بیانیه پیش‌نویس اجلاس عربی - اسلامی درباره تجاوز اسرائیل به دولت قطر
تهران - ایرنا - کشورهای شرکت کننده در اجلاس فوق العاده عربی - اسلامی درباره تجاوز اسرائیل به دولت قطر پس از پایان کار خود بیانیه ای را در ۲۵ بند منتشر کردند.
بیانیه پیش‌نویس اجلاس فوق العاده عربی - اسلامی درباره تجاوز اسرائیل به دولت قطر به شرح ذیل است:
ما، رهبران کشورها و دولت‌های عضو اتحادیه کشورهای عربی و سازمان همکاری اسلامی، امروز دوشنبه، ۲۲ ربیع‌الاول ۱۴۴۷ هجری قمری مصادف با ۱۵ سپتامبر ۲۰۲۵، به دعوت کریمانه و تحت ریاست عالی‌جناب شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر دولت قطر، در پایتخت قطر، دوحه، گرد هم آمدیم. هدف از این نشست، بحث در مورد تجاوز اسرائیل علیه دولت قطر و اعلام موضع واحد ما در محکومیت آن و همبستگی کامل ما با دولت برادر قطر است.
مراتب سپاس و قدردانی عمیق خود را از عالی‌جناب شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر دولت قطر، برای میزبانی سخاوتمندانه و از دولت برادر قطر برای سازماندهی عالی این نشست ابراز می‌کنیم.
با تکیه بر اصول منشورهای اتحادیه کشورهای عربی و سازمان همکاری اسلامی و با یادآوری اصول اساسی منشور ملل متحد، به ویژه ماده ۲(۴) که تهدید یا استفاده از زور علیه تمامیت ارضی یا استقلال سیاسی هر کشوری را ممنوع می‌کند، و با یادآوری تمام قطعنامه‌های مرتبط که توسط سازمان همکاری اسلامی و اتحادیه کشورهای عربی طی دهه‌های گذشته به تصویب رسیده است، که تجاوز به کشورهای عضو را رد کرده و همبستگی عربی و اسلامی و امنیت کشورهای عربی و اسلامی را در برابر تهدیدات خارجی، از جمله تهدیدات مرتبط با مسئله فلسطین، تأیید می‌کند، گرد هم آمده‌ایم.
با تأکید مجدد بر تعهد تزلزل‌ناپذیر خود به حاکمیت، استقلال، و امنیت تمامی کشورهای عضو اتحادیه کشورهای عربی و سازمان همکاری اسلامی، و با یادآوری وظیفه جمعی خود برای پاسخ به این تجاوز در دفاع از امنیت مشترک‌مان، مجدداً قاطعانه هرگونه تعرض به امنیت هر یک از کشورهایمان را رد می‌کنیم. ما هرگونه تجاوزی را که آن‌ها را هدف قرار دهد، به شدت محکوم کرده و بر همبستگی مطلق و پایدارمان در مقابله با هر آنچه امنیت و ثبات آن‌ها را تهدید می‌کند، تأکید می‌کنیم.
با توجه به نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل متحد که در ۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵ برگزار شد و در آن اجماع بر محکومیت حمله اسرائیل به عنوان نقض صلح و امنیت بین‌المللی حاصل شد، و با استقبال از بیانیه مطبوعاتی صادر شده توسط شورا، که حمله را محکوم کرد، با دولت قطر ابراز همبستگی نمود، و از نقش حیاتی قطر در تلاش‌های میانجی‌گری در منطقه، در کنار مصر و ایالات متحده، حمایت کرد، و احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی دولت قطر را مطابق با اصول منشور سازمان ملل متحد تأیید کرد، ما تأکید می‌کنیم که نبود پاسخگویی بین‌المللی و سکوت جامعه بین‌المللی در برابر نقض‌های مکرر اسرائیل، این رژیم را برای پافشاری بر تجاوزات خود و تثبیت بیشتر نقض‌های فاحش قوانین بین‌المللی و مشروعیت بین‌المللی جسور کرده است. این وضعیت، سیاست مصونیت از مجازات را تداوم بخشیده، نظام عدالت بین‌المللی را تضعیف کرده و تهدیدی مستقیم برای صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی به شمار می‌رود.
با تأکید مجدد بر حمایت مطلق خود از دولت برادر قطر، امنیت، ثبات، حاکمیت و ایمنی شهروندانش، ما موضع واحد خود را در مقابله با این تجاوز اعلام می‌کنیم. این تجاوز را نقض فاحش حاکمیت قطر، تخطی آشکار از قوانین بین‌المللی و تهدیدی جدی برای صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی می‌دانیم.
