نحوه دریافت ارز مسافرتی از بانک‌ها و مدارک موردنیاز

در شرایطی که نرخ ارز بازار آزاد معمولاً از قیمت رسمی بیشتر است، داشتن امکان دریافت ارزهای مسافرتی که به نرخ دولتی یا نیمه‌دولتی تعیین می‌شود می‌تواند به صرفه‌جویی قابل‌توجهی در هزینه‌های سفر کمک کند؛ اما این امکان همیشه قابل‌دسترس نیست و مشروط به رعایت قوانین، محدودیت‌ها و طی کردن مراحل اداری خاص است. در این مقاله ابتدا مفهوم ارز مسافرتی را بررسی می‌کنیم، سپس به مزایا و محدودیت‌های آن می‌پردازیم، بعد مراحل و بانک‌های عامل را توضیح می‌دهیم و درنهایت مدارک موردنیاز و نکات مهم را فهرست می‌کنیم با ما همراه باشید.

ارز برای مسافرت چیست و چه مزایایی دارد؟

ارزهای مسافرتی معمولاً ارزهای هستند که دولت یا بانک مرکزی برای مقاصد سفر خارجی به‌ویژه برای مسافرت‌های هوایی با نرخ مصوب به مسافران ارائه می‌دهد. این نوع ارز معمولاً باقیمتی پایین‌تر از نرخ آزاد بازار عرضه می‌شود تا بخشی از هزینه‌های ارز خارجی سفر برای شهروندان کاهش یابد.

مزایای ارزهای مسافرتی

• چون ارز به قیمت کمتر از بازار آزاد عرضه می‌شود، هزینه تبدیل پول سفر کاهش می‌یابد.

• باوجود نوسانات بازار، دریافت ارز از طریق مجاری رسمی نسبتاً اطمینان‌بخش‌تر است.

• دولت از این طریق می‌تواند جریان ارز مسافرتی را کنترل و نظارت کند تا از سوءاستفاده جلوگیری شود.

• محدودیت زمانی و سقف ارزی تعیین‌شده کمک می‌کند تا کسانی که واقعاً سفر خارجی دارند بتوانند بهره‌مند شوند.

 بانک‌ها و نهادهای مجاز برای ارائه ارزهای مسافرتی

برای دریافت ارز مسافرت، متقاضیان معمولاً باید به بانک‌هایی مراجعه کنند که مجوز فروش ارزهای مسافرتی دارند یا با بانک مرکزی در این زمینه همکاری می‌کنند. در ایران، معمولاً بانک‌های زیر به‌عنوان بانک‌های عامل تعیین می‌شوند. بانک ملی، بانک ملت، بانک سامان، بانک تجارت و بانک پارسیان هستند. همچنین برخی صرافی‌های دارای مجوز از بانک مرکزی نیز ممکن است در فرآیند فروش ارز مسافرتی دخیل باشند.

 نحوه دریافت ارزهای مسافرتی

در برخی کشورها ممکن است سامانه‌های آنلاین یا بازارهای متشکل ارزی نیز برای ثبت درخواست ارز مسافری به کار روند، به‌طوری‌که متقاضی ابتدا در سامانه بانک مرکزی یا سامانه بازار ارز ثبت‌نام می‌کند و سپس با اعلام کد ره‌گیری به بانک یا صرافی مراجعه می‌کند. در ایران یکی از روش‌های رایج، استفاده از اپلیکیشن بله بانک ملی است که متقاضی می‌تواند از طریق آن درخواست ارزهای مسافرتی را ثبت کند. پس از ثبت درخواست و تائید، بانک معادل ریالی ارز بر اساس نرخ مصوب آن روز را دریافت می‌کند و حواله ارزی به شخص می‌دهد که در فرودگاه یا شعب ارزی بانک قابل‌تبدیل به اسکناس خواهد بود. در فرودگاه‌ها معمولاً باجه‌های بانکی ملی یا بانک ملت وجود دارند که ارز مسافرت را تحویل می‌دهند، یا دستگاه‌های خودپرداز ارزی BTM که با استفاده از شناسه فروش یا کد ره‌گیری امکان دریافت ارز فراهم می‌شود.

 مراحل و فرآیند دریافت ارز مسافرت

در این بخش یک راهنمای گام‌به‌گام عمومی ارائه می‌کنم. توجه داشته باش که ممکن است برخی جزئیات در کشور یا بانک موردنظر فرق کند.

 برنامه‌ریزی سفر و تهیه مدارک اولیه

 پیش از هر چیز، باید مقصد، تاریخ سفر، نوع پرواز هوایی، زمینی و غیره و نوع ویزا در صورت نیاز را مشخص کنید. بلیط رفت و در برخی موارد بازگشت را رزرو کرده و ویزای کشور مقصد را دریافت کنید اگر لازم باشد.

 بررسی مقررات فعلی بانک مرکزی

 پیش از اقدام، به سایت بانک مرکزی یا بانک عامل مراجعه کنید و جدیدترین بخشنامه‌ها و سقف‌های ارزهای مسافرتی را مطالعه کنید. ممکن است شرایط اخیراً تغییر کرده باشد.

ثبت درخواست در سامانه مربوطه در صورت وجود

 اگر سامانه‌ای برای ثبت آنلاین درخواست ارز مسافری وجود دارد مثل سامانه بازار متشکل ارزی یا سیستم داخلی بانک، ابتدا اطلاعات هویتی، شماره تماس، آدرس، گذرنامه و سایر اطلاعات را در سامانه بارگذاری کنید. در این نیاز به احراز هویت آنلاین است.

دریافت کد ره‌گیری یا شناسه فروش

پس از بررسی مدارک و تائید درخواست، بانک یا سامانه به شما یک کد ره‌گیری یا شناسه فروش می‌دهد که در مراحل بعدی مفید خواهد بود.

 مراجعه به بانک عامل یا صرافی مجاز

 در روز تعیین‌شده یا در ساعات اعلام‌شده، با مدارک لازم به شعبه ارزی بانک عامل یا صرافی مجاز مراجعه کنید. معادل ریالی ارز را پرداخت نمایید.

دریافت حواله ارزی یا رسید

پس از پرداخت، بانک به شما حواله ارزی یا رسیدی می‌دهد که نشان می‌دهد شما حق دریافت ارز دارید. این حواله را تا زمان دریافت ارز نگه‌دارید.

دریافت ارز در فرودگاه یا شعب ارزی

در فرودگاه مبدأ، پس از عبور از گیت خروجی یا در محل باجه‌های بانک، با ارائه حواله یا شناسه فروش، می‌توانید اسکناس ارز مسافرت خود را دریافت کنید.

کلام آخر در راستای دریافت ارزهای مسافرتی

ارز مسافرت ارز رسمی با نرخ دولتی است که به مسافران برای کاهش هزینه‌های سفر خارجی ارائه می‌شود. برای دریافت آن باید به بانک‌های مجاز مانند ملی، ملت، سامان و تجارت مراجعه کرد. ابتدا باید مدارک سفر بلیط، ویزا، پاسپورت آماده و درخواست در سامانه بانک مرکزی یا اپلیکیشن بله ثبت شود. پس از تائید، کد ره‌گیری دریافت و معادل ریالی ارز پرداخت می‌شود. ارز در فرودگاه یا شعب بانکی تحویل می‌گردد. ممکن است پس از سفر، ارائه مدارک تکمیلی از متقاضی خواسته شود.