بیماری کورو؛ راز لرزش مرگبار و نابودی تدریجی مغز
کورو یکی از عجیب‌ترین و هولناک‌ترین بیماریهای مغزی است که در میان برخی قبایل به دلیل آیین‌های مربوط به مصرف گوشت انسان دیده شده است. این بیماری که با لرزش شدید، از دست دادن تعادل و در نهایت زوال مغز همراه است، به‌عنوان یکی از اسرارآمیزترین بیماریهای جهان شناخته می‌شود.
کورو (Kuru) یک بیماری بسیار نادر و کشنده است که در دسته بیماریهای «پریونی» قرار می‌گیرد؛ همان دسته‌ای که بیماری‌هایی مانند جنون گاوی (BSE) یا کروتزفلد-یاکوب را شامل می‌شود. این بیماری بیشتر در میان قبایل «فور» (Fore) در پاپوا گینه‌نو دیده شده، جایی که رسم آیینی مصرف گوشت انسان پس از مرگ یکی از عوامل اصلی انتقال آن بوده است.
ماهیت بیماری
کورو ناشی از پروتئین‌های غیرطبیعی به نام «پریون» است. این پروتئین‌ها می‌توانند ساختار پروتئین‌های سالم مغز را تغییر دهند و باعث تخریب تدریجی بافت مغزی شوند. نتیجه این فرآیند بروز لرزش، مشکلات تعادلی، زوال شناختی و در نهایت مرگ است.
علائم اولیه
نخستین نشانه‌های بیماری کورو معمولاً لرزش خفیف، از دست دادن هماهنگی در حرکات و مشکلاتی در راه رفتن است. به همین دلیل نام «کورو» در زبان محلی به معنای «لرزش» یا «ترس از لرزش» انتخاب شده است.
پیشرفت بیماری
با پیشرفت بیماری، فرد مبتلا توانایی حرکت خود را از دست می‌دهد، دچار زوال عقل می‌شود و در مراحل پایانی حتی توانایی بلع و صحبت کردن را از دست می‌دهد. این روند به سرعت طی چند ماه تا نهایتاً دو سال به مرگ ختم می‌شود.
علت و راه انتقال
علت اصلی شیوع کورو در قبیله فور، مراسم آیینی خوردن گوشت انسان بود. به‌ویژه مغز مردگان که بیشترین میزان پریون را در خود داشت، به دیگران منتقل می‌شد و چرخه بیماری ادامه پیدا می‌کرد. پس از ممنوعیت این آیین در دهه ۱۹۵۰، موارد ابتلا به کورو به شدت کاهش یافت.
چرا کورو عجیب است؟
ویژگی خاص کورو در دوره نهفتگی طولانی آن است. برخی مبتلایان ممکن است سال‌ها پس از تماس اولیه با پریون‌ها دچار علائم شوند. همین موضوع باعث شده مطالعه این بیماری اهمیت زیادی در شناخت بیماریهای پریونی داشته باشد.
وضعیت کنونی
امروزه تقریباً هیچ مورد جدیدی از کورو گزارش نمی‌شود. اما این بیماری همچنان به‌عنوان یک نمونه مهم در تاریخ پزشکی و مردم‌شناسی شناخته می‌شود؛ چرا که نشان داد رفتارهای فرهنگی و آیینی چگونه می‌توانند به شیوع بیماریهای ناشناخته و مرگبار منجر شوند.
