وینفرد شفر فرشته نجات استقلال/ رویاهایی که در حال تحقق است
امین یزدانی؛ شفر پیرمرد جهاندیده آلمانی که درعالم مربیگری با کالسروهه والیور کان،درآلمان چهره شد و آنگاه با تیم ملی کامرون مجددا برسرزبان ها افتاد و ناگاه سر از جاماییکا درآمد، پیش از هدایت آبی های پایتخت نیز در امارات هیچگاه موفق نبود، زیرا عمر مربیگری درآنجا کوتاه است. او پیش ازپیوستن به استقلال مدت ها بیکار بود، اما چه شد که پیرمرد انرژیک ژرمن ها دراندک زمانی کوتاه، اینگونه استقلال بخت برگشته را متحول ود ستخوش تغییرات فراوانی کرد و اینچنین درقلب میلیون ها هوادار آبی، به شکلی باور نکردنی جا باز کرد.
آبی دلان یکصدا او را فرشته نجات خود می دانند. در ابتدای کارش بسیاری، حتی نزدیکترین افراد به باشگاه استقلال او را برای هدایت تیمی بزرگ چون استقلال، پیر وفرتوت می دانستند و عده ای نیزعدم موفقیت او را درامارات، بهانه قرار دادند و انتخابش را زیرسوال بردند. خوش بین ترین هوادار استقلال نیز ،چنین روزی را تصور نمی کرد که استقلال را این گونه شاداب و باطراوت در زمین ببیند.
اما امروز با شفر،شاهد تغییرات و تحولات شگرفی در تیم استقلالی هستیم که کمتر کارشناسی چنین روزی را برای استقلال پیش بینی می کرد،ا ما باید متوجه شد که آلمانی ها همواره مردان سخت کوشی هستند که کار و کار وکار ودیسیپلین،انضباط و نظم شان،راز موفقیت آنها درطول تاریخ بوده است،به ویژه پس از جنگ جهانی دوم بود و شفر نیز ازاین قاعده مستثنی نیست.
او تیمی را تحویل گرفت که درانتهای جدول دست و پا میزد و به نوعی ازهم گسیخته و بی برنامه و بی نظم می نمود و ازنظر بدنی و روانی مضمحل ومزید بر آن،ا ین پیر دیر آلمانی،تیم را نیز خود نبسته بود، موردی که درچنین شرایطی، همیشه مربیان داخلی از آن می نالند،اما او پای تیمش ایستاد تا شهد موفقیت و پیروزی را به اتفاق بازیکنان تاکتیک پذیر و هواداران صبور و مدیران بی حاشیه اش بچشد. چه عواملی سبب چنین تغییرات بنیادی در شکل تفکرات بازیکنان و سبک زندگی و بازی آنها شد؟ چگونه شفر با سرعتی غیر قابل باور،تیمی را ازاین رو به آن روکرد که در ابتدای فصل هوادارانش را ناامید کرده بود؟
شاید بسیاری براین باورند که علی منصوریان نیز در فصل گذشته استقلال را درنیم فصل دوم متحول کرد و آن را برسکوی دوم نشاند،اما آیا سبک و شکل بازی این استقلال و سال پیش،یکسان است؟ آیا علی منصور جامی کسب کرد؟ آیا علی منصور درسال دوم مربیگری اش در استقلال، مجددا باید آزمون وخطا را امتحان می کرد و آیاهای زیادی؟
منصوریان پس از یک سال انتظار و جذب بازیکنان نامی باید نتیجه دلخواه و‌مورد نظر هواداران و مدیران باشگاه را می گرفت.به هرحال همانگونه که استانکو،ایویچ، کی روش و برانکو، سبب پیشرفت و رشد کیفی فوتبال در کشورمان شده اند، شفر نیز نیز توانست تا اینجای کار،تاثیراتی شگرف و مهم را درفوتبال ایران بوجود آورد، هرچند اینگونه مربیان ممکن است که پول خوبی نیز بگیرند و مدام ازعدم امکانات بنالند،ولی نهایتا ایده های جدید، سبک های نوین ونظم و دیسپلین حرفه ای را وارد بدنه فوتبالمان می کنند که می توان نتایج و آثارش رادر آینده ای نزدیک انتظار داشت.
