کاهش تقاضا در بازار خودرو؛ زنگ خطر رکود برای خودروسازان

 بازار خودرو کشور که تا همین یکی دو سال گذشته با صف‌های میلیونی در طرح‌های فروش خودروسازان مواجه بود، اکنون با افت شدید تقاضا و بی‌سابقه‌ای روبه‌رو شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد استقبال مردم از پیش‌فروش خودروها به طرز محسوسی کاهش یافته است.

در حالی که پیش‌تر، در طرح‌های فروش فوق‌العاده شرکت‌هایی مانند ایران‌خودرو، میلیون‌ها نفر برای تعداد محدودی خودرو ثبت‌نام می‌کردند، اکنون این آمار به شدت افت کرده است.

برای نمونه، در دی‌ماه 1401، حدود 20 هزار دستگاه خودرو عرضه شد و بیش از 11 میلیون نفر متقاضی بودند؛ اما در آخرین طرح فروش اخیر ایران‌خودرو، فقط 520 هزار نفر ثبت‌نام کرده‌اند. این در حالی‌ است که ظرفیت طرح 95 هزار دستگاه بوده و حتی نیمی از آن هم تکمیل نشده است.

دلایل افت شدید تقاضا در بازار خودرو از نگاه کارشناسان:

1- شکاف قیمتی بین کارخانه و بازار آزاد به میزان زیادی کاهش یافته است.

2- خودرو دیگر برای مردم سودآور یا سرمایه‌گذاری جذاب محسوب نمی‌شود.

3- اعتماد عمومی به وعده‌های تحویل خودرو و عملکرد خودروسازان کاهش یافته است.

4- مردم نگاه اقتصادی دقیق‌تری دارند و خرید هیجانی را کنار گذاشته‌اند.

جالب آنکه ایران‌خودرو برای جذب مشتری، مبلغ پیش‌پرداخت برخی خودروها را از 350 میلیون تومان به 100 میلیون تومان کاهش داده است (حدود 70 درصد کاهش)، اما حتی این مشوق نیز تأثیر قابل توجهی بر افزایش تقاضا نداشته است.

کارشناسان معتقدند پایان دوره‌ای که مردم بدون نگاه اقتصادی و صرفاً برای کسب سود، در طرح‌های فروش خودرو ثبت‌نام می‌کردند، فرارسیده است. اکنون بازار خودرو برای خروج از رکود، نیازمند بازنگری در سیاست‌گذاری، افزایش اعتماد عمومی و توجه به قدرت خرید واقعی مردم است.

اگر سیاست‌گذاران قصد دارند بازار خودرو را از این وضعیت خارج کنند، صرف کاهش مبلغ پیش‌پرداخت کافی نخواهد بود. باید با نگاهی جدی‌تر به ثبات اقتصادی، تورم، قدرت خرید مردم و قیمت‌گذاری منصفانه توجه شود تا بازار به رونق بازگردد.