ما بدین وسیله تصمیم می‌گیریم:
۱ - مجدداً تأکید کنیم که تجاوز وحشیانه و آشکار اسرائیل علیه دولت برادر قطر و اقدامات تجاوزکارانه مستمر اسرائیل، از جمله جنایات نسل‌کشی، پاکسازی قومی، گرسنگی دادن و محاصره، و همچنین فعالیت‌های شهرک‌سازی و سیاست‌های توسعه‌طلبانه، چشم‌انداز صلح و همزیستی مسالمت‌آمیز در منطقه را تضعیف می‌کند.
۲ - به شدیدترین وجه ممکن، حمله بزدلانه و غیرقانونی اسرائیل در ۹ سپتامبر ۲۰۲۵ به یک محله مسکونی در پایتخت قطر، دوحه، را محکوم کنیم. این حمله شامل تأسیسات مسکونی تعیین‌شده توسط دولت برای میزبانی هیئت‌های مذاکره‌کننده در چارچوب تلاش‌های متعدد میانجی‌گری قطر، و همچنین تعدادی از مدارس، مهدکودک‌ها، و هیئت‌های دیپلماتیک بود. این حمله منجر به شهادت یک شهروند قطری و زخمی شدن تعدادی از غیرنظامیان شد. این حمله یک اقدام فاحش تجاوزکارانه علیه یک کشور عربی و اسلامی و عضو سازمان ملل متحد است، که نشان‌دهنده یک تشدید جدی و آشکارکننده ماهیت تجاوزکارانه دولت افراطی اسرائیل است و به سوابق جنایتکارانه این رژیم که صلح و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی را تهدید می‌کند، می‌افزاید.
۳ - همبستگی مطلق خود را با دولت قطر در برابر این تجاوز، که تجاوز به تمامی کشورهای عربی و اسلامی محسوب می‌شود، مجدداً تأیید کنیم. و قاطعانه در کنار قطر در تمام اقداماتی که ممکن است در پاسخ به این تجاوز خیانت‌کارانه اسرائیل برای حفظ امنیت، حاکمیت، ثبات، و ایمنی شهروندان و ساکنانش، مطابق با منشور سازمان ملل متحد، اتخاذ کند، بایستیم.
۴ - مجدداً تأکید کنیم که این تجاوز به خاک قطر، کشوری که به عنوان میانجی اصلی در تلاش‌ها برای تضمین آتش‌بس و پایان دادن به جنگ در غزه و آزادی گروگان‌ها و زندانیان عمل می‌کند، یک تشدید جدی و حمله به تلاش‌های دیپلماتیک برای بازگرداندن صلح است. چنین حمله‌ای به یک مکان بی‌طرف برای میانجی‌گری، نه تنها حاکمیت قطر را نقض می‌کند، بلکه روند میانجی‌گری و صلح‌سازی بین‌المللی را نیز تضعیف می‌کند. اسرائیل مسئولیت کامل این حمله را بر عهده دارد.
۵ - موضع متمدنانه، عاقلانه و مسئولانه اتخاذ شده توسط دولت قطر در مقابله با این حمله خیانت‌کارانه، پایبندی قاطع آن به قوانین بین‌المللی، و اصرار آن بر حفظ حاکمیت و امنیت و دفاع از حقوق خود از طریق تمامی ابزارهای مشروع را تحسین کنیم.
۶ - از تلاش‌های کشورهای درگیر در میانجی‌گری، به ویژه دولت قطر، جمهوری عربی مصر، و ایالات متحده آمریکا، برای پایان دادن به تجاوز به نوار غزه حمایت کنیم. در این راستا، نقش سازنده قطر و تلاش‌های میانجی‌گری ارزشمند آن را با تأثیرات مثبت در حمایت از تلاش‌ها برای برقراری امنیت، ثبات، و صلح تأیید کنیم. از ابتکارات متعدد قطر در سطوح منطقه‌ای و بین‌المللی، به ویژه در زمینه‌های کمک‌های بشردوستانه و حمایت از آموزش در کشورهای در حال توسعه و فقیر، که جایگاه آن را به عنوان یک شریک فعال و حامی صلح و توسعه در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی افزایش می‌دهد، تمجید کنیم.
