح ابتکاری ۹ ماه پس از قتل جمال خاشقجی، روزنامه‌نگار خود تبعیدی سعودی که منتقد سرسخت محمد بن سلمان بود، مطرح می‌شود. قتل خاشقجی به شدت به وجهه آل سعود لطمه زد.

به گفته دو مقام مطلع، مقام‌های عربستانی برای جلوگیری از اینکه سعودی‌های خارج‌نشین دیگر درباره رهبری محمد بن سلمان اظهارنظر نکنند، اکنون تلاش دارند تا منتقدان و مخالفان را با ارائه تضمین امنیت جانی، برای بازگشت به وطنشان ترغیب کنند.  

یک سعودی تبعیدی تاکید کرد: فردی نزدیک به رهبری یا میانجی دیگری با شما تماس می‌گیرد و می‌گوید "حامل پیام شخصی از طرف ولیعهد سعودی هستم، متعهد می‌شویم که اگر شما پیشنهاد ما را قبول کنید و بازگردید با آسیب یا زندان مواجه نشوید."

به نظر می‌رسد دستور برای بازگرداندن مخالفان به داخل عربستان، با وجود قتل خاشقجی که ریاض را وارد بدترین بحران دیپلماتیک با آمریکا از زمان حملات ۱۱ سپتامبر کرد، هنوز پای بر جا باشد. دو مقام مطلع تاکید کردند: سطح بالایی از نارضایتی از شهروندان خارج‌نشین سعودی اخیرا موجب شد تا دادگاه سلطنتی عربستان درباره این مساله تحقیق کند.

این بررسی که همچنان در دست انجام است و بعید است نتایج آن برای عموم منتشر شود، برآورد می‌کند شمار پناهندگان سیاسی سعودی تا ۲۰۳۰ به ۵۰ هزار تن برسد. این تحقیق توصیه می‌کند تا دولت سعودی رویکرد نرم‌تری در تعامل با مخالفان در پیش بگیرد و گزینه‌های انگیزشی برای بازگشت در اختیار آنها بگذارد، نه اینکه آنها را تحت فشار بگذارد و مقاومت آنها را تحریک کند.

شمار اندکی از مخالفان اسلام‌گرای سعودی از دهه ۹۰ میلادی در کشورهایی مثل آمریکا و انگلیس پناهندگی گرفتند و برخی از آنها بعد از توافق با دولت بازگشته‌اند. اما از آنجایی که فضای فعالیت کنشگران و آزادی بیان در داخل عربستان طی سال‌های اخیر روند نزولی داشته است، گروه‌ بزرگتری از سعودی‌ها به فکر تجربه زندگی جدید در خارج از عربستان افتاده‌اند.

دولت عربستان هنوز درباره این گزارش اظهارنظری نکرده است. آمار آژانس آوارگان سازمان ملل نشان می‌دهد دست‌کم ۸۱۵ سعودی در سال ۲۰۱۷ درخواست پناهندگی دادند و این میزان در سال ۲۰۱۲ به تعداد ۱۹۵ مورد بوده است. انگلیس، کانادا و آلمان جزو مقاصد اصلی پناهندگان سعودی است.