سیلاب اهواز و سوء مدیریت

طی چند روز گذشته با ورود سامانه بارشی به کشورمان و بارش باران در مناطق گسترده‌ای از ایران اعم از استان‌های خوزستان، بوشهر و سیستان و بلوچستان مردم این مناطق با مشکلات فراوانی مواجه شدند. آبگرفتگی شدید خیابان‌ها و ورود آب به خانه‌ها و مغازه‌ها، فقط گوشه‌ای از پیامدهای بارش باران است.

نمونه گسترده این اتفاق بهار امسال در مناطق وسیعی از کشورمان رقم خورد و سبب مرگ ده‌ها نفر از مردم و خرابی‌های فراوان شد که آثار آن هنوز بر پیکر مناطق سیلزده مانند زخم کهنه‌ای نمایان است.

عدم لایروبی رودخانه‌ها و مسیل‌ها، ساخت و سازهای غیر مجاز در سایه غفلت مسؤولان ذیربط، بی‌توجهی به نابودی جنگل‌ها و هزار و یک دلیل دیگر سبب شد عید نوروز برای بسیاری از هموطنان‌مان به عزا تبدیل شود.

اما گویا قرار نیست این غفلت‌ها پایان یابند و تدبیری اندیشیده شود تا مردم حداقل در کنار مشکلات معیشتی، از سوء مدیریت مسؤولان در امان باشند و متوجه درد و رنج دیگری نشوند.

تجربه اکثر کشورهای پیشرفته یا درحال پیشرفت نشان می‌دهد ساخت سیستم یکپارچه فاضلاب شهری می‌تواند علاوه بر جلوگیری از ورود فاضلاب به خاک و اثرات سوء محیط‌زیستی آن، هنگام بارش باران هم درکنترل و هدایت آب نقش مؤثری را ایفا کند، اما این موضوع در کشورمان مغفول باقی مانده است.

یکی از مناطق ایران که طی سال‌های گذشته به دلیل نبود این سیستم همواره دچار خساراتی شده است، خطه دلاورپرور خوزستان است.

خیابان‌های شهرهای مختلف این استان اعم از اهواز، آبادان و خرمشهر دقایقی پس از بارش باران پر از آب می‌شوند، گویی که شهر «ونیز» مثل و مانندی در آسیا پیدا کرده است اما تفاوت ظاهری این شهر تاریخی ایتالیا با شهرهای «آب گرفته»! ما، در هوای مطبوع آنجا و هوای آزاردهنده توأم با بوی بد فاضلاب اینجاست.

فارغ از تفاوت‌های ظاهری، وجه تمایز ونیز با شهرهای مملو از آب فاضلاب ایران، مدیریت صحیح به دور از نگاه غیر علمی و غیرکارشناسی به مسائل در آنجاست.

سیستم یکپارچه فاضلاب شهری از سال‌ها قبل در شهر تاریخی ایتالیا راه‌اندازی شده و توانسته است ضمن جلوگیری از ورود فاضلاب خانگی به آب‌جاری درسطح شهر، در مواقع بارش باران هم از پس‌زدگی فاضلاب خانه‌ها به خیابان جلوگیری کند، در حالی که اکنون سهم زیادی از فاضلاب شهر اهواز، وارد رود کارون می‌شود و فجایع زیست‌محیطی وحشتناکی را رقم می‌زند.

از سویی دیگر فاضلاب همزمان با بارش باران سر بیرون می‌آورد و در خیابان‌ها جاری می‌شود و به این ترتیب سبب متصاعدشدن بوی بد و اختلال در عبور و مرور مردم هم می‌شود.

یادداشت: سامان صفری