پشت پرده کمبود شیرخشک در داروخانه ها
یک داروساز گفت: در کشور ما شیر خشک تولید می‌شود اما این شیرخشک‌ها در داروخانه‌ها کم هستند، چراکه مطالبات داروخانه‌ها پرداخت نمی‌شود.
با نزدیک شدن به زمان انتصابات در سازمان نظام پزشکی، فرصتی ارزشمند برای پزشکان و جامعه پزشکی فراهم شده تا صدای دغدغه‌ها و چالش‌های خود را به گوش تصمیم‌گیران برسانند. مسائلی از قبیل تعرفه‌های پزشکی ناکافی، بیکاری گسترده پزشکان جوان و درآمدهای پایین که سایه سنگینی بر زندگی حرفه‌ای و معیشتی آنان انداخته، در مرکز توجه قرار گرفته‌اند.
این بازه زمانی حساس می‌تواند نقطه عطفی باشد برای شنیده شدن و پیگیری مشکلاتی که نه تنها سلامت جامعه، بلکه آینده حرفه پزشکی را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد.
باید جلوی مهاجرت جوانان را گرفت
بهزاد پوپک، دکترای علوم آزمایشگاهی گفت: «آن‌چه درباره نظام پزشکی اهمیت دارد این است که این واحد صنفی می‌تواند یک سازمان تأثیرگذار باشد، چیزی‌که در این میان اهمیت دارد ارتقاء آموزش، اقتصاد پایدار و تعرفه واقعی است، مفهوم تعرفه واقعی این نیست که مردم هزینه درمان را از جیب خودشان پرداخت کنند بلکه سیستم‌های بیمه‌ای باید بتوانند هزینه‌ها را تأمین کنند.»
او ادامه داد: «ایجاد انگیزه در جوانان کشور بسیار اهمیت دارد. متأسفانه برنامه خوبی برای جوانان به‌خصوص در حوزه علوم آزمایشگاهی نداریم و آن‌ها به‌مهاجرت فکر می‌کنند، درحالی‌که باید برنامه‌ریزی کنیم تا این جوانان بتوانند در کشور خودشان روزی حلال کسب کنند، ایجاد انگیزه در جوانان از همه‌چیز مهم‌تر است و ما باید هنر به‌خرج دهیم که این جوانان متخصص به‌ویژه در علوم آزمایشگاهی در کشور باقی بمانند.»
پوپک درباره جایگاه علوم آزمایشگاهی گفت: «امروزه تصمیمات درمانی در حوزه بالینی بر اساس آزمایش اهمیت بالایی دارد؛ بنابراین انتظار داریم جایگاه علوم آزمایشگاهی در کشور ارتقاء یابد و بتوانیم بهتر و بیشتر فعالیت کنیم.»
قراردادهای ترکمنچای بیمه با اصناف پزشکی
عبدالحسین روح‌الامینی، داروساز با بیان اینکه «داروسازی چهارراه علوم است چراکه در آن حرفه، فن، هنر و مهارت وجود دارد» گفت: «معتمدین داروسازی در کشور از من خواسته‌اند وارد صحنه شوم. در قانون برنامه هفتم تصمیمات خوبی برای اصلاح نظام سلامت گرفته شد، از جمله درباره اقتصاد سلامت، تولیت واحد و فراگیر وزارت بهداشت، ارئه خدمات الکترونیک، بیمه‌ها و نوسازی صنعت دارو، ما به این قانون اعتقاد داریم و در فصل مربوط به سلامت آن بسیاری از دغدغه‌های جامعه پزشکی پوشش داده شده است.»
او ادامه داد: «برای تحقق این اهداف باید دست به دست هم دهیم، نظام پزشکی می‌تواند خاستگاه تحقق این مطالبات باشد، یعنی پلی باشد میان حرفه، اعضای جامعه پزشکی، مجریان و قانون‌گذاران، دوستان معتقدند حضور من با تجربه‌ای که در پارلمان و نظام پزشکی دارم در پیوند میان مجلس شورای اسلامی و نظام پزشکی می‌تواند موثر باشد.»
