مدل موی افسردگی: یک ترند بحث‌برانگیز یا اعتراض به استانداردهای زیبایی؟
مدل موی افسردگی یا «دِپرشن هیراستایل» (Depression Hairstyle) یکی از ترندهای بحث‌برانگیز سال ۲۰۲۵ است که هم در دنیای مد و زیبایی و هم در میان کاربران شبکه‌های اجتماعی توجه زیادی را به خود جلب کرده است.
این مدل مو، با الهام از ظاهری «آشفته»، «بی‌حال» و «بی‌انرژی»، در ظاهر ساده به نظر می‌رسد اما پشت آن مفاهیم فرهنگی، اجتماعی و روان‌شناختی پیچیده‌ای نهفته است.
ویژگی‌های ظاهری مدل موی افسردگی
مدل موی افسردگی تلاشی است برای نمایش نوعی بی‌تفاوتی آگاهانه نسبت به انتظارات رایج از زیبایی و نظم. ویژگی‌های آن شامل موارد زیر است:
- موهای چرب یا مرطوب: استفاده از ژل یا روغن برای القای این حس که چند روز است مو شسته نشده.
- عدم حالت‌دهی مصنوعی: موها به همان شکل طبیعی خود باقی می‌مانند، بدون استفاده از سشوار، اتوی مو یا بیگودی.
- شلختگی عامدانه: مدل به گونه‌ای طراحی می‌شود که انگار فرد تازه از خواب بیدار شده یا ساعت‌ها از خانه بیرون نرفته است.
- حالت افتاده و بی‌جان مو: موها اغلب دور صورت یا روی پیشانی ریخته‌اند و به نوعی «بی‌حوصله» به نظر می‌رسند.
- ظاهر منجمد در زمان: نوعی بی‌حرکتی در ظاهر که حس ایستایی و رکود روانی را منتقل می‌کند.
پیام پنهان: «من اهمیت نمی‌دهم اما هنوز جذابم» یکی از دلایل محبوبیت این ترند، مفهومی است که در پس ظاهر آن نهفته است: «من نسبت به ظاهر و قضاوت‌های اجتماعی بی‌اهمیتم، اما هنوز به طریقی جذاب و خاص به نظر می‌رسم.»
این نگاه، ریشه در فرهنگ معاصر دارد که در آن نوعی «بی‌تفاوتیِ شیک» (Chic Apathy) به‌عنوان فرم جدیدی از زیبایی و اعتماد به‌نفس عرضه می‌شود. ظاهر خسته، ژولیده یا نامرتب نه‌تنها نشانه‌ای از افسردگی نیست، بلکه از نگاه برخی کاربران، بیانگر فردی است که فراتر از انتظارات ظاهری جامعه عمل می‌کند.
انتقادها: زیباسازی بیماری روانی؟
با وجود محبوبیت این سبک در شبکه‌های اجتماعی، منتقدان آن را نوعی رمانتیزه کردن بیماری روانی می‌دانند. برخی روان‌شناسان و فعالان حوزه سلامت روان هشدار داده‌اند که این ترند ممکن است افسردگی واقعی را بی‌اهمیت یا حتی «مد» جلوه دهد، ممکن است باعث شود افراد علائم افسردگی را نادیده بگیرند یا آن را با ظاهری «جذاب» اشتباه بگیرند. بازنمایی ظاهری بیماری روانی بدون درک واقعی از آن، می‌تواند به عادی‌سازی رنج روانی و کاهش همدلی اجتماعی منجر شود.
در فضای مجازی هشتگ‌هایی مانند #DepressionHair یا #SadGirlAesthetic در پلتفرم‌هایی مثل اینستاگرام، تیک‌تاک و پینترست به‌سرعت وایرال شده‌اند. این ترند به‌ویژه میان نسل Z و کاربران جوانی که تمایل دارند با مفاهیم ضدفرهنگ (anti-establishment) یا بیان شخصی از طریق ظاهر خود بازی کنند، محبوب شده است.
جمع‌بندی
مدل موی افسردگی، در ظاهر یک مدل موی ساده و بی‌دردسر است، اما نماد پیچیده‌ای از مفاهیم روانی، اجتماعی و فرهنگی معاصر به شمار می‌رود. از یک سو می‌تواند نوعی اعتراض به استانداردهای سخت‌گیرانه‌ی زیبایی باشد و از سوی دیگر، ممکن است به‌طور ناخودآگاه به بی‌اهمیت جلوه دادن سلامت روان دامن بزند.
مانند بسیاری از ترندها، انتخاب آگاهانه و داشتن درک درست از ریشه‌ها و پیامدهای آن، می‌تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند. اینکه با مدل مو چیزی فراتر از ظاهر را بیان کنیم، جذاب است اما مهم‌تر آن است که درد را به جای زیباسازی، درمان کنیم.