نگاه دوحه به لندن برای گریز از تحریم

5 ژوئن 2017 ( 15 خرداد 96 ) عربستان ، امارات ، بحرین و مصر با متهم کردن قطر به حمایت از تروریسم ، تمام روابط خود را با این کشور قطع کردند و مرزهای زمینی ، دریایی و هوایی خود را هم به روی قطر بستند.

کشورهای تحریم کننده با تعیین 13 شرط برای از سرگیری روابط با قطر ، گمان می کردند که به زودی شاهد به زانو در آمدن این کشور شوند ، آرزویی که با کمک های تهران ، آنکارا و مسقط ، ناکام ماند.

قطر که از شوک ماه های اول این تحریم به سلامت عبور کرد ، رفت و آمدهای دیپلماتیک با کشورهای مختلف را به عنوان بخشی از راهبرد مقابله با تحریم ها به کار بست و به نظر می رسد یک سال و اندی بعد از تحریم ها اکنون به موفقیت خوبی در این زمینه دست یافته است .

امیر قطر طی ماه های اخیر درست مانند 'محمد بن سلمان ' ولیعهد عربستان علاوه بر آمریکا به فرانسه هم سفر کرده است و امروز در حالی قصد دارد به انگلیس سفر کند که چند روز پیش موسسه انگلیسی مدافع حقوق بشر موسوم به «اسپین واچ» از تلاش های امارات برای اعمال فشار بر انگلیس به منظور وارد کردن اتهامات تروریستی علیه شخصیت های عالی رتبه قطری خبر داد.

این موسسه در گزارش خود تحت عنوان «امارات دموکراسی را در انگلیس نابود می کند» تاکید کرد: امارات از طریق یک واسطه از مدیر مرکز پژوهش های افراط گرایی در دانشگاه «کینگز کالج» در لندن خواسته است، در ازای قرار دادی به ارزش بیست هزار پوند ماهانه، یک پژوهش تهیه و در آن قطر را به تروریسم متهم کند.

بر اساس این گزارش، 'خالد الهیل' مخالف قطری مقیم لندن به نمایندگان و هیات های رژیم صهیونیستی برای حضور در کنفرانس هایی که در هتل های بزرگ لندن برگزار می شود، مبالغی می دهد.

هدف وی از این اقدام، خدشه دار کردن وجهه قطر و اعمال فشار برای گرفتن میزبانی رقابت های جام جهانی 2022 میلادی (1401 هجری شمسی) از قطر است.

این گزارش همچنین به مجموعه نشست های محرمانه و شخصی بین 'دیوید کامرون' نخست وزیر سابق انگلیس و 'محمد بن زاید' ولیعهد ابوظبی طی سال های 2012 تا 2015 میلادی (1394 تا 1391 )اشاره دارد که در این نشست ها از انگلیس خواسته شد، گروه اخوان المسلمین را در فهرست گروه های تروریستی قرار دهد.

اما قطر و انگلیس طی سال های اخیر و بر خلاف انتظار کشورهای تحریم کننده همپای سیاست ، روابط نظامی ، تجاری ، سرمایه گذاری و حتی گردشگری میان دو کشور را هم افزایش داده اند.

بیستم آذر ماه سال گذشته شرکت هوافضای 'بی‌ ای ‌ای سیستمز' انگلیس با فروش 24 جنگنده 'تایفون' به قطر در چارچوب بخشی از قرارداد هشت میلیارد دلاری با مقاطعه‌کاران دفاعی اروپا موافقت کرد.

'گوین ویلیامسون' وزیر دفاع انگلیس پس از امضای این قراردادهای فروش در دوحه، پایتخت قطر این خبر را اعلام کرد.

این توافق همچنین شامل فروش موشک‌های 'بریمزاستون' و 'میتییر' ساخت سیستم‌های موشکی ام‌بی‌دی‌ای و نیز بمب‌های هدایت ‌شونده 'ریتون پیووی IV ' ساخت انگلیس می‌شود.

بی‌ای‌ای سیستمز ارزش قرارداد تایفون را که شامل آموزش و پشتیبانی هم می‌شود، پنج میلیارد پوند انگلیس اعلام کرده است. قطر نهمین کشوری است که از این نوع جنگنده‌ها خریداری می‌کند.