اولین موردی را که شفر به سرعت در استقلال شناسایی کرد،ضعف قوای جسمانی و بدنی بازیکنان بود که تاب فقط ۶۰ الی ۶۵ دقیقه بازی کردن را داشتند و گواه آن نتایجی بود که همواره استقلال پیش از شفر، در دقایق پایانی بازی را به حریفان واگذار کرده بود،ا ست.
اساسا آلمانی درکار بدنسازی خبره روزگارند و بیشتر بدنسازی آنها از طریق کار با توپ است.بازی فیزیکی آلمانی ها شهره خاص وعام اند و فعالیت این مربی درتیم کامرون نیز، او دراینکار خبره کرده است.بنابراین شفر در ابتدای کار میکی مک درموت مربی بدنساز انگلیسی را که قبلا سابقه کار با او‌را درالعین داشت، مرخص کرد وخود توجه ونگاه خاصی به مسائل بدنی و فیزیکی بازیکنان استقلال را در دستور برنامه اش قرار داد. کم‌کم هرچه بازی ها جلوتر می رفتند، شاهد پیشرفت آمادگی بدنی بازیکنان استقلال شدیم، هر چند او تمرینات پیش فصل را ازدست داده بود، ولی ازجزییات آن ازطریق مربی بدنساز انگلیسی باشگاه، مطلع شده بود.
شفر نگاه خاصی به خصوصیات جسمانی مانند:قدرت،توان، استقامت، سرعت و‌چالاکی در فوتبال دارد که امروزه بوفور آنها را در بین بازیکنان استقلال می بینیم.دوندگی و پرسینگ شدید این روز های آبی پوشان درکلیه مناطق زمین و بویژه در یک سوم میانی،حاصل بدنسازی این آلمانی کاربلد است.شفر بخوبی بازیکنانش را به بازی روی زمین عادت داده است و گردش توپ و بازی مالکانه که ازخط دفاعی شروع میشود را به عینه می توان درتیم استقلال دید و این سبک و برنامه، یکی از مدرن ترین سبک های فوتبال جهان است که هواداران بسیاری درجهان دارد.
این مربی آلمانی به خوبی به توانایی های فنی، بدنی و روحی- روانی و ذهنی بازیکنان خود پی برد و به همین سبب،انعطاف تاکتیکی فوق العاده ای را می توان در حین بازی های استقلال، مشاهده کرد واین چیزی نیست جز شناختی است که او از بازیکنان تیمش پیدا کرده است. آنها نیز به خوبی نیز به سیگنال مربی خود پاسخ مناسبی داده اند.
در میان اخبار
شناخت مربی از بازیکنان و بلعکس بازیکنان از مربی، راز موفقیت یک تیم می تواند باشد که استقلال کنونی ازآن برخوردار است.هر چند در ابتدا،شفر بامشکلاتی در زمینه بازیخوانی تیمش داشت.اما با گذر زمان،این شناخت به سرعت انجام گرفت و هرچه بازی های لیگ پیش تر می رفت،نقاط ضعف ها ترمیم و نقاط قوت ،قوی تر و کیفیت بازیخوانی،بیشتر شد،تا درنهایت این انعطاف پذیری تاکتیکی که دربالا به آن اشاره شد،درتیم آبی پوشان پایتخت، نمود پیدا کند و آپدینت شود.
بنابراین تجارب بالای این مربی آلمانی او را در این راه کمک کرد تا هم به وحدت تاکتیکی در تیم برسد و هم شناخت را بسرعت از کلیه زوایای استقلال پیدا کند.او با توجه به تجربه و سابقه کاری که در قاره های مختلف و فرهنگ های متنوعی پیدا کرده است ،به سرعت متوجه شد که تیم استقلال پس این که از نطر بدنی و جسمانی ترمیم شد، به بازسازی مسائل روحی و روانی در تیم پرداخت، زیرا هنگامی که تیم از نظر آمادگی بدنی درشرایط ایده آلی قرار گیرد،بازیکنان براحتی می توانند با مسائل روحی، روانی و آمادگی ذهنی ،کنار بیایند،بنابراین این مربی باتجربه به سرعت با بازیکنان انس گرفت و به ویژگی های روحی و روانی آنها شناخت پیدا کرد و توانست مشکلات روحی و روانی آنها را برطرف کند و میل به پیروزی وفعل خواستن وبذر انگیزه را درتک تک آنها به کارد و همواره آنها را برای برنده شدن، وارد زمین می کرد و این نشان می دهد که شفر روانشناس خبره ای است و ازیک عمر تجارب خود دراین راه استفاده کرد.
