احترام به حقوق همسایه‌ها؛ شنیدن کمتر، آرامش بیشتر

با گسترش آپارتمان‌نشینی، مفهوم هم‌زیستی مسالمت‌آمیز به یک ضرورت فرهنگی تبدیل شده است. دیگر دیوارها آن‌قدر نازک‌اند که بی‌توجهی یک نفر می‌تواند خواب و آرامش طبقه‌ای دیگر را بر هم بزند. حالا بیش از همیشه، احترام به حقوق همسایه‌ها به نشانه‌ای از بلوغ شهروندی بدل شده است.

سر و صدا، اصلی‌ترین عامل نارضایتی در میان ساکنان مجتمع‌هاست. تلویزیون بلند، بسته شدن درها با شدت، جابه‌جایی مداوم وسایل و مهمانی‌های شبانه، همه می‌توانند سکوت ساختمان را بشکنند. در آپارتمان‌ها باید آموخت که صدا، حق مشترک همه است. هرچه کمتر شنیده شویم، بیشتر احترام گذاشته‌ایم.

احترام به همسایه‌ها فقط در سکوت خلاصه نمی‌شود. همدلی و درک موقعیت دیگران نیز بخشی از فرهنگ شهروندی است. در شهری با ساختار اجتماعی متنوع همچون کرمانشاه، شاید همسایه‌ شما سالمند، بیمار یا مادر نوزادی باشد که به آرامش بیشتری نیاز دارد. فهمیدن همین جزئیات، نشانه بلوغ فرهنگی است.

از سوی دیگر، لازم است ساکنان ساختمان‌ها برای کنترل اختلافات احتمالی، شیوه گفت‌وگوی محترمانه را جایگزین واکنش‌های عصبی کنند. گفت‌وگو به‌جای جدل، تفاهم به‌جای تهدید، همان مسیری است که از یک ساختمان آرام، شهری آرام‌تر می‌سازد.

آموزش احترام به دیگران باید از خانه آغاز شود. کودکان در محیط آپارتمان، اولین درس‌های شهروندی خود را از والدین می‌آموزند. یاد دادن این‌که دویدن در راه‌پله، فریاد زدن یا بازی با وسایل پرصدا می‌تواند باعث آزار دیگران شود، ساده‌ترین و مؤثرترین گام برای ساختن آینده‌ای فرهنگی‌تر است.

تشکیل جلسات منظم، تنظیم قوانین مشترک و تعیین «ساعت سکوت» از جمله اقداماتی است که می‌تواند نظم اجتماعی در آپارتمان‌ها را تقویت کند. اجرای این تصمیمات اگر با احترام متقابل و همکاری جمعی همراه باشد، نه تنها از بروز تنش جلوگیری می‌کند بلکه احساس تعلق به جمع را نیز در میان ساکنان افزایش می‌دهد.

در نهایت، فرهنگ آپارتمان‌نشینی یعنی درک این حقیقت ساده که «آرامش من، در گرو آرامش دیگری است». اگر شهروندان بیاموزند شنیدن کمتر گاهی به معنای احترام بیشتر است، کرمانشاه می‌تواند الگویی از شهر آرام، فرهنگی و انسانی باشد؛ شهری که در آن سکوت، نشانه شعور اجتماعی است نه سردی روابط.