وزیر دفاع انگلیس گفت، توافق مزبور بزرگ ترین توافق صادراتی برای تایفون در یک دهه اخیر است و 'عملیات نظامی قطر را برای مقابله با چالش‌هایی که برای هر دو ما در خاورمیانه مشترک است، ارتقا می‌دهد.'

رئیس اجرایی شرکت 'بی‌ای‌ای سیستمز' انگلیس نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد،از شروع فصلی جدید در توسعه روابط بلند مدت با قطر و نیروهای مسلح این کشور خوشحالیم و برای همکاری با این شریک خود و تقویت قدرت‌های نظامی‌اش تلاش می‌کنیم.

روابط نظامی میان دو کشور همچنین در قالب رزمایش های نظامی و به ویژه دریایی ادامه و توسعه داشته است .

ششم اسفند ماه گذشته چند فروند ناو جنگی انگلیس برای رزمایش مشترک با قطر ، در آبهای ساحلی این کشور پهلو گرفتند.

شش ماه قبل از این تمرین نظامی و در مردادماه 96 سومین رزمایش مشترک نیروهای نظامی قطر و انگلیس با نام «تصمیم قاطع 13» پس از سه هفته تمرین در انگلیس به پایان رسید.

همچنین دو کشور اواخر دی ماه گذشته و در جریان سفر «خالدبن محمد العطیه» وزیر دفاع قطر به لندن، توافق کردند یک ناوگان مشترک هوایی حفاظت از آسمان این کشور در جریان برگزاری جام جهانی فوتبال در سال 2022 را برعهده بگیرد.

این ناوگان هوایی به گفته وزیر دفاع قطر برای اطمینان از آمادگی مبارزه متقابل و افزایش تلاش های مشترک در مبارزه با تروریسم و توسعه تلاش های استراتژیک برای دستیابی به ثبات در منطقه و فراتر از آن تشکیل خواهد شد.

العطیه با بیان اینکه برخی کشورها سعی دارند برگزاری جام جهانی فوتبال در قطر را لغو کنند، تاکید کرد که این ناوگان نقش مهمی در محافظت از آسمان قطر در حوادث احتمالی جام جهانی 2022 خواهد داشت.

در کنار روابط نظامی دولت قطر با توجه میزبانی جام جهانی فوتبال در سال 2022 بسیار مایل است از تجارب کشورهایی مانند انگلیس که از تجربه موفقی در باشگاه داری و مسایل مربوط به فوتبال بهره مند هستند، استفاده کند.

در حال حاضر شمار زیادی از کارشناسان انگلیسی رشته ورزشی فوتبال در 'مرکز موندیال' دوحه مشغول به کار هستند و برای برگزاری هر چه بهتر جام جهانی آینده برنامه ریزی می کنند.

روزنامه های قطری خبر دادند که شماری از این کارشناسان شش هفته برای بررسی مسایل مربوط به جام جهانی راهی روسیه شدند تا از نزدیک با چالش های برگزاری این رویداد مهم ورزشی جهان آشنا شوند.

رسانه های قطری پیشتر نوشته بودند؛ کشورهای امارات و عربستان که قطر را مشمول تحریم های خود قرار داده اند ، تلاش می کنند تا میزبانی جام جهانی سال 2022 از قطر پس گرفته شود و به همین دلیل دولت قطر تلاش دارد این مسابقات را به بهترین نحو ممکن برگزار کند.

خرداد ماه امسال ، مجله رسمی وزارت دفاع و نیروهای مسلح قطر (الطلائع) به نقل از خالد بن حمد العطیه وزیر دفاع قطر نوشت : با تصمیم دو کشور انگلیس و قطر اولین ناوگان هوایی در اروپا پس از جنگ جهانی دوم شکل می گیرد.

العطیه تاریخ آغاز فعالیت های این ناوگان هوایی را اواخر سال 2021 میلادی یعنی یک سال پیش از آغاز جام جهانی اعلام کرد و گفت در این ناوگان از جنگنده های تایفون استفاده خواهد شد.

قطر از طریق داد و ستد نیز به اقتصاد بریتانیا متصل است. داد و ستد برای قطر به معنی فروش گاز طبیعی مایع (LNG) است. 29 درصد از واردات سوخت بریتانیا را گاز طبیعی تشکیل می‌دهد که از طریق کشتی هایی با محفظه دو تایی و مجهز به کنترل دما مثل کشتی معروف “حمل کننده تخم دایناسور” منتقل می‌شود.

