جستجوی آرسنال برای پیدا کردن مربی جدید باعث شد تا با برخی از بزرگترین اسمها در دنیای فوتبال مرتبط بشوند. ولی ملاقات با ژلیکو بواچ که دستیار یورگن کلوپ است کمی تعجبآور خواهد بود. مردی که ۱۷ سال در کنار یورگن کلوپ کار میکرده کیست و آیا او میتواند چنین مقام مهمی به عنوان جانشین آرسن ونگر را از آن خود کند؟
«ژلیکو کیه؟» عبارتی شرمآور است که وقتی آرسن ونگر هم به آرسنال آمده بود زیاد این را میشنید و در روزنامهها و مجلات با تمسخر روبرو میشد. شاید ژلیکو هم با آمدن به آرسنال چنین سرنوشتی داشته باشد. در میان تمام اسمهایی که به عنوان جانشین ونگر آورده میشدند از دیگو سیمئونه تا کارلو آنچلوتی و میکل آرتتا، هیچکدام به اندازه اسم این مربی ۵۶ ساله بوسنیایی که آخرینبار به عنوان مربی در تیم آلمانی نئوکرشن در سال ۲۰۰۱ حضور داشت، شوکهکننده نیستند.
بواچ همیشه در کنار کلوپ بوده است: از ماینتس گرفته تا بروسیا دورتموند و تا همین هفته هم در لیورپول. کلوپ او را «مغز متفکر» مینامد و میگوید: «ژلیکو استاد تمام تمرینات است و من هرروز از او چیزهای جدید یاد میگیرم.» اما قرار است تا یکی از همکاریهای بسیار سودمند و موفق در فوتبال از هم بپاشد و این مرد به زودی از زیر سایه کلوپ بیرون میآید.
آغازی بی سر و صدا
آنسگار برینکمان که برای دو سال در کنار بواچ در ماینتس بازی میکرد گفت: «او به عنوان یک بازیکن همیشه میدانست که حریف چه نقشهای در سر دارد. کاملا میتوانست بازی را بخواند و در هنگام مالکیت توپ تصمیمات عالی و بدون نقص میگرفت. بواچ بازیکن بزرگی بود.» با این حال این هافبک تهاجمی که در سال ۱۹۶۱ در اومارسکا واقع در یوگسلاوی سابق به دنیا آمد بازیکنی متوسط بود و شاید مثل آرسن ونگر قبل از آمدنش به آرسنال آنطور که باید شکوفا نشده بود. در طول مدتی که در تیمهای رات ویس ارفورت و ماینتس بین سالهای ۱۹۹۱ و ۱۹۹۵ بود هیچوقت از دسته دوی بوندسلیگا صعود نکرد اما در باشگاه دومش روابطی ایجاد کرد که او را به قله فوتبال رساند.
پیمان
کمی آنطرفتر از استادیوم امارات پیمان مشهوری بسته شد که چشمانداز سیاست بریتانیا را برای بیش از دو دهه تغییر داد. سال ۱۹۹۴ تونی بلر و گوردون براون در قرار ملاقاتی سرنوشتساز در رستوران گرانیتا با هم دیدار کردند و قدرت را با هم تقسیم کردند. حدودا همان زمان در ماینتس دو بازیکن بلندپرواز در حال برنامهریزی برای مربی شدن بودند. کلوپ میگوید: «ما آن زمان به توافق رسیده بودیم که هرکسی اول مربی شود دیگری باید به عنوان دستیارش کار کند.» وقتی بواچ در سال ۱۹۹۸ مربیگری تیم دسته پایینی نئوکرشن را بر عهده گرفته بود کلوپ هنوز در ماینتس بازی میکرد. اما وقتی کلوپ در سال ۲۰۰۱ مربی ماینتس شد بواچ به مشارکت و همکاری با او پرداخت. کلوپ با داشتن بواچ در کنارش باعث صعود ماینتس و سپس رسیدنش به لیگ اروپا در جام یوفای ۲۰۰۶-۲۰۰۵ شد. اما وقتی باهم در دورتموند بودند سیستم کلوپ شکوفا شد و با همراهی بواچ در کل جهان مشهور شدند.
