صدای خاموش نسل جوان؛ از افسردگی تا خودکشی

در خیابانی خلوت، نیمه‌شب، صدای آرام کسی که می‌گریست شنیده می‌شد. جوانی ۲۳ ساله روی پل نشسته بود و به آب نگاه می‌کرد. او «امیر» بود؛ دانشجوی بااستعداد و محبوبی که هیچ‌کس نمی‌دانست در پشت لبخندهایش چه طوفانی جریان دارد. چند دقیقه بعد، با تلفن دوستش نجات یافت اما این حادثه نشان داد که چه بحرانی در جان بسیاری از جوانان پنهان است. امیر فقط یک نمونه است از هزاران جوانی که در سکوت، با دردهای پنهان خود دست‌وپنجه نرم می‌کنند و گاه به تصمیم‌های تلخ می‌رسند.

خودکشی در میان جوانان پدیده‌ای پیچیده است که دلایل متعددی دارد. فشارهای اقتصادی، بیکاری و ناامیدی از آینده می‌توانند نقش مهمی در این تصمیمات داشته باشند. بسیاری از جوانان در مواجهه با این فشارها احساس بی‌قدرتی و بی‌پناهی می‌کنند.

از سوی دیگر، افسردگی و مشکلات روانی درمان‌نشده از مهم‌ترین دلایل خودکشی در نسل جوان هستند. بسیاری از این افراد هرگز به مراکز مشاوره مراجعه نمی‌کنند یا حتی مشکل خود را با خانواده در میان نمی‌گذارند. این سکوت، آنها را به سمت انتخاب‌های خطرناک سوق می‌دهد.

یکی دیگر از عوامل مهم، بحران هویت است. جوانانی که در دوران بلوغ و اوایل جوانی با مسائل فرهنگی، اجتماعی یا خانوادگی شدید مواجه می‌شوند، در صورت نداشتن حمایت کافی، به شدت آسیب‌پذیر می‌شوند. فشارهای اجتماعی، مقایسه خود با دیگران در شبکه‌های اجتماعی و احساس ناکامی در رسیدن به استانداردهای تحمیلی نیز این بحران را تشدید می‌کند.

در روایت امیر، او سال‌ها درگیر فشارهای خانوادگی برای موفقیت تحصیلی بود. خودش می‌گفت: «احساس می‌کردم هر روز مسابقه‌ای است که نمی‌توانم برنده شوم». همین احساس شکست مداوم، او را به نقطه‌ای رساند که زندگی‌اش را بی‌ارزش ببیند. نجات او تنها به خاطر تماس به‌موقع یکی از دوستانش بود، اما همه این شانس را ندارند.

حمایت اجتماعی و وجود شبکه‌های حمایتی نقش اساسی در پیشگیری از خودکشی دارند. خانواده، دوستان، مشاوران و حتی گروه‌های اجتماعی می‌توانند نقطه اتکایی باشند که جوان را از سقوط نجات دهند. در کشورهای پیشرفته، خطوط تلفنی رایگان بحران روانی وجود دارد که جان هزاران نفر را نجات می‌دهد.

آموزش و آگاهی‌رسانی درباره سلامت روان در مدارس و دانشگاه‌ها نیز اهمیت زیادی دارد. اگر جوانان یاد بگیرند که چگونه احساسات خود را مدیریت کنند و در مواقع بحران کمک بگیرند، احتمال بروز رفتارهای خودکشی به‌طور چشمگیری کاهش می‌یابد.

در نهایت، باید فرهنگ گفت‌وگو درباره مسائل روانی را گسترش داد. سکوت و تابوها بزرگ‌ترین دشمنان جوانانی هستند که در حال جنگ با خودشان هستند. تنها با شنیدن، درک کردن و حمایت می‌توان از فاجعه‌های انسانی مانند خودکشی جلوگیری کرد. امیر امروز زنده است و حالا خودش داوطلبانه در یک گروه حمایت روانی کار می‌کند؛ تا دیگران را از تصمیمی که خودش یک قدم با آن فاصله داشت، بازدارد.