۷ - مجدداً تأکید کنیم که هرگونه تلاش برای توجیه این تجاوز تحت هر بهانه‌ای را قاطعانه رد می‌کنیم. همچنین تأکید کنیم که این حمله یک نقض آشکار قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد است، که مستقیماً تلاش‌های در حال انجام میانجی‌گری برای توقف تجاوز به نوار غزه و تلاش‌های جدی برای دستیابی به یک راه‌حل سیاسی عادلانه و جامع را تضعیف می‌کند که به اشغال پایان داده و حقوق غیرقابل انکار مردم فلسطین را تضمین می‌کند.
۸ - تهدیدات مکرر اسرائیل مبنی بر هدف قرار دادن مجدد احتمالی دولت قطر، یا هر کشور عربی یا اسلامی دیگر را قاطعانه رد کنیم، این تهدیدات را تحریک‌آمیز و یک تشدید جدی که صلح و امنیت بین‌المللی را تهدید می‌کند، می‌دانیم، و از جامعه بین‌المللی می‌خواهیم که آن‌ها را به شدیدترین وجه ممکن محکوم کرده و اقدامات بازدارنده برای توقف آن‌ها اتخاذ کند.
۹ - از تصویب قطعنامه با عنوان "چشم‌انداز مشترک برای امنیت و همکاری در منطقه" توسط شورای اتحادیه کشورهای عربی در سطح وزرا استقبال کنیم. در این زمینه، مجدداً بر مفهوم امنیت جمعی و سرنوشت مشترک کشورهای عربی و اسلامی، ضرورت وحدت در مواجهه با چالش‌ها و تهدیدات مشترک، و اهمیت آغاز اجرای سازوکارهای لازم تأکید می‌کنیم. ما تأکید می‌کنیم که هرگونه ترتیبات منطقه‌ای آینده باید اصول قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل متحد، روابط حسن هم‌جواری، احترام به حاکمیت، عدم مداخله در امور داخلی کشورها، برابری حقوق و وظایف بدون ترجیح یک کشور بر دیگری، حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات، و خودداری از استفاده از زور را در بر گیرد، در حالی که بر ضرورت پایان دادن به اشغال اسرائیل در تمامی سرزمین‌های عربی، تشکیل دولت فلسطین در مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷، و عاری کردن خاورمیانه از سلاح‌های هسته‌ای و تمامی سلاح‌های کشتار جمعی تأکید می‌کنیم.
۱۰ - مجدداً بر ضرورت مقابله با طرح‌های اسرائیل برای تحمیل یک واقعیت جدید در منطقه، که تهدیدی مستقیم برای ثبات و امنیت منطقه‌ای و بین‌المللی است، و ضرورت مقاومت در برابر آن‌ها تأکید کنیم.
۱۱ - مجدداً هرگونه تلاش اسرائیل برای جابه‌جایی اجباری مردم فلسطین را، تحت هر بهانه یا عنوانی، از سرزمین‌های اشغالی ۱۹۶۷ محکوم کنیم، و این اقدامات را جنایت علیه بشریت، نقض فاحش قوانین بین‌المللی و حقوق بشردوستانه بین‌المللی، و یک سیاست پاکسازی قومی کاملاً مردود بدانیم. در این زمینه، بر ضرورت اجرای طرح بازسازی عربی-اسلامی، چه از نظر سیاسی و چه فنی، و آغاز هر چه سریع‌تر بازسازی نوار غزه تأکید می‌کنیم. از اهداکنندگان بین‌المللی می‌خواهیم که حمایت لازم را فراهم کرده و از مشارکت فعال آن‌ها در کنفرانس آتی بازسازی غزه که پس از تأمین آتش‌بس در قاهره برگزار خواهد شد، درخواست می‌کنیم.
۱۲ - سیاست‌های اسرائیل را که باعث یک فاجعه انسانی بی‌سابقه شده است، محکوم کنیم. در این سیاست‌ها، محاصره، گرسنگی دادن، و محروم کردن غیرنظامیان از غذا و دارو به عنوان سلاح جنگی علیه مردم فلسطین استفاده می‌شود، که نقض فاحش حقوق بشردوستانه بین‌المللی و کنوانسیون‌های ژنو است. تأکید می‌کنیم که این اقدامات یک جنایت جنگی تمام‌عیار است که نیازمند اقدام فوری بین‌المللی برای پایان دادن به آن‌ها و تضمین ورود فوری، امن، و بدون مانع کمک‌های بشردوستانه به تمامی بخش‌های سرزمین‌های اشغالی فلسطین است.
