کارت اعتباری خرید کالای ایرانی موفق نبود

وزارت صنعت، معدن و تجارت  هفته گذشته در اطلاعیه ای اعلام کرد فهرست کالاهای مشمول طرح خرید کالای ایرانی با کارت اعتباری با همکاری و هماهنگی انجمن ها و تشکل های بخش خصوصی تدوین شده است که این فهرست تکمیل خواهد شد.

وزارت صنعت، معدن وتجارت تصریح کرده است: طرح خرید کالای ایرانی با کارت اعتباری  با هدف  ایجاد تحرک در اقتصاد، حمایت از تولیدکنندگان داخلی و ایجاد فضای رقابتی بین آنها در فروش محصولات داخلی تدوین شده است که با همراهی بانک مرکزی و تولیدکنندگان داخلی انجام خواهد شد. همانطور که در متن اطلاعیه وزارت صنعت، معدن و تجارت آمده ایجاد بستر حمایتی از تولیدکنندگان داخل و در حقیقت تحریک تقاضا برای خرید کالای ایرانی اصلی ترین دلیل برای صدور کارت اعتباری خرید است.

انتشار این اطلاعیه از سوی  وزارت صنعت، معدن و تجارت اما در حالی صورت پذیرفته که تجربه صدور کارت خرید اعتباری ایرانی در سنوات گذشته به زعم کارشناسان تجربه ای شکست خورده بوده است.

مشکلات طرح کارت اعتباری خرید کالای ایرانی چه بود؟

محمدجواد مقدم فر کارشناس امور بانکی  مشکلات اجرای طرح کارت خرید کالای ایرانی در سال ٩٥ که بدلیل عدم تعریف درست فرآیند فیزیکی گردش کالا و گردش مالی ناشی از فروش کالا ایجاد شده بود را به شرح زیر اعلام کرد:

١- عدم امکان خرید همه اقلام موجود در فروشگاه های عرضه کننده کالا و عرضه کالاهای کم مصرف در این شبکه که ذهنیت بی کیفیت بودن کالا را به مشتری منتقل می کرد.

٢- عدم واریز وجه کالای فروخته شده به حساب فروشنده یا فروشگاه ( واریز به حساب تولید کننده) و عدم سنخیت با سیستم های حسابداری فروشگاه های زنجیره ای.

٣- تفاوت قیمت کالای عرضه شده با کارت با خرید نقدی آن کالا توسط همان فروشگاه ها یا سایر نمایندگی ها که با ٦ درصد تخفیف نرخ تسهیلات خرید کالا، اختلاف بیش از دو برابر داشت که باعث ایجاد حس عدم اطمینان به مشتریان شد.

٤- تعداد فروشگاه های بسیار کم. به عنوان نمونه در برخی استان ها فقط دو نمایندگی از یک برند محصول وجود داشت.

٥- عدم اطلاع رسانی صحیح به پرسنل سازمان های استفاده کننده علی الخصوص آموزش و پرورش

٦- عرضه همزمان کارت خرید توسط صندوق ذخیره فرهنگیان، جهت خرید از فروشگاه های فرهنگیان بدون محدودیت های کارت خرید کالای ایرانی

٧- عدم موجودی کالاهای تعریف شده در سیستم

٨- عدم تخصیص اعتبار مصرف شده توسط بانک مرکزی به بانک های عامل، بطوری که هزینه های اولیه صدور و توزیع کارت ها توسط بانک ها پرداخت شد

٩- انجام خریدهای غیر واقعی یا خرید سایر اقلام خارجی فروشگاه و دریافت درصدی از مبلغ تراکنش از خریدار برای این خرید غیر واقعی

١٠- یکبار مصرف بودن کارت های صادره و تعریف بازه زمانی برای خرید و تاریخ اعتبار دار بودن کارت مذکور

١١- صدور کارت بدون اطلاع مشتریان که مصرف کننده نهایی هستند و بر اساس ارسال لیست کلی پرسنل توسط سازمان ها

١٢- عدم امکان عودت کالا و برگشت از فروش ( که اساسا در طراحی اولیه دیده نشده بود)

١٣- ایجاد شبکه های توزیع کالای اقساطی و با تخفیف بصورت موازی و بدون محدودیت اقلام قابل عرضه، توسط تولیدکنندگان همانند گروه انتخاب که مزیت کارت ها را کاملا از بین می برد.

 این کارشناس بانکی در ادامه افزود: در مجموع به توجه به مشکلات اجرایی فوق و عدم طراحی صحیح فرآیندها بر اساس اصول شبکه توزیع و فروش، جابجایی فیزیکی کالا و گردش مالی کالای فروخته شده در شبکه مذکور از یک سو و عدم توجه به منافع حلقه های زنجیره شبکه توزیع و فروش از سوی دیگر طرح مذکور نتوانست بصورت موفق در کشور پیاده سازی شود.