ین و یانگ
هیچ شکی وجود نداشت از اینکه کلوپ با رفتن به دورتموند باید بواچ را هم با خود ببرد. رئیس باشگاه ماینتس هارالد اشتروتس گفت: «بدون شک دوست داشتم که بواچ را به عنوان مربی ماینتس معرفی کنم اما همه میدانستند که کلوپ بدون بواچ نمیتواند از پس دورتموند برآید، ما هم این موضوع را درک کردیم.»
آن دو مکمل همدیگر بودند و کلوپ به بواچ کاملا اعتماد داشت. کلوپ برونگراست و بواچ درونگرا. کلوپ در طول مسابقات کنار زمین سر از پا نمیشناسد و بواچ جلسات تمرینی را با نگاهی موشکافانه ولی کاملا خونسرد نظارت میکند. اشتروتس میگفت: «به عنوان بازیکن هردوی آنها برای من مهم بودند. کلوپ کسی بود که با شیوه خاص خودش تیم را بالا میبرد و بواچ با استراتژی مخصوصش تیم را هدایت میکرد.»
آنها این رویکرد ین و یانگی را در مربیگری هم استفاده میکردند. دورتموند یک مربی واحد در زمین تمرینی نداشت. مت هوملس میگفت: «هر دو باهم به بازیکنان دستورالعمل میدادند. بواچ ایدههای تاکتیکی زیادی داشت که بخش بزرگی از تمرینات ما را شامل میشد. اگر کسی در تاکتیکها اشتباه میکرد بواچ بود که بازی را نگه میداشت و شیوه صحیح حرکات را به ما گوشزد میکرد.»
پیتر کراویتس یکی دیگر از اعضای مهم کادر مربیگری کلوپ در ماینتس، دورتموند و لیورپول در مورد بواچ گفت: «او در تمرینات همیشه همه چیز را به خوبی نظارت میکرد و در بازیها بلافاصله متوجه پیشرفت بازیکنان میشد و با کلوپ در مورد ایدههای تاکتیکی صحبت میکرد.»
بواچ نقش پررنگی در تمرینات تیم داشت. در اردوی تمرینی پیشفصل با دورتموند طوری به بازیکنان آموزش میداد که برای ۴۵ دقیقه بی وقفه و با سرعت بالا با توپ بدوند و خودش هم در بازیها شرکت میکرد. کلوپ قبلا از مردی صحبت کرده بود که به او در بدست آوردن دو قهرمانی بوندسلیگا و فینال لیگ قهرمانان ۲۰۱۳ برای دورتموند کمک کرده بود: «ژلیکو خبره فوتبال است، متخصص و استاد.»
مرد آرام
بواچ که مردی آرام و ساکت است و خیلی کم پیش میآید که با مطبوعات مصاحبه کند احتمالا با مالک آرام آرسنال «استن کرونک» خوب کنار میآید. این مرد بوسنیایی همیشه دوست دارد که دور از جنجال و قیل و قال باشد و کارش را با خوشحالی دور از چشم رسانهها انجام میدهد. همین موضوع باعث شده که تا حدی برای خیلی از مردم و حتی برخی از همکارانش ناشناخته باشد. کلوپ یکبار گفته بود که: «بهرحال ما از راه تلهپاتی با هم ارتباط برقرار میکنیم.»
بواچ فقط یکبار سکوتش را شکست و در صحبت با نشریه هواداران دورتموند گفت: «من فقط وقتی حرف میزنم که چیزی برای گفتن داشته باشم. در شغل ما لازم نیست دو یا سه نفر صحبت کنند. بیش از این اضافه کاریست.» اما دور از چشم رسانهها همه چیز میتواند عوض شود. هافبک دورتموند نوری شاهین میگوید: «بواچ آرام است مگر اینکه خطایی از کسی سر بزند.»
او هنوز هم شخصیت مبهمی دارد. اما اگر گزارشها درست باشند و آرسنال او را به عنوان جایگزین برحق آرسن ونگر در نظر گرفته باشد آنوقت گمنامی بواچ و دور از چشم این و آن تمرینات تاکتیکی دادن به بازیکنان تمام خواهد شد. بواچ بر خلاف تمام انتظارات تبدیل به یکی از مربیان بالا مقام و سرشناس در جهان فوتبال میشود.