تقربیا تمام واردات LNG بریتانیا از قطر انجام می‌شود. LNG از طریق پایانه هوک جنوبی در میلفورد هِیوِن که 67.5 درصد سهام آن متعلق به شرکت نفت قطر است، منتقل می‌شود.

گزارش منابع انگلیسی نشان می دهد میزان سرمایه گذاری قطر طی سال های اخیر در انگلیس رشد بسیار خوبی داشته است .

خبرگزاری بریتانیا در گزارشی از میزان سرمایه گذاری های قطر در بریتانیا می نویسد : راه رفتن در لندن و تحسین کردن مناظر آن بدون تحسین کردن چیزی که هزینه ساختش توسط قطر پرداخت نشده باشد ، کار دشواری است. قطر از بعضی از معروف‌ترین هتل‌ها و مکان‌های دیدنی گرفته تا جرثقیل‌هایی که بر فراز جنوب تیمز افراشته شده‌اند، سهم قابل توجهی دارد. بزرگ ترین مقصد سرمایه گذاری قطر، لندن به ارزش 35 میلیارد پوند است و به علاوه 5 میلیارد دیگر که در 5 سال آینده اضافه می‌شود.

این خبرگزاری در گزارش خود با بیان اینکه به تازگی مشخص شده است که املاک قطر در لندن بیشتر از ملکه انگلیس است ، می افزاید: بر اساس تحقیقات شرکت املاک 'داچا ' 879 واحد از املاک تجاری و مسکونی در انگلیس متعلق به سازمان سرمایه‌گذاری قطر است که نزدیک به 26 میلیون فوت مربع (2.5 میلیون متر مربع) آن املاک تجاری است. ستون اصلی امپراتوری این سازمان گروه 'کَنِری وَرف' است که این گروه را شراکتی با شرکت شرکای املاک بروکفیلد در سال 2015 و به ارزش 2.6 میلیارد پوند خریده است. املاک گروه کَنِری وَرف نزدیک به 16 میلیون فوت مربع (1.4 میلیون متر مربع) در مرکز لندن است که شامل خیابان فنچرچ 20 که به واکی تاکی معروف است و [پروژه] بازسازی شل سنتر در جنوب رود 'تیمز لیندن' می شود.

گزارش های دیگر درباره میزان سرمایه گذاری قطر در انگلیس نشان می دهد که سازمان سرمایه گذاری قطر 22 درصد سهام شرکت [فروشگاه زنجیره ای] سینزبری و 20 درصد سهام فرودگاه هیدرو لندن را خریده است. هواپیمایی قطر بزرگ ترین سرمایه‌دار IAG مالک هواپیمایی بریتانیا به مقدار 20 درصد است.

در زمان اوج بحران مالی در سال 2018 قطر و ابوظبی 7.3 میلیارد پوند به بانک برکلی به عنوان تلاشی برای اجتناب از طرح نجات مالی دولت بریتانیا تزریق کردند که قطر 4 میلیارد پوند این مقدار را پرداخت.

در کنار همه روابطی که دو کشور را به هم مرتبط کرده است ، مناسبات فرهنگی میان دو کشور هم در جایگاه قابل قبولی قرار دارد.

بر اساس یک نظر سنجی که اخیرا منتشر شد ، لندن اولین مقصد گردشگران قطری در ایام تعطیلات این کشور به ویژه در فصل تابستان محسوب می شود.

نتایج یک نظر سنجی دیگر نشان می دهد که عموما 70 درصد ساکنان کشورهای شورای همکاری خلیج فارس سفر به اروپا به ویژه لندن را بیشتر از سفر به سایر کشورهای جهان ترجیح می دهند.

از سوی دیگر علاوه بر وجود ده ها مرکز انگلیسی آموزش زبان انگلیسی در دوحه ، 'مدرسه انگلیسی' قطر در زمینی به مساحت دو هکتار قریب به دو هزار دانش آموز در تمام مقاطع تحصیلی دارد و با وجود هزینه هنگفت سالیانه تحصیل در آن ، همواره چند ماه مانده به آغاز سال تحصیلی جدید اعلام تکمیل ظرفیت می کند.