خرسها؛ غولهای مهربان جنگل با نقش حیاتی در طبیعت
پستانداران قدرتمند با وجود ظاهر خشنشان، برای تعادل اکوسیستم ضروری هستند و با پخش دانهها و کنترل جمعیت شکارها، به حیات جنگل کمک میکنند.

خرسها در خانواده Ursidae قرار دارند و در نقاط مختلف جهان از جنگلهای آمریکای شمالی گرفته تا کوههای آسیا و قطب شمال زندگی میکنند. گونههای مختلفی از خرس وجود دارند از جمله خرس قهوهای، خرس سیاه آمریکایی، خرس پاندا و خرس قطبی. طول عمر خرسها بسته به گونه و شرایط زندگیشان متفاوت است اما معمولاً بین ۲۰ تا ۳۰ سال در طبیعت عمر میکنند و در شرایط حفاظتشده مثل باغوحش حتی میتوانند تا ۴۰ سال هم زندگی کنند.
خرسها همهچیزخوار هستند و رژیم غذایی آنها شامل میوهها، گیاهان، حشرات، ماهی و حتی لاشه جانوران است. این تنوع غذایی باعث میشود بتوانند در زیستگاههای مختلف زنده بمانند. برخی گونهها مثل خرس پاندا بیشتر از ۹۰ درصد رژیمشان بامبو است در حالی که خرس قطبی تقریباً فقط شکارچی است و عمدتاً از گوشت فکها تغذیه میکند.
این حیوانات نقش مهمی در حفظ تعادل اکوسیستم دارند. آنها با خوردن میوهها و پخش دانهها به رشد جنگلها کمک میکنند و با شکار حیوانات ضعیفتر، جمعیت طعمهها را کنترل میکنند. حتی مدفوع خرسها منبع مواد مغذی برای خاک است و به باروری جنگل کمک میکند.
خرسها به دلیل قدرت بدنیشان شناخته میشوند اما در عین حال بسیار باهوش هستند. مطالعات نشان دادهاند که حافظه مکانی قوی دارند و میتوانند مکان منابع غذایی را برای مدت طولانی به یاد بسپارند. همچنین توانایی استفاده از پنجهها و اشیاء برای رسیدن به غذا نشانهای از هوش بالا در این حیوانات است.
رفتار اجتماعی خرسها جالب است؛ بیشتر گونهها بهصورت انفرادی زندگی میکنند اما در فصل جفتگیری یا زمانی که منبع غذایی فراوانی مثل ماهی سالمون در دسترس است، تجمع میکنند. مادران خرس بسیار مراقب تولههای خود هستند و تا دو سال آنها را آموزش میدهند.
تهدیدات اصلی خرسها شامل تخریب زیستگاه، شکار غیرقانونی و تغییرات اقلیمی است. بسیاری از گونهها مانند خرس قطبی با ذوب شدن یخهای قطبی در معرض خطر قرار دارند. حفاظت از این حیوانات نیازمند همکاری جهانی، ایجاد مناطق حفاظتشده و آموزش جوامع محلی است.
عمر خرسها به عوامل زیادی بستگی دارد. خرسهای وحشی معمولاً کمتر عمر میکنند زیرا در معرض شکار، بیماری و کمبود غذا هستند، اما در شرایط حفاظتشده میتوانند تا دهه چهارم زندگی زنده بمانند. مراقبت از این حیوانات نهتنها برای بقای آنها بلکه برای سلامت کل اکوسیستم اهمیت دارد.