بازنشستگان متضرر از همسان سازی حقوق چه کسانی شدند؟
بازنشستگان مشاغل سخت و زیان آور نسبت به در نظر گرفته نشدن سنوات بر اساس جزء (۱) از بند (ب) قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، در اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی معترض هستند.
«بیش از ۲۲ سال شغل سخت و زیان‌آور داشتم. مهره‌های کمرک به شدت آسیب دیده؛ چهرا سال پیش مجبور شدم عمل سختی انجام بدهم و ۸ پلاتین در کمرم گذاشتم که در سال ۹۵ بیش از ۲۷ میلیون تومان هزینه داشت. تا آخر عمرم شغلم فلج شدم اما حالا در اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان و افزایش مستمری سنوات ما را ارفاقی حساب کرده‌اند؛ چرا ما باید برای تحقق یک مطالبه اینهمه سختی بکشیم، آنهم برای یک مبلغ بخور و نمیر؟» این‌ها سطوری از گلایه‌های یک بازنشسته تامین اجتماعی است. اگرچه قانون همسان‌سازی مشاغل سخت و زیان‌آور اجرا شد اما فرمول‌های اجرای آن موجب نارضایتی جمعیت بیش از ۲۰۰ هزار نفری است که بازنشسته مشاغل سخت و زیان‌آور هستند. تامین اجتماعی در اجرای این قانون عملاً فقط سابقه خدمت یعنی سالهای بیمه‌پردازی را لحاظ کرده است و بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور که بعد از ۲۰ سال اشتغال با پرداخت ۴ درصد حق بیمه طبق قانون تامین اجتماعی بازنشسته شده‌اند، هیچ معیار جداگانه‌ای لحاظ نشده است و برای آنها مثل کارگران عادی با ۲۰ سال سابقه کاری، همسان سازی اجرا شده است که بعضاً تفاوت‌هایی تا میلیون تومان را با دیگر بازنشستگان نشان می‌دهد.
یکی از این بازنشستگان می‌گوید: کدام کارگر میتواند ۳۰ تا ۳۵ سال در کارهای سخت وطاقتفرسا دوام بیاورد. کمی انصاف داشته باشید و قانون را دور نزنید. پس اگر نمی‌توانند قانون را درست اجرا کنند و مواد و تبصصره‌های قانون نمایشی است، قانون کارهای سخت وزیان‌آور رابردارند تا کارگران شاغل فعلی همین بلا بر سرشان نیاید.
بر اساس قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان بین ۴۰۰ تا ۸۰۰ هزار تومان افزایش یافته است که بر اساس سنوات بیمه‌پردازی این رقم تغییر می‌کند. براساس قانون تامین اجتماعی کارگران مشاغل سخت و زیان‌آور به علت شرایط طاقت‌فرسای کارشان باید زودتر بازنشسته شوند. این نه یک ارفاق قانونی برای آن بوده و نه هیچ بذل و بخششی. ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی به بازنشستگی پیش از موعد مشاغل سخت و زیان‌آور اشاره دارد. ماده ۱ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶)، مشاغل سخت و زیان‌آور به دو دسته شغلی تقسیم شده است.
در تعریف سخت و زیان آوری کار، باید به تبصره ۲ ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی اشاره کرد که تصریح دارد: کارهای سخت و زیان‌آور کارهایی است که در آنها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کارغیراستاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر از ظرفیت‌های طبیعی (جسمی و روانی) در وی ایجاد می‌شود که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده و بتوان با به کارگیری تمهیدات فنی ، مهندسی ، بهداشتی و ایمنی وغیره صفت سخت و زیان‌آور بودن را از آن مشاغل کاهش دادیا حذف کرد.