این آلمانی انرژیک از مدیریت خوبی برخوردار است و دراین مدت طی شده به خوبی نیز توانست رختکن و نیمکت را تحت کنترل خود درآورد، زیرا مارکوپلوی آلمانی ،به سرعت در دل بازیکنان استقلال جای گرفت و برنامه ها و صحبت های او ملکه ذهن بازیکنان شد و به عینه می بینیم که آنها تا آخرین لحظات بازی ،برای پیروزی می جنگند. زیرا این آلمانی کاربلد ازیک عمر زندگی درفوتبال بخوبی در کنار زمین ودرهنگام کوچ کردن، استفاده می کند و به سرعت نیازهای روحی و روانی بازیکنان را متوجه شد و البته ،راهکار مناسب را نیز ارائه کرد و می کند. شفر درکارکوچینگ نیز، علاوه بر هدایت بازیکنانش ،سایر عوامل را نیز تحت تاثیر خود، قرار می دهد.او هیچگاه بازیکنانش را درشکست ها مقصر نمی داند و دائما از بازیکنانش برخلاف بسیاری از مربیان وطنی، دفاع می کند و باخت را برعهده می گیرد و‌در پی توجیه شکست نیست،زیرا او بخوبی می داند که پس ازباخت باید همین بازیکنان در بازی آینده ،برایش بازی کنند ،بنابراین او با پذیرش وقبول مسولیت شکست،بازیکنانش را برای بازی بعدی ریکاوری روانی می کند.
شفر از هنگامی که استقلال را تحویل گرفت تا به امروز، تیم را در دو فاز دفاعی و حمله به توازن و تعادل بسیار مطلوبی رسانده است و به قولی تیم از بالانس خوبی در دو فاز دفاع و حمله برخوردار است ،بشکلی که علاوه بر ترمیم خط دفاعی که شکننده بنظر می رسید ،دفاع تیمی را، بسیار عالی سازماندهی کرده و درهنگام کار دفاعی تیم ،دفاع کردن را از جلو انجام می دهد و کار اصلی را خط میانی با دوندگی بسیار و بستن فضاها و روزنه ها و کم کردن فاصله خود با خطوط حمله و دفاع،انجام می دهد، تا استقلال به تیمی تبدیل شده که سختی گل می خورد.
شفر در فاز هجومی نیز با تعداد بازیکنان زیادی حمله می کند و استقلالی را که درسابق فقط حملاتش را ازسمت راست طراحی و سازماندهی می کرد، هم اکنون مشاهده می کنیم که حملات آبی های پایتخت علاوه بر سمت راست، از سمت چپ و ازعمق خط دفاعی حریفان ،همراه با کارهای ترکیبی و استفاده بهینه از ضربات استگاهی را نیز بخوبی می توان در تیم تحت هدایت شفر، مشاهده کرد،ا زطرفی تنوع در طراحی حملات و تهاجم را به وضوح درتیم شفر می توان دید که غفوری،نورافکن، ابراهیمی ،جپاروف ، شجاعیان ، اسماعیلی و تیام درمتن آن قرار دارند.