۱۳ - در مورد پیامدهای فاجعه‌بار هرگونه تصمیم اسرائیل، به عنوان قدرت اشغالگر، برای الحاق هر بخشی از سرزمین‌های اشغالی فلسطین هشدار می‌دهیم، و چنین اقدامی را به عنوان حمله‌ای آشکار به حقوق تاریخی و قانونی مردم فلسطین، نقض منشور ملل متحد، اصول قوانین بین‌المللی، و قطعنامه‌های مرتبط سازمان ملل، و به عنوان باطل‌کننده تمامی تلاش‌ها برای دستیابی به یک صلح عادلانه و جامع در منطقه رد می‌کنیم.
۱۴ - مجدداً بر ضرورت اقدام فوری جامعه بین‌المللی برای توقف تجاوزات مکرر اسرائیل در منطقه و توقف نقض‌های مداوم آن علیه حاکمیت، امنیت، و ثبات کشورها تأکید می‌کنیم. این اقدام باید در چارچوب احترام به قوانین بین‌المللی و قطعنامه‌های مشروعیت بین‌المللی مرتبط باشد. همچنین در مورد پیامدهای جدی عدم اقدام مستمر بین‌المللی در مهار تجاوزات اسرائیل، از جمله تجاوز آن علیه دولت برادر قطر، حمله وحشیانه و تشدید شده آن به نوار غزه، اقدامات غیرقانونی شهرک‌سازی آن در کرانه باختری، از جمله قدس شرقی، و تجاوزات مستمر آن علیه کشورهای منطقه، از جمله جمهوری لبنان، جمهوری عربی سوریه و جمهوری اسلامی ایران، هشدار می‌دهیم. تمامی این موارد نقض‌های فاحش قوانین بین‌المللی و نقض‌های آشکار حاکمیت کشورها است.
۱۵ - از تمامی کشورها می‌خواهیم که تمامی اقدامات قانونی و مؤثر ممکن را برای جلوگیری از ادامه اقدامات اسرائیل علیه مردم فلسطین اتخاذ کنند. این اقدامات شامل حمایت از تلاش‌ها برای پایان دادن به مصونیت آن از مجازات، پاسخگو کردن آن برای نقض‌ها و جنایاتش، اعمال تحریم‌ها علیه آن، تعلیق تأمین، انتقال، یا عبور تسلیحات، مهمات، و مواد نظامی از جمله اقلام با کاربرد دوگانه، بازبینی روابط دیپلماتیک و اقتصادی با آن، و آغاز اقدامات حقوقی علیه آن است.
۱۶ - از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی می‌خواهیم که بررسی کنند که آیا عضویت اسرائیل در سازمان ملل متحد با منشور آن سازگار است یا خیر، با توجه به نقض‌های آشکار شرایط عضویت و نادیده گرفتن مداوم قطعنامه‌های سازمان ملل، و تلاش‌های هماهنگ با هدف تعلیق عضویت اسرائیل در سازمان ملل متحد را هماهنگ کنند.
۱۷ - مجدداً بر اهمیت پایبندی به مشروعیت بین‌المللی و قطعنامه‌های مرتبط سازمان ملل به عنوان مرجع اساسی برای دستیابی به صلح و امنیت بین‌المللی تأکید کنیم. و لفاظی‌های اسرائیل را که از اسلام‌هراسی برای توجیه ادامه نقض‌های خود و پیگیری سیاست‌هایی خارج از قوانین بین‌المللی سوءاستفاده می‌کند و آن را ترویج می‌دهد، رد کنیم. این اقدامات شامل پروژه‌های جاری نابودی و شهرک‌سازی در کرانه باختری و همچنین تلاش برای مخدوش کردن وجهه کشورهای عربی و اسلامی است.
۱۸ - از تصویب «اعلامیه نیویورک» توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در مورد اجرای راه‌حل دو کشوری و تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی، به عنوان یک بیان روشن از اراده بین‌المللی در حمایت از حقوق مشروع مردم فلسطین، که در رأس آن‌ها حق آن‌ها برای تشکیل دولت مستقل خود در مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷ با پایتختی قدس شرقی است، استقبال کنیم. و از تلاش‌های پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری فرانسه که به تصویب این اعلامیه کمک کردند، تمجید کنیم.
۱۹ - با استقبال از برگزاری "کنفرانس راه‌حل دو کشوری" به ریاست مشترک پادشاهی عربستان سعودی و جمهوری فرانسه، که قرار است در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۵ در نیویورک برگزار شود، خواستار تلاش‌های هماهنگ جامعه بین‌المللی برای تضمین به رسمیت شناختن گسترده دولت مستقل فلسطین با پایتختی قدس شرقی هستیم.
