پاییز ۱۴۰۴ | آیا قیمت بنزین گران می‌شود؟ کارت‌به‌کارت سوخت در راه است
نماینده مجلس با بررسی چشم‌انداز قیمت بنزین در سه‌ماهه آینده اعلام کرد افزایش قیمت در راه نیست اما تاکید کرد «اعمال محدودیت‌های غیرقیمتی، مانند تشدید سهمیه‌بندی، کارت به کارت شدن بنزین و مدیریت مصرف وجود دارد.» او توضیحی درباره کارت به کارت شدن بنزین ارائه نکرده اما منظور او می‌تواند انتقال سهمیه کارت بنزین به کارت بانکی باشد.
در ماه‌های اخیر افزایش مصرف بنزین در ایران و فاصله آن با تولید داخلی، به یکی از دغدغه‌های جدی در حوزه انرژی مبدل شده است. مصرف روزانه بنزین از حدود ۱۲۲ میلیون لیتر در سال گذشته به بیش از ۱۴۵ میلیون لیتر افزایش یافته، در حالی که تولید داخلی در بهترین شرایط حدود ۱۱۰ میلیون لیتر برآورد می‌شود. این فاصله قابل توجه، واردات بنزین را ضروری ساخته و فشار بر منابع ارزی کشور را افزایش داده است.
مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، پیشتر با اشاره به مصرف بالای بنزین توسط خانوارهای پرمصرف، پیشنهاد داده بود که یارانه سوخت این گروه کاهش یابد و حمایت‌ها به سمت اقشار کم‌درآمد هدایت شود. وزیر نفت، محسن پاک‌نژاد نیز اعلام کرد که بحث ناترازی بنزین و شیوه‌های رفع آن در دولت مورد بحث کارشناسی قرار گرفته و دولت هنوز در خصوص نحوه جبران ناترازی تصمیمی نگرفته است.
کارشناسان چند سناریو برای مدیریت بازار سوخت مطرح کرده‌اند، از جمله ادامه وضع موجود، سه‌نرخی کردن قیمت بنزین، افزایش تدریجی نرخ یا محدود کردن یارانه برای خودروهای لوکس و پرمصرف.
در جدیدترین واکنش، فرهاد شهرکی، عضو هیأت رئیسه کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی، در گفت‌وگو با شفقنا درباره وضعیت قیمت بنزین و گازوئیل گفته است که براساس سیاست‌های تثبیت قیمتی دولت و قانون برنامه هفتم توسعه، تغییر رسمی نرخ سوخت در سه‌ماهه آینده محتمل نیست.
این نماینده مجلس گفته است: «دولت مکلف است از ایجاد شوک قیمتی در بازار سوخت پرهیز کند و سیاست‌های حمایتی برای اصلاح قیمت حامل‌های انرژی را اجرا نماید.»
شهرکی با اشاره به تأثیر مستقیم تغییر قیمت سوخت بر تورم و هزینه خانوار، اظهار داشته که تراز عرضه و تقاضا دومین عامل تعیین‌کننده قیمت‌ها است. وی توضیح داده است: «با شروع فصل پاییز و برداشت محصولات کشاورزی، مصرف داخلی بنزین افزایش پیدا می‌کند و تردد خودروها بیشتر می‌شود. در عین حال، ظرفیت پالایشگاه‌ها و واردات محدود، کسری سوخت را جبران می‌کند.»
نماینده مجلس همچنین به ملاحظات اجتماعی و امنیتی در مدیریت مصرف اشاره کرده و گفته است: «هرگونه تغییر در نرخ سوخت باید با در نظر گرفتن آثار اجتماعی و اقتصادی انجام شود. از این رو، دولت در سه‌ماهه آینده تغییر رسمی نرخ بنزین و گازوئیل را در دستور کار ندارد، اما احتمال اعمال محدودیت‌های غیرقیمتی، مانند تشدید سهمیه‌بندی، کارت به کارت شدن بنزین و مدیریت مصرف وجود دارد.»
شهرکی تأکید کرده که سیاست‌های حمایتی و هدفمند کردن مصرف سوخت از طریق سازوکارهای غیرقیمتی، همچنان از گزینه‌های قابل پیگیری در کوتاه‌مدت محسوب می‌شود و مجلس بر اجرای قانون برنامه هفتم توسعه و دستورالعمل‌های شورای عالی هماهنگی اقتصادی نظارت خواهد داشت.
