بازگشت رشد به قاره سبز؛ اروپا از طوفان ترامپ میگذرد؟
اقتصاد اروپا در سه ماهه ابتدای سال 2025 رشد فراتر از انتظار 0.4 درصدی را ثبت کرد، با اینحال سیاستگذاران این کشور خود را برای مقابله با اثر سیاستهای تعرفهای ترامپ آماده میکنند.
اقتصاد منطقه یورو در ابتدای سال رشدی بیش از انتظارات را ثبت کرد، گرچه اثر تعرفههای ترامپ هنوز بهطور کامل در آن نمایان نشده است.
تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا در سه ماهه اول 2025 رشدی 0.4 درصدی را نسبت به سه ماهه قبل ثبت کرد، که دو برابر رشد اقتصادی ثبت شده در سه ماهه قبل بود. این درحالی است که تحلیلگران در نظرسنجی بلومبرگ، رشد اقتصادی آن را 0.2 درصدی تخمین زده بودند.
رشد اقتصادی قوی، چشم انداز ضعیف
این رشد اقتصادی به این معناست که منطقه یورو در طول پنج فصل گذشته تولید اقتصادی را افزایش داده است، به طوریکه دو اقتصاد بزرگ آن، آلمان و فرانسه، هر دو به رشد اقتصادی بازگشتهاند. با اینحال، نظرسنجی از کسبوکارها گویای ضعیف شدن آنهاست؛ مسالهای که عمدتا به دلیل نااطمینانی درباره سیاستهای دونالد ترامپ است، در حالیکه تاثیر واقعی تعرفهها نیز در آن تاثیرگذار خواهد بود.
فیلیپ لین، اقتصاددان ارشد بانک مرکزی اروپا هفته گذشته اعلام کرد که تنشهای تجاری احتمالا سبب ایجاد رکود در اتحادیه اروپا خواهد شد و تایید کرد که میزان توسعه اقتصادی بسیار کمتر از آنچه قبلا امید میرفت خواهد بود.
احتمال کاهش مجدد در نرخ بهره اروپا
او و همکارانش پس از هفتمین کاهش نرخ بهره که در اواسط ماه آوریل از سوی بانک مرکزی اروپا انجام شد درحال بررسی کاهش بیشتر در نرخ بهره هستند، چراکه برخی انتظار دارند تعرفههای ترامپ خسارت های ماندگاری را به اقتصاد اروپا وارد میکند. با اینحال، اکثر اعضای بانک مرکزی معتقدند که تورم امسال به طور پایدار به سمت هدف 2 درصدی باز خواهد گشت.
آلمان و فرانسه شاهد رشد تولید ناخالص داخلی 0.2 و 0.1 درصدی در سه ماهه نخست سال بودند، در حالیکه ایتالیا، رشد بالاتر از انتظار 0.3 درصدی را ثبت کرد.
آمارهای مثبت رشد در منطقه یورو
این هفته آمارهای مثبت در سراسر منطقه یورو مشاهده شد؛ برآوردها برای اسپانیا، هلند، بلژیک، اتریش و فنلاند نشان میدهد که تولید ناخالص داخلی بین 0.1 تا 0.6 درصد افزایش یافته است. با اینحال، چنین ارزیابی از سلامت اقتصاد اروپا بینش اندکی درباره نتایج تعرفههای آمریکا بر اقتصاد آن ایجاد میکند؛ تعرفههایی که بخش اعظم آنها در دوم آوریل اعلام شد. در این شرایط، نااطمینانی بسیاری در فضای اقتصادی وجود دارد، در حالی که بسیاری از تعرفهها اکنون متوقف شدهاند تا نتیجه مذاکرات روشن شود.
آمار جداگانهای نیز نشان داد که تورم فرانسه همزمان با ضعیف شدن اقتصاد این کشور، از 0.9 به 0.8 درصد در ماه آوریل کاهش یافته است، که پایینترین نرخ تورم از فوریه 2021 محسوب میشود و از احتمال کاهش نرخ بهره بانک مرکزی اروپا حمایت میکند.
چشم انداز تورم اروپا
انتظار می رود تورم اروپا در ماه آوریل به 2.1 درصد برسد، که گویای کاهش اندک نسبت به ماه قبل خواهد بود. با اینحال، تورم بنیادین، که ارقام پرنوسان چون انرژی را در نظر نمیگیرد احتمالا به 2.5 درصد افزایش خواهد یافت.
افزایش امیدها به اقتصاد آلمان
رشد مثبت تولید ناخالص داخلی آلمان یک امتیاز مثبت برای فردریش مرتس، صدراعظم جدید آلمان خواهد بود؛ در حالیکه صندوق بین المللی پول پیشبینی کرد اقتصاد این کشور در سال جاری رشدی نخواهد داشت. یواخیم ناگل، رئیس بانک مرکزی آلمان حتی درباره احتمال وقوع رکود اقتصادی برای سومین سال پیاپی در نتیجه سیاستهای تجاری ترامپ هشدار داد.
آلمان چندین سال است که از چالشهایی چون کاهش تقاضای جهانی، قطع شدن منابع انرژی روسیه، مقررات بیش از حد و کمبود کارگران ماهر رنج میبرد. با اینحال، به لطف برنامههای دولت جدید برای صرف صدها میلیون یورو برای تقویت دفاع و زیرساختها، امیدهایی ایجاد شده است.
اقتصاد شکننده فرانسه زیر سایه تهدیدهای تجاری ترامپ
در فرانسه نیز آشفتگی ناشی از تهدیدهای تجاری ترامپ سبب شد دولت پیشبینی خود از رشد اقتصادی کشور در سال 2025 را از 0.9 به 0.7 درصد کاهش دهد. باوجود ضعیف شدن اقتصاد، دولت فرانسه در تلاش برای مهار کسری بودجه، کاهش هزینه بیشتری را در دستور کار خود قرار داده است.
این کشور پیش از این نیز درگیر بحران تجاری بود؛ بحرانی که اجرای اقدامات مالی برای سال 2025 را به تاخیر انداخت و احتمال افزایش مالیاتها را در سایه نااطمینانی قرار داد. ارقام منتشر شده در روز چهارشنبه برای سه ماهه نخست سال، کاهش در سرمایهگذاری از سوی کسبوکارها، خانوارها و بخش عمومی و همچنین 0.7 درصد کاهش در صادرات را نشان میداد.
با اینحال، اریک لومبارد، وزیر دارایی فرانسه گفت که اقتصاد در مسیر دستیابی به پیشبینی رشد مندرج در بودجه امسال است.