صادرات مواد شیمیایی به کشورهای همسایه: مزیت‌های رقابتی و فرصت‌ها

به گزارش فرتاک نیوز؛ مواد اولیه شیمیایی نقش مهمی در اقتصاد جهانی دارند. از صنایع کشاورزی گرفته تا صنایع داروسازی و انرژی، کلیه صنایع به صادرات و واردات مواد شیمیایی وابسته هستند. اهمیت این حوزه نه تنها به ارزش اقتصادی صادرات، بلکه ناشی از تاثیر استراتژیک آن در توسعه صنعتی و تجارت بین المللی است. ایران به عنوان بزرگ‌ترین تامین‌کننده مواد شیمیایی در منطقه به کشورهای همسایه مانند ترکیه، افغانستان، عراق و ... صادرات دارد. در این مقاله به معرفی مهم‌ترین مقاصد صادراتی ایران پرداخته و مزیت‌های رقابتی ایران در حوزه صادرات را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

مزیت‌های راهبردی ایران در بازار صادرات مواد شیمیایی

مواد شیمیایی در تولید محصولات غذایی، محصولات دارویی و حتی محصولات آرایشی که به صورت روزمره از آنها استفاده می‌کنیم، نقش دارند. صادرات محصولات شیمیایی به کشورهایی که زیرساخت‌های لازم برای تولید را دارند، اجازه می‌دهد تا مواد ضروری را به سایر نقاط دنیا برسانند. به طور مثال، کودهای شیمیایی، پلیمرها و مواد اولیه محصولات دارویی اغلب برای تولید به تجهیزات تخصصی و فناوری‌های پیشرفته نیاز دارند. با صادرات مواد شیمیایی تولیدکنندگان به صنایع خارج از کشور کمک می‌کنند تا به محصولات شیمیایی با کیفیت بالا دسترسی داشته باشند.

ایران در حوزه صادرات به دلیل موقعیت جغرافیایی، منابع طبیعی فراوان و روابط تجاری منطقه‌ای دارای چندین مزیت رقابتی می‌باشد. این نقاط قوت در واقع ایران را به یک بازیگر اصلی در بازارهای مختلف به ویژه در خاورمیانه تبدیل نموده است.

• یکی از مهم‌ترین این مزیت‌ها منابع طبیعی، به ویژه در بخش انرژی و پتروشیمی است. ایران دارای بزرگترین ذخایر نفت و گاز طبیعی در دنیاست که مشتقات آن در بازارهای مختلف تقاضای بسیاری دارد. علاوه‌براین، صنایع شیمیایی در ایران بسیار قوی عمل کرده است و محصولات مورد نیاز برای تولید، ساخت‌وساز، کشاورزی و ... را با کیفیت بالا تولید و به کشورهای همسایه صادر نموده است. به طور مثال، در سال‌های اخیر صادرات سودا اش به بسیاری از کشورهای همسایه انجام شده و ارزآوری بسیاری داشته است.

• به لحاظ جغرافیایی، ایران یک موقعیت استراتژیک در منطقه دارد؛ این کشور با توجه به دسترسی به خلیج فارس و دریای خزر و همچنین وجود مرزهای مشترک با کشورهای دیگر، به یک قطب صنعتی برای تجارت تبدیل شده است. این موقعیت به ایران این امکان را می‌دهد تا محصولات تولیدی را به بازارهای همسایه مانند عراق، ترکیه، افغانستان و پاکستان صادر کند.

• وجود نیروی کار تحصیلکرده و ماهر هم یکی دیگر از مزیت‌های رقابتی است که قابلیت تولید محصولات جدید و باکیفیت را فراهم می‌نماید.

ایران طیف وسیعی از مواد اولیه شیمیایی را به کشورهای همسایه صادر کرده و ظرفیت خوبی را برای افزایش صادرات اثبات نموده است. به رغم چالش‌هایی مانند نوسانات اقتصادی و تحریم های بین‌المللی، ایران همچنان برای حفظ موقعیت خود در بازارهای جهانی سرمایه‌‌گذاری می‌کند و برنامه دارد. پیش‌بینی می‌شود بهبود روابط و گسترش صادرات محصولات غیرنفتی باعث افزایش صادرات و پیشرفت صنایع شیمیایی در سالیان آتی گردد.