درمجموع، تنوع تاکتیکی را نیز در حملات استقلال به روشنی می توان،دید.ازسویی دیگر آزادی عمل بسیاری که وریا غفوری از آن برخوردار است، یکی از برنامه هایی است که شفر به خوبی به این بازیکن کردستانی استقلال محول کرده است، زیرا همواره وریا را بکرات در طول بازی در کانال کناری سمت راست وبه داخل زدن به میانه زمین وحتی درمحوطه جریمه حریف می توان، دید. به نوعی شفر، نقش فلیپ لام را که زمانی آن را درتیم های بایرن وملی آلمان ایفا می کرد را به وریا داده است. اساسا بازی تحت فشار و اصول توپ گیری از اصول انکار ناپذیر مربیان آلمانی هستند وشفر نیز آنها را به خوبی درتیم استقلال جا انداخته است،اما به علت عدم حضور این پیرمرد آلمانی درتمرینات آماده سازی تیم درپیش فصل، هر مدت مصدومانی نیز به علت بازی پرفشار و استفاده دائمی ازتاکتیک پرسینگ،روی دستش می مانند.زیرا بازی تحت فشار یکی ازپرانرژی ترین تاکتیک های فوتبال روز جهان است ونیاز به آمادگی بدنی و ذهنی بسیار زیادی دارد که ریکاوری،تغذیه و استراحت تام، از اصول اولیه و جدایی ناپذیر آن هستند.آیا بازیکنان فوتبال ما زندگی حرفه ای دارند؟زیرا درطول بازی مقابل خونه به خونه ،گاها این خستگی را می شد درساق های بازیکنان استقلال مشاهده کرد،آیا آنها دربرابر ذوب آهن قادرند که بازی تحت فشار و دوندگی همیشگی خود را حفط کنند؟زیرا ذوب آهن یک تیم فیزیکی و دونده است ،اما سرعت لازم را در لحظه انتقال را ندارد،فاکتوری که استقلال به خوبی از آن برخوردار است.
استقلال دو بازی سخت ودشواری درمقابل ذوب آهن دارد،اما تفکرات تاکتیکی وبازیخوانی عالی شفر نیز می تواند،برگ برنده آبی ها باشد.گرچه قلعه نوعی نیز به تمامی زوایای فوتبال ایران آشناست،بویژه ازتیمی که سالها درآن زندگی کرده و بخوبی ازآن شناخت دارد.
طراحی تمرینات روز جهان که قسمتی مهمی ازآنها را تمرینات فان و بروز،تشکیل می دهند،یکی از عوامل تحول در تیم افسرده و بی انگیزه ابتدای فصل استقلال است،این تنوع تمرینات و نشاط حاصل ازآن در رشد و پیشرفت بازیکنان بشکل فردی و تیمی تاثیر بسزایی دارد،تنوع تمرینات و بیرون آمدن از یکنواختی آنها،می توان حس لذت بردن از تمرینات را در تک تک بازیکنان استقلال به عینه مشاهده کرد. البته پر واضح است تا زمانی که بازیکنان ازنظر آمادگی بدنی و ذهنی دراوج آمادگی باشند،تمرینات و ایده های فنی، به خوبی ملکه ذهنشان می شود، موردی که درتیم تحت هدایت شفر بخوبی دیده می شود.
از سویی شفر پس از قهرمانی آبی ها درجام حذفی می تواند ایده های فنی مدرن خود را بسرعت درتمرینات استقلال برای جدال با ذوب آهن،جا بیندازد،تا بتواند تیمش را به مرحله یک چهارم نهایی لیگ قهرمانان آسیا رهنمون سازد.هرچه مربیان باکلاس جهانی بیشتری وارد چرخه فوتبال ما شوند، قطعا تاثیرات مثبت آنها را در فوتبال کشورمان درسال های آتی خواهیم دید،هرچند پول خوبی نیز به آنها پرداخت شود و درجاهایی باید با آنها مدارا کرد و آنها را تحمل کرد. جگیچ،جورج اسکینر،ماروش، زدراک رایکوف، آلن راجرز، فرانک اوفارل،لیادین.گامبوش،هاری گیم،نتو،واسیلی گوجا،ازجمله مربیان خارجی با کیفیت شاغل درفوتبال ایران قبل ازانقلاب بودند که تاثیرات شگرف آنها را درصعود تیم ملی فوتبال ایران به المپیک های مونیخ و مونترال،جام جهانی آرژانیین و کسب چندین دوره قهرمانی جوانان آسیا، بوضوح می توان،دید. هرچند از زحمات مربیان داخلی به ویژه حشمت مهاجرانی که دستیار ارشد فرانک اوفارل بود، نمی توان ،به راحتی گذشت.