روح‌الامینی درباره اقتصاد سلامت با پیش کشیدن موضوع بیمه‌ها گفت: «لازم است صنعت بیمه اصلاح شود تا پرداختی‌های حوزه درمان از جیب مردم بیشتر نشود، الان قراردادهای ترکمنچای، یک‌طرفه و بدون توجه به عواقب تاخیر پرداخت‌ها با صنوف مختلف جامعه پزشکی بسته شده است، درحالی‌که نباید پرداخت مطالبات جامعه پزشکی ماه‌ها طول بکشد لذا قراردادهای بیمه باید از اساس بازنگری شوند و نظام پزشکی باید این مطالبه‌گری را داشته باشد، در شورای عالی بیمه سلامت نظام پزشکی یک کرسی و حق رأی دارد و باید این اهداف را پیگیری کند.»
پزشکان عمومی که تازه کارشان را شروع می‌کنند وضع معیشتی خوبی ندارند
محمدتقی حلی‌ساز، استاد تمام دانشگاه بقیه‌الله و متخصص طب فیزیکی و توانبخشی گفت: «یکی از بحث‌های جدی و چند وجهی حقوقی هست که یک سر آن به پزشکان و سر دیگر آن به بیماران مربوط است، گاهی بیماران به توقعی که از درمان دارند دست پید نمی‌کنند.»
او درباره نقض حقوق پزشکان و کادر درمان گفت: «گاهی در مراکز درمانی پزشک به‌طور مستقیم مورد تعرض قرار می‌گیرد و بخشی که مربوط به نظام پزشکی است باید از این پزشکان دفاع کند، اما متأسفانه چنین حمایتی وجود ندارد، ما در سال گذشه خبرهای خوبی دراین‌باره نداشتیم، رفتارهایی مانند کشتن پزشک و گرفتن عکس از آن درست نیست و باید در سازمان به راهکارهای خوبی برسیم.»
حلی ساز درباره مسئله خودکشی پزشکان بیان کرد: «بحث خودکشی همکاران بسیار مهم است؛ گاهی گفته می‌شود تاب‌آوری در نسل جوان کم شده اما باید بگویم این روزها استرس‌های شغلی بسیار زیاد است. دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد، یکی از آن‌ها به خاطر کمبود پزشک است، امروز تعداد زیادی از پزشکانی که تربیت شده‌اند در شغل خود فعال نیستند برای همین فشار کاری روی پزشکان فعال بیشتر شده است.»
این متخصص ادامه داد: «امروز تعداد دستیاران کم است و فشار کار بر پزشکان بالا رفته و استرس‌های مزمن ایجاد کرده است. اگر بتوانیم با نگاه بازتر و برنامه‌ریزی مناسب شیفت‌بندی کنیم، شاید نتایج خوبی حاصل شود. البته مشکل معیشتی فقط مربوط به پزشکان نیست بلکه گریبان همه افراد جامعه را گرفته است، اما مردم معمولاً تصور می‌کنند پزشکان وضع مالی خوبی دارند، درحالی‌که واقعیت این است که بدنه اصلی حوزه سلامت و پزشکان وضع معیشتی خوبی ندارند، یک نفر که عضو هیئت علمی دانشگاه شده ماهی سی یا چهل میلیون تومان حقوق دریافت می‌کند.»
سی هزار پزشک کار پزشکی نمی‌کنند
علی دباغ، متخصص بیهوشی و هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی تهران گفت: «سازمان نظام پزشکی از ارکان مهم است و باید شفافیت و پاکدستی داشته باشد تا سرمایه اجتماعی افزایش پیدا کند. با افزایش سرمایه اجتماعی، کارآمدی سازمان هم بیشتر می‌شود. نظام سلامت ما چالش‌های زیادی درباره منابع انسانی و مادی دارد اما در هیچ سازمانی جایگاه سرمایه اجتماعی پایین نیست.»
او ادامه داد: «نظام پزشکی می‌تواند با شفافیت سرمایه اجتماعی را افزایش دهد و این سرمایه باید از طریق صنف خود ایجاد شود.
مشکلات امروز نظام سلامت با روش‌های دیروز قابل حل نیست و باید از روش‌های امروزی استفاده کنیم. هرگونه ایجاد خلل در سرمایه اجتماعی به نظام سلامت ضربه شدیدی ایجاد خواهد شد. درحالی‌که با افزایش ظرفیت پذیرش دانشجو نمی‌توان کارآمدی نظام را تضمین کرد.»
