اقدام مهم برای اجرای درست رتبه بندی معلمان

مجید عابدی کارشناس تعلیم و تربیت در پاسخ به این پرسش که «چقدر رتبه‌بندی را اقدام مناسبی برای حل مشکلات معیشتی معلمان می‌دانید؟»، اظهار کرد: طبعا پس از سال‌ها ایجاد سراب رتبه‌بندی توسط دولت و وزارت پیشین، تصویب رتبه‌بندی نقطه عطف است.

وی ادامه داد: اگرچه طرح رتبه‌بندی با ۱۰ سال تأخیر، توسط دولت و مجلس به تصویب رسید ولی طبعا در صورت اجرای کامل و بدون تعلل آن می‌تواند تأثیر مشهودی بردریافتی معلمان داشته باشد، اما نکاتی نیز وجود دارد که هنوز با استقرار واقعی منزلت معلمان در جایگاه اجتماعی و معیشتی که حق آنهاست فاصله دارد.

عابدی با بیان اینکه طبعا باید منتظر اجرای کامل طرح فعلی به عنوان مرهمی زودهنگام بود، گفت: ۱۰ سال تأخیر در اجرای رتبه‌بندی، تناسب ارتقای بهنگام معلمان و تورم‌های سال‌های اخیر و عدم ارتقای حقوقی سنواتی معلمان بر مبنای این طرح باعث شده، علاوه بر فاصله میانگین حقوق معلمان با نظام پرداخت دستگاه‌های دولت، در ده - دوازده سال گذشته فشار اقتصادی و معیشتی عظیمی به این جامعه فرهیخته و فداکار وارد شود.

وی تصریح کرد: تصویب رتبه‌بندی، امری ارزشمند از جانب دولت و مجلس است اما تناسب و تعادل با نظام پرداخت دستگاه‌های دولتی نیز که باید پیش از این مورد توجه قرار می گرفت نیز باید در دستورکار قرار گیرد.

* رتبه‌بندی معلمان دچار تأخیر و وعده نشود

این عضو کانون تربیت اسلامی در پاسخ به این پرسش که «چرا روند رتبه‌بندی آنقدر طولانی شده است؟»، بیان کرد: در کنار تعلل برخی مدیران، اغلب حرکت های مسؤولین صنفی نیز در این سال‌ها ترسیم منظره سراب از پیگیری‌ها و تلاش‌های واهی‌شان بود؛ متاسفانه آلوده شدن توقعات صنفی به سهم‌خواهی‌های انتصاباتی و  ایجاد نفوذ در لایه تصمیم، رسالت عدالت خواهی و حق طلبی را تحت تأثیر قرار داده بود.

وی ادامه داد: آنچه مصوب شده اقلا حرکت ابتدایی خوبی است اما تعلل ورزی و سندرم فردایی که در برخی نقل قول‌های تأمین بودجه شنیده و دیده می‌شود، محل تأمل، تلنگر و گوشزد دارد؛ رتبه‌بندی همین الان هم 10 سال از تناسب حق و تکلیف و از تناسب تورم‌های افسارگسیخته، عقب است؛ با این حال شروع همین تغییرات نباید دچار تأخیر و وعده‌های مشابه گذشته شود.

* جداسازی کامل رتبه‌بندی از حوزه کارشناسی و اداری آنچنان منطقی به نظر نمی‌رسد

عابدی با بیان اینکه رتبه‌بندی فعلی، کاستی‌ها و ضعف هایی دارد که باید به سرعت مورد توجه و تکامل قرار گیرد، گفت: نظام آموزشی دارای نظام انتصاباتی مستقل و فرایند مستقل جهت جذب نیروهای اداری و کارشناس نبوده، لذا به مرور از داشته‌ها و تربیت یافتگان مجرب خود در پیشبرد نظام کارشناسی و اداری خود بهره گرفته است؛ از سوی دیگر بسیاری از پُست‌های کارشناسی و ستادی نظام آموزشی نیاز به تجربیات صف و آشنایی و تجربیات آموزشی دارد؛ این امر در برخی بخش‌های وزارت علوم هم رایج است و رؤسای گروه‌ها، رؤسای دانشکده‌ها و حوزه‌های پژوهشی و ... طبعا نمی‌توانند بدون تجربیات آموزشی باشند.

