آیا ارزهای دیجیتال می‌توانند جایگزین سیستم مالی سنتی شوند؟

در پایان ۲۰۲۴، کل ارزش بازار رمزارزها به حدود ۳٫۳۳ تریلیون دلار رسید که رشد چشمگیر نسبت به آغاز سال با ۱٫۶ تریلیون دلار بود. این رشد بازتابی از پذیرش فزاینده توسط سرمایه‌گذاران (اعم از حقیقی و حقوقی) و توسعه ابزارهای مالی مبتنی بر بلاکچین است. سوال اصلی این است: آیا این فناوری می‌تواند به‌طور کامل سیستم بانکی و مالی سنتی را جایگزین کند؟

تغییر نگرش موسسات مالی و نقش استیبل ‌کوین ‌ها

پس از تصویب قانون GENIUS Act در آمریکا که چارچوب قانونی برای استیبل ‌کوین‌ها تعیین می‌کند، انتظار می‌رود بازار استیبل کوین‌ها تا سال ۲۰۲۸ از ۲۳۹ میلیارد دلار به ۲ تریلیون دلار رشد کند. با تصویب این قانون، شرکت‌هایی مانند Google، Uber، Apple و Shopify در حال بررسی کاربردهای استیبل ‌کوین در تراکنش‌های روزمره هستند. این پیشرفت‌ها نشان می‌دهد که ابزارهای دیجیتال می‌توانند در پرداخت و مدیریت نقدینگی نقش پررنگ‌تری ایفا کنند.

وابستگی متقابل بین بیت ‌کوین و بازارهای سنتی

تحقیقات علمی اخیر نشان می‌دهد که بیت ‌کوین دیگر مانند یک دارایی مستقل رفتار نمی‌کند: همبستگی آن با شاخص‌های بازار بورس مانند Nasdaq 100 و S&P ۵۰۰ به ۰٫۸۷ در ۲۰۲۴ رسیده است، موضوعی که حکایت از ادغام بیشتر بیت کوین با جریان اصلی مالی دارد. این تطابق نشان می‌دهد که سرمایه گذاری در رمزارزها بیش از پیش تبدیل به گزینه‌ای راهبردی برای مدیریت پرتفو شده است.

نقش توکنیزاسیون در تقویت جایگزینی

توکنیزاسیون (Tokenization) به تبدیل دارایی‌های واقعی مثل سهام، اوراق قرضه یا زمین به توکن‌های دیجیتال اشاره دارد. شرکت‌هایی مانند Goldman Sachs و BNY Mellon در حال راه‌اندازی توکن‌هایی مبتنی بر صندوق پول کوتاه‌مدت هستند تا فرآیند تسویه و نقدشوندگی را تسریع کنند.

در جدول زیر مقایسه‌ای بین چند شاخص مهم بازار رمزارز ۲۰۲۵ و بازار سیستم مالی کلاسیک ارائه شده است:

چالش‌ ها و محدودیت ‌ها در این زمینه

با وجود رشد قابل‌توجه، چند مانع اساسی وجود دارد:

• نوسان بالا: قیمت رمزارزها نسبت به ارزهای دولتی بسیار پرنوسان است که ریسک سیستمیک ایجاد می‌کند.

• مسائل نظارتی و قانونی: نابرابری در چارچوب نظارتی منجر به سردرگمی و اجتناب بسیاری از موسسات مالی سنتی شده است.

• ریسک امنیتی: سالانه حدود ۲٫۶ میلیارد دلار سرقت رمزارز گزارش شده است که بیش از ۶۰٪ آن توسط حملات منتسب به کره‌شمالی صورت گرفته است.

جمع بندی

با وجود استیبل کوین‌ها، توکنیزاسیون دارایی‌ها و رشد همبستگی با بازار سهام، هنوز ارزهای دیجیتال نمی‌توانند کاملا جایگزین سیستم مالی سنتی شوند. چالش‌های نظارتی، نوسانات بالا و ریسک‌های امنیتی، موانع اساسی تبدیل‌شدن کامل آنها به زیرساخت مالی‌ جایگزین است. بااین‌حال، ادغام تدریجی آنها با سیستم سنتی و با افزایش شفافیت قانونی و زیرساختی، می‌تواند منجر به تغییرات ساختاری قابل‌توجه شود.

سرمایه گذاری در رمزارزها به‌عنوان بخش بالقوه و مکمل از پرتفوی مالی مطرح شده و در شرایطی که زیرساخت‌های قانونی تقویت شوند، ممکن است جایگاه حقیقی‌تری پیدا کند. در نهایت، به‌جای جایگزینی کامل، آینده محتمل‌تر ترکیبی متعادل از سیستم مالی سنتی و نوآوری‌های دیجیتال است.