دباغ با بیان اینکه حدود ۳۰ هزار پزشک کار طبابت انجام نمی‌دهند عنوان کرد: «اختلاف نسبت پزشک به جمعیت در ایالت‌های مختلف آمریکا نزدیک به ۱۰ الی ۲۰ درصد است، اما میزان تمرکز پزشک به تعداد افراد در بالای بزرگراه همت در تهران از تمرکز پزشک به جمعیت در ایالت کالیفرنیای آمریکا بیشتر است. اخلاف نسبت پزشک به جمعیت در بالای بزرگراه همت تهران با همین نسبت در استان سیستان و بلوچستان ۱۰ به یک است، و این یعنی بدترین نوع بی‌عدالتی. پزشکی که می‌تواند با درآمد بسیار بیشتر به عمان برود چرا باید در بندرعباس بماند، فاصله بندعباس تا تهران چندان فرقی با فاصله عمان تا تهران ندارد، بنابراین پزشک از کشور می‌رود.»
فعالیت مطب‌های غیرقانونی دندان پزشکی در شهر
فرشید بسطامی، جراح فک و صورت و استادیار دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: «متاسفانه این روزهاشان دندانپزشکان آسیب دیده و آن هم به‌علت تبلیغات‌های غیرعلمی و گمراه کننده در فضای مجازی است.»
او ادامه داد: «بخش زیادی از فارغ‌التحصیلان دندانپزشکی از این تبلیغات‌های نادرست در سطح شهر بر روی بیلبوردها و متاسفانه در صداوسیما آزرده شده‌اند، نیاز به برخورد سیستماتیک با این قبیل بازاریابی‌ها در حوزه سلامت به ویژه سلامت دندان وجود دارد. چراکه‌شان اجتماعی دندانپزشکی را لطمه زده‌اند.»
بسطامی بیان کرد: «متأسفانه این روزها مطب‌های غیرقانونی دندان پزشکی در شهر زیاد شده و شاید تنها نظام پزشکی بتواند جلوی این موارد را بگیرد.»
او گفت: «متاسفانه سازمان نظام پزشکی سیاسی شده است و جناح‌بندی دارند، انگار افراد به فکر نگاه جناحی خودشان هستند، با این روش باید در نظام سلامت برخورد شوند. دندانپزشکان باید در تصمیم‌سازی‌های نظام پزشکی فارغ از نگاه سیاسی به طور جدی فعالیت کنند.»
ظرفیت مهاجرت ماماها به خارج از کشور ایجاد شده
زهرا عابدی، ماما و عضو هیات مدیره جمعیت ماما گفت: «همه افراد به نوعی مدیون خدمات گروه ماماها هستند، مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۳فرمودند که آحاد مردم مدیون ماماها هستند، با این اوصاف سازمان نظام پزشکی باید به گروه ماماها بیشتر توجه کند چراکه حمایت از گروه‌های مختلف صنفی از جمله وظایف این سازمان است.»
او ادامه داد: «بیشترین اعترراض همکاران ماما این است که نقش آن‌ها در سلامت مادران و دختران جامعه دیده نمی‌شود. ما امروز با مشکل سالمند شدن کشور مواجه هستسم و کسانی می‌توانند در این شرایط کمک کنند ماماها هستند. آموزش ماماها در افزایش نرخ باروری تعیین کننده است. «
عابدی درباره مشکل ماماهای دارای مطب گفت: «مهمترین چالش این گروه‌عدم پذیرش نسخه‌های آن‌ها از طرف مراکز طرف قرارداد است و این سبب شده اعتماد اجتماعی به ماماها کم شود. نقش ماما در اتاق زایمان اهمیت زیادی دارد؛ ماما مادر باردار را کمک می‌کند و اینیک نقش حیاتی است.»
او بیان کرد: «با توجه به هزینه ویزیت ماماها مراجعه افراد به این گروه می‌تواند هزینه سلامت را دریافت خدمات با کیفیت پایین بیاورد.»
عابدی با اشاره به اینکه نظام سلامت در خارج از کشور به‌شدت علاقه دارن ماماها با سابقه بیش از ۱۰ سال در ایران را جذب کنند گفت: «درباره پذیرش ماما امسال بحثی مطرح شد که از رشته علوم انسانی هم ماما جذب شده است، این درحالیست که افراد دارای اطلاعات پایه‌ای از رشته تجربی وارد این رشته تحصیلی شوند.»
