فغانی واقعا خائن است؟

این تصمیم، نه از سر بی‌تفاوتی، بلکه نتیجه‌ موضع‌گیری روشن، آشکار و آگاهانه‌ علیه سیاست‌های توسعه‌طلبانه و مداخله‌جویانه آمریکا بوده است. برای این اسطوره‌های فرهنگ معاصر بشری، شهروندی آمریکا نه امتیاز، بلکه نوعی همراهی نمادین با نظامی تلقی می‌شد که آن را در تعارض با ارزش‌های انسانی و جهانی می‌دیدند. چارلی چاپلین، به‌خاطر دیدگاه‌های سیاسی‌اش هدف فشارهای حکومت آمریکا قرار گرفت و در نهایت اجازه بازگشت به خاک این کشور را نیافت. جان لنون نیز در حالی‌که نیویورک را خانه‌ خود می‌دانست، از دریافت تابعیت پرهیز کرد و خود را «شهروند جهان» خواند. مارینا آبراموویچ یا آلن دوباتن نیز شهروندی آمریکا را با هویت فکری و اخلاقی خود ناسازگار می‌دانند.

فینال جام‌جهانی باشگاه‌ها در حالی با برتری سه بر صفر چلسی برابر پاری‌سن‌ژرمن به پایان رسید که این مسابقه را علیرضا فغانی قضاوت کرد. در این میان اهدای مدال‌ها در پایان بازی هم بر عهده دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا بود که عکس یادگاری او و فغانی، خبرساز شد.

این روزها بحث بر سر داوری اخیر علیرضا فغانی و کسب مدال از ترامپ و عکس گرفتن با او به‌شدت مناقشه‌برانگیز شده است. عده زیادی از مسئولان ورزشی و غیرورزشی و همچنین مردم همیشه کامنت‌گذار، به‌شدت از او انتقاد کرده و به او لقب خائن داده‌اند. اما آیا فغانی واقعا خائن است؟ در این‌که این داور ایرانی‌تبار، خائن است یا نه باید به ملیت او نگاه کرد. آیا فغانی در شرایط کنونی، یک ایرانی است؟ به باور من، خیر. او پس از یاد کردن سوگند شهروندی استرالیا دیگر یک ایرانی نیست و شهروند این کشور به‌شمار می‌آید و طبیعتا باید در راستای منافع استرالیا گام بردارد. این ما هستیم که به زور و چسب می‌خواهیم او را همچنان ایرانی بدانیم. نگاهی به متن سوگند شهروندی ایالات متحده داستان را کمی روشن تر می‌سازد:

«بدین‌وسیله سوگند یاد می‌کنم که کاملاً و به ‌طور کامل، از هرگونه وفاداری و تابعیتی نسبت به هر شاه، فرمانروا، دولت یا حاکمیت خارجی که تاکنون تابع آن بوده‌ام، دست برمی‌دارم و آن را انکار می‌کنم. از قانون اساسی و قوانین ایالات متحده آمریکا در برابر همه دشمنان، چه داخلی و چه خارجی، دفاع خواهم کرد و نسبت به آن وفادار خواهم بود و در صورت لزوم، بر اساس قانون، سلاح به-دست خواهم گرفت و در صورت لزوم، خدمات غیررزمی در نیروهای مسلح آمریکا انجام خواهم داد. همچنین در صورت لزوم، کارهایی مربوط به اهمیت ملی، تحت نظارت غیرنظامی، انجام خواهم داد. من به یاری خدا این تعهد را آزادانه، بدون هیچ‌گونه شرط ذهنی یا قصد طفره‌ رفتن، می‌پذیرم.»