یک کارگر معدن ذغالسنگ را در نظر بگیرید که ساعت‌های متمادی زیر زمین و تحت شرایط خطرناک ریزش دیواره معدن، افتادن صخره بر روی بدن، انفجار، خفگی و ... بیش از ۲۰ سال کار می‌کند. کارگر صنایع شیمیایی را در نظر بگیرید، مثل کارخانه‌های نساجی، تولید محصولات پلاستیکی و ... که روزانه مقدار زیادی گاز سمی را استنشاق می‌کنند. کارگر دیگری در صنایع ذوب‌آهن و فولادی و پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌ها نیز ساعت‌‌ها و سال‌ها مقابل آتش احتمال سقوط در کوره‌های مذاب را دارد یا کارگرانی که شنوایی آنها طی چند سال کار کمتر شده است. از آنجا در خیلی از موارد این مشاغل عملاً قمار بر سر جان کارگر است، اصولاً قانون علاوه بر جنبه حمایتی، یک جنبه تشویقی برای کار در مشاغل سخت و زیان‌آور نیز هست. عملاً کسی در شرایط عادی حاضر به انتخاب چنین مشاغلی نیست. تنها عواملی که کارگران را به کار در این شرایط طاقت‌فرسا سوق می‌دهد، بیکاری، مزایای شغلی و دستمزد بالاتر و بازنشستگی پیش از موعد است. بازنشستگی پیش از موعد نه بذل و بخششی به کارگران بلکه ایجاد جاذبه برای این مشاغل است. آنهم مشاغلی که بعضاً ارزش افزوده زیادی هم دارند و بسیار سودده هستند. قراردادهای موقت کار و افزایش بیکاری موجب شده که است که عملاً خیلی از این کارگران همان حداقل دستمزد را بگیرند.
این است که بر اساس جزء (۱) از بند (ب) قانون اصلاح تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون اصلاح مواد ۷۲ و ۷۷ و تبصره ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی مصوب سال ۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده ۷۶ مصوب سال ۷۱؛ هر سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور یک و نیم (۱/۵) سال محاسبه خواهد شد.
طبق گفته یک بازنشسته؛ در تلاش هستیم تا به دیوان عدالت اداری بابت تبعیضی که نسبت به بازنشستگان شماغل سخت و زیان‌آور بوده شکایت کنیم. ۱۰ سال است که منتظر اجرای همسان‌سازی هستیم. حالا که به اجرا درآمده حق بازنشستگان سخت و زیان آور پایمال شده است.
بازنشسته دیگری که در معدن اشتغال داشته، می‌گوید: ۲۰ سال کار سخت انجام دادم و بازنشسته شدم اما حالا به چند نوع مریضی دچار شده‌ام و باید هزینه‌های بالای درمان را بپرداز. تکلیف امثال من چیست که باید با کسانی که با سابقه خدمت ۲۰ سال بازنشسته شده‌اند، یک فرمول افزایش حقوق داشته باشم.
به گفته آنان؛ ما امیدواریم که مسئولان به این خواسته بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور توجه بیشتری نشان دهند و نمایندگان مجلس به عنوان ناظران قانون باید به این مسئله رسیدگی کنند.
این ماهیت کار در مشاغل سخت و زیان‌آور است که اجازه نمی‌دهد، کارفرما بیش از ۲۰ سال از کارگر کار بکشد. بدن طی سالهای اشتغال فرسوده و مستهلک شده و کم کم آثار بیماری و پیری در فرد ظاهر می‌شود. بازنشسته کردن نیروی کار فرسوده از سوی کارفرما نه یک بخشش بی‌حد و حصر بلکه راهی برای جایگزین کردن کارگر تازه‌نفس به جای کارگری است که بازدهی به شدت پایینی پیدا کرده و احتمالاً به بیماری‌هایی دچار شده که مدام باید تحت درمان باشد.
با اینحال به نظر می‌رسد در اجرای قانون همسان‌سازی مسئولان سازمان تامین اجتماعی تصور می‌کنند، قانون تامین اجتماعی ارفاقی در حق کارگر معدن و نساجی و پتروشیمی و... کرده است که حالا در اجرای قانون متناسب‌سازی که قرار است مستمری بازنشستگان را به حداقل معیشت نزدیک کند، چنین فرمولی به کار گرفته است. حل مشخص نیست کارگران چند سال دیگر باید تلاش و مطالبه‌گری کنند که بازنشستگان سخت و زیان‌آور نیز مشمول اجرای درست قانون متناسب‌سازی بشوند. اگر سازمان تامین اجتماعی به دنبال راهی ببرای کاهش هزینه‌ها می‌گردد بهتر نیست به جای پایمال کردن حق بازنشستگان پرخطرترین مشاغل کشور، برای گرفتن بدهی ۳۱۰ هزار میلیاردی خود از دولت اقدام کند؟
برای ورود به کانال تلگرام فرتاک نیوز کلیک کنید.