دغدغه ما کاهش‌شان و منزلت پزشکان است
حبیب صدر، متخصص اعصاب و روان گفت: «یکی از دغدغه‌های ما در جامعه پزشکی کاهش منزلت وشان اجتماعی پزشکان است، این کاهش عوامل زیادی دارد مانند تعرفه‌ها، حقوق و مسائل فرهنگی. این درحالیست که در کشور ما قرن‌ها پزشکان گروه مرجع بوده‌اند و البته هنوز هم همین‌گونه است.»
او بیان کرد: «درصدی که از تولید ناخالص ملی به سلامت اختصاص داده می‌شود تاثیر بسیار مهمی در این حوزه دارد، از جمله بهبود وضعیت بیمارستان‌ها، تولید و پخش دارو و وسایل پزشکی، جذب و آموزش پزشکی و کاهش پرداخت از جیب بیماران همگی به میزان سرمایه‌گذاری بستگی دارد.»
صدر ادامه داد: «با توجه به شرایط روز باید ارزیابی جدیدی از بهای تمام شده خدمات سلامت داشته باشیم، و براساس آن بهای تمام شده تعرفه‌گذاری کنیم و بیمه‌ها هم رعایت کنند تاشان پزشک و بیمار از میان نرود. سازمان نظام پزشکی رایزن اصلی در شورای سلامت است و می‌تواند مشکلات پزشکان را حل کند. برای ارتقای‌شان جامعه پزشکی باید در خصوص تعرفه‌ها رایزنی داشته باشد.»
هزینه مواد اولیه ترمیم دندان با افزایش دلار زیاد می‌شود
مهدیه جمشیدیان، متخصص دندان‌پزشک ترمیمی گفت: «در رشته ما چندین دغدغه وجود دارد؛ تعرفه دندانپزشکی بسیار پایین است و در این تعرفه‌ها هزینه مواد اولیه که با دلار بالا می‌رود اصلاً دیده نمی‌شود. این مسئله سبب شده دندانپزشکان جوان نتوانند به راحتی کار کنند.»
او ادامه می‌دهد: «یک دندان‌پزشک برای شروع کار نیاز به سرمایه‌گذاری دارد اما تعرفه‌ها برای چنین سرمایه‌گذاری مناسب نیست. از طرفی پرداخت بیمه‌ها به دندانپزشکان نیز مناسب نیست و دیر انجام می‌شود.
همچنین مالیات دندانپزشکی نسبت به اصناف دیگر وضعیت خوبی ندارد و زیاد است، این درحالیست که ما با جان و سلامت مردم سر و کار داریم و در دوران کرونا جامعه پزشکی از خودگذشتگی کرد. تمام این مشکلات سبب شده نتوانیم تمرکز خوبی روی کار اصلی‌مان داشته باشیم. حمایتی از طرف سازمان‌های بیمه‌ای در خصوص دندانپزشکی وجود ندارد و همین مشکلات بیمه‌ای باعث شده پزشکان تمایلی برای همکاری با بیمه نداشته باشند.»
شیرخشک تولید می‌شود اما در داروخانه نیست!
بهمن صبور، داروساز گفت: «باید تلاش کنیم درخصوص تعرفه دارو تحول ایجاد شود. مطالبات ما از بیمه هنوز پرداخت نشده درحالی‌که مقدار این مطالبات زیاد است.»
او ادامه داد: «در کشور ما شیر خشک تولید می‌شود اما این شیرخشک‌ها در داروخانه‌ها کم هستند، چراکه مطالبات داروخانه‌ها پرداخت نمی‌شود و آن‌ها نمی‌توانند شیرخشک خریداری کنند، درحالی‌که نیاز است کالای سلامت در داروخانه تضمین شود.»
او همچنین با اشاره به اهمیت آموزش تاکید کرد دانشجویان ما از نظر آموزش وضعیت خوبی دارند اما اموزش آن‌ها با حرفه‌شان در محیط کار تناسب ندارد و این مسئله را باید با کمک نظام پزشکی برطرف کرد.