۲۰ - نقش محوری نمایندگان کشورهای عربی و اسلامی عضو شورای امنیت، که در رأس آن‌ها الجزایر، سومالی، و پاکستان قرار دارند، در دفاع از مسئله فلسطین، پایان دادن به تجاوز اسرائیل به نوار غزه، تأمین آتش‌بس، و دستیابی به عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل را تحسین کنیم. همچنین از مشارکت مؤثر آن‌ها در درخواست و تضمین برگزاری جلسه اضطراری شورای امنیت که به بررسی تجاوز اسرائیل علیه دولت قطر اختصاص داشت، قدردانی می‌کنیم.
۲۱ - مجدداً بر حمایت از قیمومیت تاریخی هاشمی که توسط اعلی‌حضرت ملک عبدالله دوم بن الحسین بر اماکن مقدس اسلامی و مسیحی در اورشلیم اعمال می‌شود، تأکید می‌کنیم. این قیمومیت در توافق‌نامه امضا شده بین اعلی‌حضرت ملک عبدالله دوم و عالی‌جناب محمود عباس، رئیس دولت فلسطین، در ۳۱ مارس ۲۰۱۳ تأیید شده است.
همچنین تأیید می‌کنیم که مسجدالاقصی / حرم شریف، با تمام مساحت ۱۴۴۰۰۰ متر مربعی خود، مکانی برای عبادت منحصراً برای مسلمانان است و اداره اوقاف اورشلیم و امور مسجدالاقصی، وابسته به وزارت اوقاف اردن، تنها مرجع قانونی است که صلاحیت انحصاری اداره مسجدالاقصی، نگهداری از آن و تنظیم ورود به آن را دارد.
۲۲ - مجدداً بر ضرورت توانمندسازی فلسطینیان در اورشلیم برای استوار ماندن در سرزمین خود و حمایت از کمیته قدس به ریاست اعلی‌حضرت ملک محمد ششم پادشاهی مراکش و بازوی اجرایی آن، «بیت مال القدس الشریف»، تأکید کنیم.
۲۳ - مجدداً تأکید کنیم که صلح عادلانه، جامع، و پایدار در خاورمیانه با نادیده گرفتن مسئله فلسطین، نادیده گرفتن حقوق مردم فلسطین، یا از طریق خشونت و هدف قرار دادن میانجی‌گران به دست نمی‌آید، بلکه از طریق پایبندی به طرح صلح عربی و قطعنامه‌های مرتبط مشروعیت بین‌المللی محقق خواهد شد. در این راستا، از جامعه بین‌المللی، به ویژه شورای امنیت، می‌خواهیم که مسئولیت‌های قانونی و اخلاقی خود را در پایان دادن به اشغال اسرائیل و تعیین یک جدول زمانی الزام‌آور برای آن منظور بر عهده بگیرد.
۲۴ - به کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی که عضو اساسنامه رم دادگاه کیفری بین‌المللی هستند، اختیار دهیم که مطابق با تعهدات خود بر اساس قوانین بین‌المللی و در صورت لزوم، تمامی اقدامات ممکن را در چارچوب‌های قانونی داخلی خود برای حمایت از اجرای حکم‌های بازداشت صادر شده توسط دادگاه کیفری بین‌المللی در ۲۱ نوامبر ۲۰۲۴ علیه مرتکبین جنایات علیه مردم فلسطین اتخاذ کنند. همچنین از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی می‌خواهیم که تلاش‌های دیپلماتیک، سیاسی، و حقوقی را برای تضمین پایبندی اسرائیل، به عنوان قدرت اشغالگر، به تعهدات الزام‌آور خود بر اساس اقدامات موقت صادر شده توسط دیوان بین‌المللی دادگستری در ۲۶ ژانویه ۲۰۲۴ در پرونده مربوط به «اجرای کنوانسیون پیشگیری و مجازات جنایت نسل‌کشی در نوار غزه» به کار گیرند.
۲۵- مراتب قدردانی عمیق خود را از دولت قطر، امیر، دولت، و مردم آن، و به ویژه عالی‌جناب شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، به خاطر تلاش‌های خستگی‌ناپذیر آن‌ها در میزبانی و سازماندهی نشست‌های این اجلاس با خردمندی و دیدگاه استراتژیک، و برای تسهیلات و منابع فراهم شده برای تضمین موفقیت آن، ابراز می‌کنیم. ما نقش فعال قطر را در ترویج روحیه مشورت و اجماع میان کشورهای عضو، و مشارکت‌های ملموس آن در حمایت از روند اقدام مشترک، که بازتاب تعهد ثابت آن به تقویت همبستگی و وحدت است، بسیار ارزشمند می‌دانیم.