افزایش همکاری‌های نظامی روسیه و ایران | در دیدار لاریجانی با پوتین چه گذشت؟ | تمایل احمدالشرع به گفتگو با ایران؟
هنوز اطلاعات مشخصی از سفر آقای لاریجانی به مسکو و گفت‌وگوهای انجام‌شده منتشر نشده است، اما می‌توان حدس زد ـ به‌ویژه پس از مصاحبه سخنگوی وزارت امور خارجه ـ که مسائل امنیتی در رأس گفت‌وگوها قرار داشته است.
عبدالرضا فرجی‌راد ، استاد ژئوپلیتیک و کارشناس ارشد سیاست خارجی در یادداشتی نوشت: علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی، اخیرا با پیام رهبر انقلاب عازم مسکو شد و در کاخ کرملین با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، ملاقات کرد. به‌خوبی روشن است که وقتی دبیر شورای عالی امنیت ملی با پیام بالاترین مقام کشور با رهبر روسیه دیدار می‌کند، این ملاقات باید از اهمیت ویژه‌ای برخوردار باشد.
این دومین سفر آقای لاریجانی به مسکو در طول دو ماه گذشته است که خود نشان‌دهنده نزدیکی بیشتر روابط ایران و روسیه است. هنوز اطلاعات مشخصی از این سفر و گفت‌وگوهای انجام‌شده منتشر نشده است، اما می‌توان حدس زد ـ به‌ویژه پس از مصاحبه‌ی سخنگوی وزارت امور خارجه ـ که مسائل امنیتی در رأس گفت‌وگوها قرار داشته است. به نظر می‌رسد همکاری‌های نظامی میان روسیه و ایران افزایش یافته و این موضوع مورد توجه جدی طرفین بوده است.
علاوه بر مورد فوق، ممکن است درباره پیام بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، به ولادیمیر پوتین ـ که رئیس‌جمهور روسیه آن را به ایران منتقل کرد ـ نیز گفت‌وگوهایی صورت گرفته باشد. همچنین احتمال دارد درباره تماس تلفنی اخیر پوتین و ترامپ، که ترامپ خود به آن اذعان کرده است، مشورت‌هایی انجام شده باشد.
اما یک موضوع مهم برای ایران نیز ممکن است در این دیدار مورد گفت‌وگو قرار گرفته باشد. به یاد داریم که پیش از سفر لاریجانی به مسکو، احمدالشرع، رئیس‌جمهور موقت سوریه، سفری رسمی به مسکو انجام داد و در کاخ کرملین مورد استقبال رسمی پوتین قرار گرفت.
تصور می‌رود که سفر احمدالشرع و مسائلی که درباره‌ی ایران در آن دیدار مطرح شده بود، میان لاریجانی و پوتین به بحث گذاشته شده باشد. زیرا پس از بازگشت دکتر لاریجانی از مسکو، نماینده‌ی پوتین در امور سوریه به تهران سفر کرد و با مسئولان ذی‌ربط در وزارت خارجه و نیز خارج از آن به گفت‌وگو پرداخت.
این امکان وجود دارد که پس از یک سال، رئیس‌جمهور سوریه تمایل داشته باشد درباره‌ی ایران گفت‌وگو کند. البته این تمایل از سوی ایران نیز وجود دارد. مسائل زیادی هست که درباره‌ی روابط ایران و سوریه باید مورد بحث قرار گیرد، زیرا ایران منافع فراوانی در آن کشور دارد.
علاوه بر آن، سوریه به‌شدت تحت فشار اسرائیل قرار دارد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که پس از حملات به غزه، اسرائیل ممکن است به سوریه نیز حمله کند. وزرای سوپر راست کابینه نتانیاهو بر این امر اصرار دارند و آن را در جهت منافع درازمدت رژیم صهیونیستی ارزیابی می‌کنند.
رئیس‌جمهور سوریه تلاش کرده است با اسرائیل به تفاهم برسد و به همین دلیل، امتیازات قابل توجهی نیز در مذاکرات پنهانی به طرف اسرائیلی ارائه کرده است. اما به نظر می‌رسد که طرف اسرائیلی تمایلی به تخلیه سرزمین‌های اشغالی پس از سقوط اسد ندارد. حتی اسرائیل کوشیده است برخی بخش‌های سرزمینی سوریه را تجزیه کند.
بنابراین ممکن است رئیس‌جمهور سوریه قصد داشته باشد نشان دهد که روابط نزدیک‌تر با روسیه و نوعی ارتباط با ایران برای سوریه مفید است، زیرا کشورهای متحد کنونی سوریه، همچون ترکیه، عربستان سعودی و قطر، با وجود روابط نزدیک با ترامپ، نتوانسته‌اند کاری مؤثر برای سوریه انجام دهند.
از سوی دیگر، ایران تلاش می‌کند به مردم لبنان، به‌ویژه شیعیانی که در حملات رژیم صهیونیستی خانه‌های خود را از دست داده‌اند، کمک کند، اما به دلیل سخت‌گیری‌های دولت لبنان، در این زمینه توفیق چندانی نداشته است.
ممکن است این یکی از موضوعاتی باشد که به درخواست طرف ایرانی، از سوی احمدالشرع با پوتین مطرح شده و سپس میان آقای پوتین و لاریجانی مورد گفت‌وگو قرار گرفته باشد. با توجه به احتمالات فوق‌الذکر، باید مدتی صبر کرد تا نتیجه تحولات مشخص شود.