با این وجود، صادرات پروسه پیچیده‌ای است که نیاز به تخصص و برنامه‌ریزی دقیق دارد. صادرکنندگان مواد شیمیایی باید استانداردهای بین‌المللی را رعایت کنند، مجوزهای لازم برای صادرات را دریافت کنند و مستندات مربوطه را به منظور جلوگیری از آسیب‌های زیست‌محیطی و ... تهیه نمایند.

صادرات مواد شیمیایی به کشورهای همسایه

 ایران با توجه به هزینه‌های تولید پایین، دسترسی آسان به بازارهای منطقه و توانایی تولید پایدار محصولات شیمیایی یکی از بهترین صادرکنندگان مواد شیمیایی است که در سالیان اخیر به بازارهای مختلفی ورود کرده است. در ادامه به معرفی برخی کشورهای همسایه که واردکننده مواد شیمیایی از ایران هستند، می‌پردازیم.

• ترکیه: ترکیه یکی از شرکای تجاری ایران در حوزه مواد شیمیایی است. نزدیکی ترکیه و زیرساخت‌های صنعتی مناسب باعث شده است این کشور یکی از مهم‌ترین مقاصد ایران برای صادرات مواد شیمیایی باشد.

• عراق: عراق به دلیل نیاز گسترده به مواد شیمیایی در صنعت ساختمان، محصولات دارویی و کشاورزی، یکی از بازارهای مهم صادراتی ایران در سال‌های اخیر بوده است.

• افغانستان: افغانستان از سالیان دور به ویژه در صنعت کشاورزی و صنایع شیمیایی به واردات مواد شیمیایی از ایران وابسته بوده و در حال حاضر هم یکی از مقاصد صادراتی ایران می‌باشد.

• امارات متحده عربی: امارات هم از طریق بنادر جنوبی مانند بندر عباس، یکی از مقاصد اصلی صادراتی ایران می‌باشد که در بسیاری موارد نقش واسطه در صادرات مجدد به سایر کشورها را ایفا می‌کند.

فرصت‌های موجود در حوزه صادرات مواد شیمیایی

در حال حاضر فرصت‌های بسیاری در حوزه صادرات مواد شیمیایی وجود دارد که باید به آنها توجه داشته باشید. با بکارگیری متدهای تولید جدید و ایجاد روابط قوی با مشتریان خارجی، صادرکنندگان می‌توانند تقاضای فزاینده برای مواد اولیه شیمیایی در سراسر جهان را تامین نمایند. بازار مواد اولیه شیمیایی در ایران فرصت‌های بسیاری را برای تولیدکنندگان و تامین‌کنندگان داخلی فراهم نموده است. برخی از این فرصت‌های کلیدی عبارتند از:

• افزایش تقاضای جهانی: رشد جمعیت، بالا رفتن استانداردهای زندگی و افزایش نیاز به محصولات غذایی به رشد بازار مواد شیمیایی کمک زیادی کرده است. این امر به ویژه در حوزه تولید کودهای شیمیایی برای تهیه محصولات غذایی کاملا مشهود است.

• بازارهای نوظهور: کشورهای جنوب شرقی اسیا، خاورمیانه و افریقا با سرعت به سمت صنعتی شدن پیش می‌روند که همین امر منجر به افزایش تقاضا برای محصولات مختلف شیمیایی است. صادرکنندگانی که این مناطق را هدف قرار می‌دهند، به بازارهای در حال رشد دست پیدا خواهند کرد.

• محصولات متنوع: صادرکنندگان با صادرات طیف وسیعی از مواد اولیه برای تولید محصولات مختلف می‌توانند به نیازهای مشتریان به خوبی پاسخ دهند.

• نوآوری برای تولید محصولات جدید: واحدهای تحقیق و توسعه به منظور طراحی محصولات جدید و ایجاد نوآوری به مواد شیمیایی نیاز خواهند داشت و این امر هم در افزایش تقاضا برای محصولات شیمیایی در بازار نقش دارد.