وی تصریح کرد: بر همین اساس، جداسازی کامل رتبه‌بندی از حوزه کارشناسی و اداری آنچنان منطقی به نظر نمی‌رسد و بهتر است به جهت حفظ مرتبت و جایگاه معلمان، تفاوتی در ضرایب اجرا و اعمال آن و میزان ارتباط آنها با حوزه آموزش و تخصصی، تدابیری اندیشیده شود. البته نکته قابل اعتنا در این موضوع این است که در 10 سال گذشته ، عدالت و تناسب نظام پرداخت در بخش‌های کارشناسی و اداری نیز رعایت نشده و به جز برخی سازمان‌های هیأت امنایی و مستقل، مابقی بخش‌ها، تفاوت چشمگیری در دریافتی‌های واقعی در دستگاه‌های دولت دارند.

*اشتباه است که سختی کار تدریس در دوره ابتدایی با تدریس با دانشجویان خوب و آماده دانشگاهی مقایسه شود

این کارشناس تعلیم و تربیت اظهار کرد: حقیقت این است که کلا طرح رتبه‌بندی فعلی به لحاظ درنظر داشتن سختی کار برای همه ارکانش دارای نقیصه است؛ اشتباه است که سختی کار تدریس در دوره ابتدایی با تدریس با دانشجویان خوب و آماده دانشگاهی مقایسه شود؛ اشتباه است که سختی کار تدریس در مدارس کپری و مناطق دورافتاده با کارکرد مدرسین دانشگاهی در مراکز استان‌ها و شهرهای برخوردار مقایسه شود؛ این موضوع در اغلب نظام های آموزشی دنیا دیده شده است.

وی درباره رتبه‌بندی سایر گروه‌های حاضر در مدرسه چون خدماتی و سرایداری گفت: بخش خدمات و سرایداری آموزش و پرورش به خصوص در واحدهای آموزشی، اغلب دارای تنوع، تراکم، سختی و ساعت کاری بسیار بیشتر از سازمان‌ها و نهادهای دیگر دارند؛ معمولا کار بخش خدمات و سرایداری مدارس هیچوقت به ساعت اداری و قانون کار محدود نمی‌شود و فشار و حجم کاری آنها نیز قابل مقایسه نیست. از طرف دیگر نظام پرداخت اضافه کاری درستی هم برای این عزیزان پیش بینی نشده است لذا باید تفاوت‌هایی پیش بینی شود و در میزان پرداخت حقوق آنها نیز تأمل و تغییر حاصل شود .

*نظام رتبه‌بندی معلمان فرصتی در جهت اعتلای آموزشی

عابدی با اشاره به وضعیت معلمان در سایر کشورها، گفت: نظام آموزشی ما به لحاظ سهم از بودجه کشور، رتبه و جایگاه پرداخت در دستگاه‌های اجرایی، سهم از خدمات و رفاهیات، جایگاه اجتماعی و توجهات منزلتی، سهم از بودجه‌های پژوهشی، ساختمان‌ها و سازه‌های اداری،  میزان همپوشانی و همکاری دستگاه‌های اجرایی با نظام آموزشی، و داشتن اولویت در حاکمیت و دولت و دیدگاه مسؤولین در نقش آفرینی آن،  اصلا قابل مقایسه با کشورهای در حال توسعه نیست.

وی ادامه داد: وقتی در اغلب نظام های صنفی و ارائه خدمات و محصولات،  قیمت‌گذاری‌ها با کشورهای دیگر مقایسه می‌شود، اینجا هم باید انتظار داشته باشیم که برای داشتن نظام آموزشی در سطح جهانی و لااقل منطقه‌ای ، بسیاری از نگاه‌های فرسوده، ناآشنا و غیرکارشناسی تغییر یافته و یک بار برای همیشه، نظام آموزشی در همه ارکان آن از جایگاه در دولت، تقدم اسناد تحولی و توجهات پژوهشی، نظام خدمات و پرداخت، تغییر و تحول یابد.

این عضو کانون تربیت اسلامی تصریح کرد: نظام رتبه‌بندی معلمان بیش از آنچه راه حل معیشتی تلقی شود، مسیر و فرصتی در جهت اعتلای آموزشی و ارتقای دانشی و مهارتی معلمان نیز خواهد بود.