می‌خواهند سلامت کالا باشد نه حق مردم
مهدیه پوریزدان پناه، پزشک و دکترای تخصصی تغذیه گفت: «سلامت حق مردم است اما مثلثی وجود دارد که سلامت را به کالا تبدیل کرده است.»
او ادامه داد: «یکی از ضلعهای این مثلث از بین بردن کرامت پزشکان است، دلیل آن افزایش ظرفیت‌های پزشکی و پایین ماندن تعرفه‌ها است. همچنین ورود سرمایه‌گذاران غیرحرفه‌ای به موضوع سلامت، ورود دانشگاه‌های غیرانتفاعی و رونق طب سنتی و اسلامی غیرآکادمیک، که بازاری برای خود درست کرده و سود برای خودشان درست می‌کنند کمک کرده سلامت تبدیل به کالا شود.»
پوریزدان پناه بیان کرد: «این روزها تقاضای القایی به لطف بازار تجاری حوزه سلامت شدید شده است و این هم یکی دیگر از ضلعهای کالایی شدن سلامت است، در این وضعیت نگرانی عمده این است که این سه ضلع سلامت را به بازار تجاری پرسود تبدیل می‌کنند و نیاز است با قوانین و اسناد بالادستی به این شرایط پایان داده شود.»
کاهش تعرفه پزشکی به نفع مردم نیست
سید امیر پاشا طبائیان، متخصص کبد و عضو دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: «بزرگترین چالش نظام سلامت تعرفه‌ها است و تا زمانی که تعرفه‌ها واقعی نشود، مشکلات جامعه پزشکی و مردم حل نخواهد شد.»
او ادامه داد: «اگر سیاستگذاران فکر کنند کم کردن تعرفه‌ها خدمت به مردم است، اشتباه می‌کنند، مشکل ما عمق پوشش بیمه‌ها است و پوشش گسترده بیمه همراه با افزایش تعرفه‌ها می‌تواند مشکلات را حل کند. در سال‌های گذشته تعرفه‌ها متناسب با تورم افزایش نیافته و گاهی صفر بوده است. اگر تعرفه‌ها متناسب با تورم افزایش داشت، مشکلات حل می‌شد.»
درمان و سلامت وظیفه دولت‌ها است
احمد اسفندیاری، پزشک عمومی گفت: «نباید درباره سلامت شعاری صحبت کرد. درمان و سلامت وظیفه حاکمیت و دولت‌ها است. دولت باید سهم خود را از درمان بپردازد تا مردم گرفتار نشوند. نه پزشکان و نه مردم از وضعیت سلامت کشور راضی نیستند چرا که دولت وظیفه خود را به خوبی انجام نمی‌دهد.»
او ادامه داد: «نظام پزشکی باید به عنوان مطالبه‌گر جدی ورود کند تا مسائل سلامت مردم حل شود. دولت به تأمین اجتماعی بدهکار است و دوستان در نظام پزشکی می‌توانند راهکارهای اساسی ارائه دهند. مشکل نظام پزشکی‌عدم شفافیت است؛ نظام پزشکی بیش از سیصد هزار عضو دارد که حدود دویست هزار نفر حق عضویت پرداخت می‌کنند. یک پزشک عمومی وقتی حق عضویت می‌دهد می‌پرسد چه خدمتی دریافت می‌کند؛ بنابراین باید حسابرسی شفاف شود. مشکلات امروز بیشتر مربوط به کمبود پزشکان متخصص است، نه پزشکان عمومی. اگر به رشته‌های تخصصی توجه شود، پزشکان عمومی هم به تخصص روی می‌آورند.»
افزایش ظرفیت پزشکی به ضرر مردم است
مجید دل‌آور، پزشک عمومی گفت: «در سال‌های اخیر جامعه پزشکی مظلوم واقع شده است. یکی از مشکلات واقعی نبودن تعرفه‌های مناسب است، عدم تعهد بیمه‌ها سبب شده حق پزشکان ضایع شود.»
او ادامه داد: «برخی تصمیمات به ضرر جامعه پزشکی است. افزایش ظرفیت پزشکی بدون فراهم شدن زیرساخت‌ها سبب کاهش کیفیت آموزشی دانشجویان شده و دود آن به چشم مردم می‌رود. نظام پزشکی می‌تواند با رایزنی این مشکلات را کاهش دهد و تصمیمات اشتباه کمتری بگیرد.»